Nederlandse prins Friso (44) is overleden

De Nederlandse prins Friso, die al anderhalf jaar in coma lag na een ski-ongeval in Oostenrijk, is overleden.

Prins Friso overleed aan de complicaties die zijn opgetreden ten gevolge van de hersenbeschadiging die is veroorzaakt door zuurstoftekort bij zijn ski-ongeval op 17 februari 2012 in het Oostenrijkse Lech. Dat heeft de Nederlandse Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) bekendgemaakt.

Ski-ongeluk

De prins is overleden in Paleis Huis Ten Bosch in Den Haag. De RVD laat weten: ‘Na behandeling op de intensive care van het Landeskrankenhaus in Innsbruck werd de prins begin maart 2012 overgebracht naar het Wellington ziekenhuis in zijn woonplaats Londen. Sinds november 2012 vertoonde prins Friso tekenen van zeer gering bewustzijn (‘minimal consciousness’), een toestand waarin zich sindsdien geen veranderingen hebben voorgedaan. Begin juli 2013 werd hij overgebracht naar Paleis Huis ten Bosch.’

Koning

Het koninklijk paar was niet bij het overlijden aanwezig. Koning Willem-Alexander en koningin Máxima zijn op vakantie in Griekenland, maar komen nu terug naar Nederland.

Prinses Mabel, de vrouw van Friso, vierde gisteren nog haar 45ste verjaardag aan het ziekbed van haar man. De Nederlandse koninklijke familie dankt allen die voor Prins Friso hebben gezorgd zeer hartelijk voor de uitstekende en toegewijde verzorging.

Troonsafstand

Prins Friso, voluit Prins Johan Friso Bernhard Christiaan David van Oranje-Nassau van Amsberg, is de tweede zoon van voormalig koningin (nu prinses) Beatrix en prins Claus van Amsberg. Tot 2004 werd hij prins Johan Friso genoemd. Hij groeide op in Lage Vuursche, in de gemeente Baarn. Het gezin van Beatrix en Claus, met Willem-Alexander, Johan Friso en Constantijn, woonde op kasteel Drakensteyn, dat in 1959 gekocht werd door Beatrix. Pas bij de troonsafstand van koningin Juliana, ten voordele van Beatrix, verhuisden ze naar Paleis Huis ten Bosch, waar Friso overleed.

Lucht- en ruimtevaarttechniek

Zijn opleiding kreeg Friso in het Eerste Vrijzinnig Christelijk Lyceum. Hij was volgens NRC een behoorlijke sporter, die elk jaar op de latten stond in het Oostenrijkse Lech – de plaats waar een ongeval hem fataal zou worden. Na de middelbare school vertrok de prins naar de University of California in Berkeley, bij San Francisco, om twee jaar later als werkbouwkundige terug te keren naar zijn vaderland. In 1994 studeerde Friso af aan de TU Delft als ingenieur in de lucht- en ruimtevaarttechniek. Hij behaalde terzelfdertijd ook een bul (oorkonde) bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.

Johan Friso ging aan de slag bij meerdere bedrijven. Hij werd vicepresident investmentbanking bij Goldman Sachs, de zakenbank. Via via kwam hij terecht als in Groot-Brittannië terecht als financieel directeur bij Urenco, een Brits-Duits-Nederlandse bedrijf dat verrijkt uranium produceert.

Telenet

In ons land was prins Friso lid van de raad van bestuur van Telenet. Hij was erg actief in die functie en woonde alle vergaderingen bij. Een jaar na het ski-ongeval deelde de Nederlandse koninklijke familie mee dat de prins terugtrad uit die functie.

“Friso heeft Telenet ruim acht jaar gesteund met zijn kennis en overtuigingskracht. Hij leverde opmerkelijke bijdragen aan een groot aantal strategische projecten en besteedde samen met het executive managementteam veel tijd aan de ontwikkeling van het bedrijf”, zei toenmalig CEO van Telenet Duco Sickinghe bij die gelegenheid.

Het meisje of de titel

De prins was in Nederland een graag gezien lid van de koninklijke familie. Hij kwam wel onder vuur te liggen vanwege zijn relatie met Mabel Wisse Smit, de vrouw met wie hij zou trouwen. Toen de regering hem voor de keuze stelde: het meisje of de titel, koos hij voor het meisje. Daarvoor kon hij rekenen op respect bij de gewone Nederlander.

Mabel zou begin jaren ’90 bevriend zijn geweest met de ondertussen overleden maffiabaas Klaas Bruinsma. Bruinsma groeide op korte termijn uit tot een van de grootste drugshandelaars uit de Nederlandse geschiedenis. Hij stond aan het hoofd van een maffia-achtige organisatie die de helft van de West-Europese markt van drugs voorzag. Hoewel Mabel contact, laat staan een relatie, ontkende, kwamen verschillende getuigen met andere verhalen op de proppen.

Friso en Mabel vonden het niet nodig om dit alles te vertellen aan de Nederlandse Minister-President en de koningin omdat Marbel zelf niet bij criminele activiteiten betrokken was geweest. Een beslissing die hen niet in dank werd afgenomen.

In oktober 2003 maakte de toenmalige premier Jan Peter Balkenende namelijk bekend dat indien een huwelijk tussen prins Friso en Wisse Smit zou plaats vinden, Friso het recht op troonopvolging zou verliezen. Prins Friso stond dus voor de keuze: Mabel of de troon. Hij koos voor het huwelijk en maakt daardoor sinds zijn trouwdag in 2004 geen deel meer uit van het Koninklijke Huis.
Kevin Van der Auwera / Simon Demeulemeester / Eddy Eerdekens