Jonge piloot klapt uit de biecht: ‘Wie echt wil crashen, zal daar in slagen’

© Belga Image

“Als je een vliegtuig bestuurt en om wat voor reden dan ook de intentie hebt om het te laten crashen, dan zal je daar ook in slagen.” Dat zegt Maarten Vanheuverswyn, een Oost-Vlaamse piloot.

‘S Nachts uit je bed gebeld worden om te gaan vliegen, je diep in de schulden steken om de opleidingen te betalen en nooit helemaal zeker zijn of je de volgende dag nog werk hebt. Het is de realiteit voor heel wat piloten. Oost-Vlaming Maarten Vanheuverswyn (33) verhuisde jaren geleden naar de UK om te kunnen vliegen. “Ik ga waar het werk mij naartoe brengt.”

“Ik ben van wacht, dus het zou best kunnen dat ik midden in het gesprek moet vertrekken.” Sinds een jaar werkt Maarten op het Isle of Man, in de UK. “Hier vlieg ik met tweemotorige vliegtuigen en breng ik mensen naar het vasteland in Engeland voor verzorging die ze op het eiland niet kunnen krijgen. Ik ben gezagvoerder (Captain) en heb dus de ultieme verantwoordelijkheid over de vlucht. De job geeft me behoorlijk veel voldoening, maar ik blijf wel op zoek naar werk met nog stabielere voorwaarden.”

Geen vlucht, geen loon

Maarten studeerde af aan de OxfordAviation Academy, een van de bekenderevliegscholen in de UK. De opleidingkostte hem rond de 70.000 pond(bijna 97.000 euro). “Dat was vier jaar geleden, tegenwoordig kost die zelfde opleiding 100.000 pond.” Voor de helft van het bedrag sloot hij een lening af, de andere helft had hij bijeen gespaard.

“Ik moet nog ongeveer 6.000 pond afbetalen, wat relatief weinig is. Ik ken collega’s die schulden hebbenvan meer dan 120.000 euro.” “Op mijn eerste job werd ik betaald per vlucht. Geen vlucht, geen loon. Om toch van de job te kunnen leven, bleef ik voortdurend stand-by. Werk ging boven alles. Achteraf gezien kan ik niet geloven dat ik dat drie jaar heb volgehouden, maar het probleem met vliegen is dat je bepaalde vaardigheden verbazingwekkend snel verliest als je te lang aan de grond blijft.”

Waanzinnige veiligheidscontroles

De luchtvaartindustrie is de laatste vijftien jaar erg veranderd, vindt Maarten. “Zeer weinig andere sectoren zijn zo streng gereguleerd als de luchtvaarten sinds 9/11 deed men er nog een schepje bovenop. De veiligheidsmaatregelen zijn tot een waanzinnig niveau opgevoerd en veelal zijn het absurde maatregels. Voor elke bedreiging die je met technologie probeert te voorkomen, kan er namelijk weer een ander gevaar optreden als gevolg van die oplossing. Kijk maar naar Andreas Lubitzdie bij vlucht 9525 van Germanwings handig van de ‘ondoordringbare cockpitdeuren’gebruik maakte. Als je eenvliegtuig bestuurt en om wat voor reden dan ook de intentie hebt om het te laten crashen, dan zal je daar ook inslagen. Zelfs in normale situaties kan een moment van onoplettendheid of een verkeerd stuurmanoeuvre tijdens een kritieke fase van de vlucht snel eindigenin een ramp.”

Het grote taboe

Nog meer procedures en psychologischetests inlassen dan maar? “Ook dat is geen garantie. Lubitz slaagde in de beruchte DLR bekwaamheidsproeven van de prestigieuze Lufthansa Flight Training, één van de moeilijkste selectieprocedures in de sector met een zeer laag slaagpercentage. Zijn psychologisch profiel zal toen ook wel bestudeerd zijn, maar louter om te zien of hij in het bedrijf zou passen, niet om zijn mentale gezondheid uit te gaan spitten. Volgens mij kan je dat ook niet, mensen als Lubitz ‘onderscheppen’met psychologische tests. “

“Ik geloof dat we de problemen eerder in de maatschappij moeten aanpakken dan in de cockpit. Psychische problemen zijn nog steeds een enorm taboe in onze sector. Uiteraard selecteren luchtvaartmaatschappijen enkel kandidaten die kunnen omgaan met de stress en druk die inherent zijn aan de job,maar net als elke andere mens heeft een piloot ook wel eens te kampen met persoonlijke tragedies en psychologische problemen.”

“Op papier mag je op zo’n ‘off-day’ een dag thuisblijven, maar in realiteit krijg je maar weinig ondersteuning voor die beslissing. Sterker nog: toegeven dat je met problemen kampt die niet van fysieke aard zijn, kan het einde van je carrière betekenen. Na alle hindernissen die je dan al hebt overwonnen om te mogen vliegen, doen piloten er dus alles aan om hun baan te behouden, waaronder het verzwijgen van psychische problemen.Daar komt nog eens bij dat de luchtvaart een behoorlijk macho wereldje is. Liever je been breken dan een psychiater opzoeken dus.” (Tine Hemeryck)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content