Hamas mocht een lesje krijgen, vindt de Israëlische schrijver Meir Shalev. Maar een oorlog om de islamitische milities de genadeslag toe te brengen is onverantwoord. Vroeg of laat moet er met Hamas gepraat worden.
Wanneer moet of wanneer kan deze oorlog eindigen?
MEIR SHALEV: Als het aan mij lag, was hij al na een halve dag voorbij geweest. Toch was het nodig om Hamas een lesje te leren. Er zijn de voorbije jaren te veel raketten op Israël afgevuurd. Jeruzalem had al veel eerder moeten reageren, met een duidelijk omschreven doel. Net als in Libanon, in 2006, lijkt niemand nog te weten hoe de oorlog beëindigd kan worden. Men wil Hamas kennelijk de genadeslag toebrengen en doorvechten tot het laatste wapendepot is opgeblazen. Dat is verkeerd.
Gelooft u in een politieke oplossing?
SHALEV: Dat is de enige mogelijkheid. Israël moet met Hamas praten, Hamas moet met ons praten, en dan moeten we samen een uitweg zien te vinden. Ik beschouw de leiders van Hamas niet als vriendelijke mensen, maar de houding van Is-raël is absurd. Het lijkt wel een hobby van ons om steeds nieuwe groeperingen tegen ons in het harnas te jagen. Steeds weer zeggen we: met deze mensen praten we onder geen enkele voorwaarde. En vervolgens doen we het dan toch. De PLO was twintig jaar lang onze aartsvijand, vandaag is de Palestijnse president Mahmoud Abbas onze beste vriend. Over vijf jaar zullen we ook met Hamas praten, maar alleen als we tegen die tijd een nieuwe vijand gevonden hebben om ons tegen af te zetten. De islamitische jihad, wie weet.
De Israëlische regering laat geen internationale journalisten toe in Gaza. Is dat een poging tot censuur?
SHALEV: Het is in ieder geval een stommiteit. Wie gelooft dat hij in het internettijdperk de media nog kan censureren, vergist zich.
Waarom laat de Israëlische vredesbeweging zo weinig protest horen?
SHALEV: Zelfs de linkerzijde, waar ik mezelf toe reken, vond dat Hamas een tik moest krijgen. De manier waarop deze oorlog gevoerd wordt, bevalt ons niet maar dat neemt niet weg dat hij gesteund wordt door brede lagen van de bevolking. Nadat Israël zich in 2005 uit de Gazastrook had teruggetrokken, heerste er bij veel linksen een gevoel van ontgoocheling. Wij waren ons gedeelte van de afspraak nagekomen, maar de raketbeschietingen op Israël gingen gewoon door.
Voedsel, medicijnen, grondstoffen, álles wat Gaza nodig heeft, moet de grens met Israël passeren. De economische blokkade van de voorbije maanden was een duidelijke schending van de wapenstilstandsovereenkomst. Daarmee heeft Israël Hamas toch een voorwendsel gegeven om het bestand te beëindigen?
SHALEV: Israël moet de Gazastrook loslaten, ook in economisch opzicht. Je kunt toch niet verwachten dat je een vijand voedt die je naar het leven staat? Die situatie wordt op den duur onhoudbaar. Het zou wenselijk zijn dat Egypte zijn grens met Gaza openstelt, dan is Israël niet langer verantwoordelijk. Maar Egypte heeft daar natuurlijk geen belang bij. In Caïro hebben ze al genoeg problemen met islamitische extremisten, daar zitten ze niet te wachten op radicale Palestijnen.
Elke poging om het conflict in het Midden-Oosten op te lossen lijkt tot mislukken gedoemd. Wat moet er veranderen om een doorbraak te forceren?
SHALEV: Volgens radicale Palestijnen is de enige oplossing nog altijd dat alle Joden hun koffers pakken en terugkeren naar waar hun grootouders vandaan zijn gekomen. Zolang ze zo blijven denken, zal er geen vrede komen. We zijn hier en we blijven hier. Pas als dat algemeen geaccepteerd wordt, is er vooruitgang in het vredesproces mogelijk. Dan komen er hopelijk twee staten voor twee naties. Dat is de enige verstandige oplossing.
Op 10 februari zijn er in Israël verkiezingen. In hoeverre bepaalt de verkiezingscampagne de strategie in deze oorlog?
SHALEV: Dat speelt zeker een rol. Ik heb de indruk dat premier Ehud Olmert en minister van Defensie Ehud Barak minister van Buitenlandse Zaken Tzipi Livni opzij proberen te duwen. ‘Uit de weg, laat de jongens er eens langs, oorlog is geen spel voor meisjes.’
© Der Spiegel
