Frank Vander Sijpe

‘Meer mensen langer laten werken vereist een nieuwe mindset en cultuur’

Zolang we werk als iets dat ‘moet’ blijven beschouwen, zit er niet snel een daling te komen van het aantal langdurig afwezigen. Het wordt tijd dat we werk en werken anders bekijken, zegt Frank Vander Sijpe, Directeur HR Research bij Securex.

Voor de tiende keer op rij communiceerden wij dit jaar een stijging van het aantal langdurig afwezigen. 41% van de afwezigen in de privésector is langer dan een jaar ziek. Veelal luidt de conclusie dat onze job ons ziek maakt en dat je eigenlijk zo weinig mogelijk moet werken, er zoveel mogelijk moet voor betaald worden, en er zo snel mogelijk mee moet stoppen.

Meer mensen langer laten werken vereist een nieuwe mindset en cultuur.

Het klopt dat een deel van de jobs erg belastend zijn en zorgen voor fysieke klachten en structurele stress. Maar we weten uit onderzoek dat 80% van de jobs in dit land niet ziekmakend is. Bovendien is de stijging van de absenteïsmecijfers deels te wijten aan het groter wordende aantal ouderen op de werkvloer en de steile opmars van het aandeel beroepsactieve vrouwen in die groep, maar dit biedt geen verklaring voor het feit dat ook jongeren (30-35 jaar) vaker langdurig uitvallen.

Als we ons land vergelijken met andere landen, zien we dat we helemaal niet zoveel meer werken dan mensen in andere landen. Zelfs de Zweden werken met 39,3 uur per week meer dan de Belgen (38 uur). We worden ook helemaal niet slecht betaald en werken absoluut niet langer dan een gemiddelde Europeaan. Integendeel, we stellen vast dat we in België nog veel te vroeg voor de wettelijke pensioenleeftijd de arbeidsmarkt verlaten, we steeds meer langdurig zieken tellen en dat we met een belangrijke groep NEET-jongeren (Not in training, education and employment, nvdr.) opgezadeld zitten.

In onze ogen is het tijd om werk en werken in een ander perspectief te plaatsen. De terminologie die wij gebruiken als we het over werk en werken hebben, toont aan hoe negatief wij werk beschouwen in dit land. We spreken over ‘verzuim’ in plaats van absenteïsme, van ‘levenslang’ leren, ‘re-integratie’ van langdurig zieken, ’ter beschikking stelling’ van de werkzoekende en van een ’tewerkstellingscel.’ Ook de discussie over het gegarandeerd basisinkomen duidt mijns inziens op een ernstige malaise met betrekking tot het denken rond werk.

We hebben nood aan een andere mindset en cultuur. Met meer mensen langer werken lukt enkel als mensen dit ook zelf echt willen. Indien zij ervan overtuigd zijn dat werken meer is dan louter een instrument om een inkomen te verwerven, wordt het werk van nature meer ‘werkbaar’. De technologische evolutie biedt bovendien een pak meer opportuniteiten om de kwaliteit van het werk te verbeteren – exoskelet, ‘cobots’ – en de work-lifebalans te optimaliseren -bijvoorbeeld via glijdende werkuren, thuiswerk, telewerk.

Dat werken ziek zou maken, dat we het zo weinig mogelijk moeten doen er zo veel mogelijk moeten voor betaald worden is een populistische wensdroom.

Dit is een gedeelde verantwoordelijkheid van werknemers, werkgevers én overheid. Werkgevers moeten meer kansengroepen mobiliseren, investeren in maatwerk en de werkorganisatie en de inhoud van het werk durven herbekijken. Werknemers hebben ook een verantwoordelijkheid ten opzichte van hun eigen gezondheid en moeten hun loopbaancompetenties meer in handen durven nemen. Tot slot moet de overheid investeren in activatie en transitie in plaats van het subsidiëren van inactiviteit en het wetgevend kader aanpassen.

Dat werken ziek zou maken, dat we het zo weinig mogelijk moeten doen er zo veel mogelijk moeten voor betaald worden is een populistische wensdroom die volledig voorbijgaat aan het feit dat ons werk ons een identiteit geeft, bijdraagt tot zelfontwikkeling en onze eigenwaarde. We zijn ergens onderweg de weg kwijtgeraakt, maar krijgen vandaag de kans om die terug te vinden en het leven niet te zien als een chronologisch (‘studeren-werken-leven’), maar als een synchroon proces.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content