Zorgkundige

© GETTY

Wat is een zorgkundige?

Zorgkundigen zijn opgeleid om 23 specifieke verpleegkundig ondersteunende handelingen uit te voeren. Ze werken onder toezicht van een verpleegkundige en maken deel uit van een gestructureerd team. In de hiërarchie staan ze tussen verzorgenden en verpleegkundigen.

Wat is het verschil tussen een verzorgende en een zorgkundige?

Verzorgende is geen gezondheidszorgberoep, zorgkundige wel.

Verzorgenden werken meestal in de thuiszorg. Ze bieden emotionele ondersteuning en praktische hulp bij de verzorging van mensen en bij dagelijkse activiteiten. Zorgkundigen hebben een uitgebreider takenpakket en meer verantwoordelijkheid: ze mogen het werk van een verzorgende doen, plus 23 verpleegkundige handelingen. Zorgkundigen kunnen in de thuiszorg werken, maar kunnen ook aan de slag in een ziekenhuis, bij een thuisverplegingsdienst, een woon-zorgcentrum of een psychiatrische zorginstelling.

Wie mag zich zorgkundige noemen?

Je wordt zorgkundige door een 7de jaar personenzorg te volgen in het bso of na een opleiding bij de VDAB of een Centrum voor Volwassenenonderwijs.

Om als zorgkundige te mogen werken, moet je je laten registreren bij het Agentschap Zorg en Gezondheid. Na je registratie krijg je een visum van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid. Dat visum geeft toegang tot het beroep. In de thuisverpleging moet je als zorgkundige ook beschikken over een Riziv-nummer.

Welke verpleegkundig ondersteunende taken mag een zorgkundige zoal uitvoeren?

De lijst met 23 verpleegkundige activiteiten is wettelijk vastgelegd (KB van 27 februari 2019), plus de voorwaarden waaronder ze deze handelingen mogen stellen. In de lijst staan onder andere: verbanden verwijderen, bloedsuikerspiegel meten, polsslag en temperatuur opnemen. Ook mag een zorgkundige preventieve maatregelen nemen om infecties of doorligwonden te voorkomen.

Kunnen deze handelingen alleen door een verpleegkundige worden gedelegeerd?

Ja, alleen een verpleegkundige kan een handeling delegeren aan een zorgkundige, na evaluatie van een patiënt. Dat kan dus niet gebeuren door een andere zorgverstrekker, zoals een arts of een vroedvrouw.

Mag een zorgkundige ook medicatie toedienen?

Ja, al zijn daar een aantal voorwaarden aan verbonden. Zo moet de medicatie zijn voorbereid door een verpleegkundige of apotheker en mag het niet gaan om verdovende middelen. Ook de manier van toedienen wordt vastgelegd. Een zorgkundige mag bijvoorbeeld orale en rectale medicatie geven, of druppels inbrengen in oren en ogen. Zuurstof toedienen mag ook, aangezien inhalatie valt onder orale medicatie. Inspuitingen geven mag niet, behalve het subcutaan toedienen van bloedverdunners.

Meer info: Belgische Federatie voor Zorgkundigen, www.befezo.be

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content