De kersverse Israëlische premier Benjamin Netanyahu en de Palestijnse president Mahmoud Abbas kunnen gerust zijn: het slepende Israëlisch-Palestijnse conflict lijkt opgelost.
De Israëlische historicus Shlomo Sand heeft na een uitgebreid historisch en archeologisch onderzoek vastgesteld dat een Joods volk met een gemeenschappelijke origine nooit heeft bestaan. Er was slechts een Joodse religie. Ook de verbanning van de Joden uit Israël, de diaspora die rond 70 voor Christus tijdens de Romeinse overheersing van Judea zou hebben plaatsgevonden en de basis is van de Joodse staat, is volgens Sand een fabeltje.
In zijn boek Matai veéch choemtza hajehoedi (Wanneer en hoe was het Joodse volk uitgevonden) haalt hij heilige huisjes onderuit. De Romeinen hadden niet de gewoonte om naties te verdrijven en misten ook de praktische middelen zoals treinen en vrachtwagens om een massadeportatie van Joden op te zetten. De Israëlieten bleven gewoon in Israël wonen. Toen de Arabieren het land veroverden, bekeerden deze Joden zich tot de islam.
De huidige Palestijnen, die al eeuwenlang in het land wonen, zijn dus de echte afstammelingen van die Joden. Volgens Sand is het verhaal van de diaspora door de eerste christenen verzonnen om Joodse zieltjes te winnen. De christenen wilden Joden doen geloven dat hun voorouders verbannen waren als straf van God omdat ze zich niet tot het ware geloof, het christendom, hadden bekeerd. De huidige Joden die naar Israël emigreerden, hebben volgens Sand geen historische band met het land en zijn geen afstammelingen van die Joodse voorvaderen.
Toch blijft de vraag waarom Joden over de hele wereld verspreid zijn. Sand vond in de Romeinse literatuur een eenvoudige verklaring.Nadat vele Joden zich tot het christendom en de islam bekeerden, ontwikkelde de Joodse religie zich proselitisch om zichzelf in stand te houden. Joden zochten bekeerlingen in Jemen en Noord Afrika, en enkele eeuwen later in Rusland waar de bakermat voor de ashkenazische joden van Centraal- en Oost-Europa werd gevormd.
De mythe van het verdreven Joodse volk dat over de wereld zwierf en uiteindelijk met de hulp van het zionisme terugkeerde naar het Beloofde Land werd door Joodse intellectuelen onder invloed van Duits nationalisme in de negentiende eeuw weer van stal gehaald.
Sands controversiële boek is een bestseller in Israël.In Frankrijk is de vertaling Comment le peuple juif fut inventé al aan zijn derde uitgave toe en werd onderscheiden met de Prix Aujourd’hui 2009. Toch is niet iedereen gelukkig met zijn openbaringen. Israëlische specialisten in de Joodse geschiedenis beweren dat Sand, een expert in moderne Europese geschiedenis, zich op glad ijs begeeft en dat hij de documenten niet in de authentieke taal heeft gelezen.
Sand is niet verbaasd over de kritiek, want als Joden bekeerde christenen en heidenen zijn en Palestijnen eigenlijk de echte Joden, dan haalt dat de legitimiteit van de Joodse staat onderuit. Zowel de huidige Joden als de afstammelingen van de oude Joden hebben dan recht op een stukje Israël.
DE FRANSE VERTALING (COMMENT LE PEUPLE JUIF FUT INVENTé) IS VORIG JAAR VERSCHENEN BIJ FAYARD IN PARIJS.DE ENGELSE VERTALING (WHEN AND HOW WAS THE JEWISH PEOPLE INVENTED) ZAL VERSCHIJNEN BIJ VERSO BOOKS USA.
Simone Korkus
