Maai Mei Niet met Wim Lybaert: ‘Tuinieren, dat is de natuur een plaats geven’ (video)

Wim Lybaert is moestuinier op olympisch niveau, maar ook de rest van zijn tuin heeft hij herschapen tot een biodivers koninkrijk. ‘Wat niet in de weg staat, mag blijven.’

‘Tachtig procent van alle eetbare planten is voor de bestuiving afhankelijk van insecten. Zonder bijen, vlinders en zweefvliegen geen appels, tomaten en aardbeien. Ik weet dat hun aantallen krimpen, maar ik zie dat zelf niet omdat ik massa’s planten heb staan die insecten aantrekken. Wilde venkel, met haar grote, gele scherm- bloemen. Komkommerkruid, met van die kleine blauwe bloemetjes die je in je gin-tonic kunt doen. Alles wat niet in de weg van mijn groenten staat, mag blijven. Dat is tuinieren: de natuur een plaats geven. Maar die natuur zit wel ingewikkeld in elkaar. Hans Van Dyck heeft me zijn boek over insecten gegeven. Het viel me op hoe weinig ik erover weet. Ik heb joekels van boeken over het gedrag van roodborstjes. Over elk dier in mijn tuin zijn bibliotheken volgeschreven. De kennis is onuitputtelijk.

Maar ik versaag niet. Ik heb nog maar één doel in het leven: elke dag vier uur in de tuin werken. Toen ik vorige zomer Een jaar op zee aan het filmen was, dook ik nadien nog altijd de tuin in. Zo laad ik mijn batterijen op. In de winter kwijn ik weg, en wanneer maart aanbreekt, voel ik de drang. Dan wil ik de tuin in orde brengen. En het is niet omdat een tuin is aangelegd dat hij niet goed kan zijn voor de natuur. Aan het kippenhok heb ik een gemengde haag van een meter breed en twee meter hoog. Vogels kunnen er nesten maken en beschutting zoeken tussen de doornen. Ik laat de klimhortensia woekeren, ook een zegen voor insecten en gevogelte. Wij hebben spechten en een boomkruiper. Waar hij vandaan komt, weet ik niet, maar ik zit met een egel die het eten van de hond opeet. Hij doet maar.

Dat stukje waar nu tulpen groeien, mag helemaal verwilderen. Kruiden krijgen de kans om zaad te maken en zich te verspreiden. We zien wel wat het geeft deze zomer. De tulpen zijn trouwens verwilderingstulpen. De meeste rassen zijn platgecultiveerd door de mens: dat bloeit een keer en dan zie je ze nooit meer terug. Ik heb oude rassen gezocht die veel sterker zijn en elk jaar opschieten. Het is zoals topsporters die veel kwetsbaarder zijn voor ziektes dan ik. Ik geef Churchill gelijk: ‘No sports, whatsoever.’ Hij is negentig geworden, met een dikke sigaar in zijn bad.

Ik heb een hart voor wildernis, maar ik hou ook nog van een strak afgesneden gazon. Dit stuk heb ik al twee keer gemaaid, het zal bemest worden. Ik loop graag op mijn blote voeten over dat malse gras. Soms ga ik er op mijn rug liggen. En in de zomer neem ik het aperitief in een stoel onder die kathedraal van een boom. Mag het?