Boeiende wetenschappelijke publicaties kunnen voor opname in deze rubriek naar de auteur worden gestuurd.

Het Y-chromosoom dat van de helft van de mensen een man maakt, is gedoemd om te verdwijnen. Binnen vijf miljoen jaar zou het zoveel genetische fouten hebben opgestapeld dat het onleefbaar wordt, waardoor de man uitsterft. Een vooruitzicht waar niet iedereen enthousiast over is.

Maar zo’n vaart zal het blijkbaar niet lopen. Nature rapporteert dat het Y-chromosoom vitaler is dan gedacht. Het zou ook veel meer dan veertig genen bevatten, namelijk minstens 78.

Het belangrijkste inzicht dat uit het in kaart brengen van de informatie op het Y-chromosoom gepuurd werd, is dat er spiegelversies bestaan van stukken die cruciaal zijn in het sturen van de mannelijke vruchtbaarheid.

Een van de basiselementen voor de stelling dat het Y onleefbaar is, was het feit dat het Y-chromosoom nooit stukjes kan uitwisselen met een ander chromosoom. Van de gewone lichaamschromosomen heeft elke mens er twee (één afkomstig van de vader en één van de moeder), en door uitwisseling van stukjes kan schade worden opgevangen en zelfs hersteld.

Dat geldt ook voor het vrouwelijk geslachtschromosoom X, waarvan alle meisjes er twee hebben. Maar nooit voor het Y.

Het lijkt er dus op dat mannen op termijn veel meer heil zullen halen uit een spiegel dan vrouwen. Want de spiegelstukken op het Y-chromosoom laten het herstel van genetisch materiaal toe, in een proces dat genconversie heet. Nogal wat gevallen van mannelijke onvruchtbaarheid zouden trouwens te wijten zijn aan foutjes in dat conversieproces.

Wiskundigen hebben zich gebogen over de beslissingen van het Amerikaans hooggerechtshof, waarin negen rechters zetelen die in principe onafhankelijk van elkaar oordelen. De Proceedings of the National Academy of Sciences laat weten dat een grondige analyse uitwees dat het huidige hof zich gedraagt alsof er 4,7 ‘ideale’ rechters in zitten: personen die volledig los van elkaar oordelen, niet gehinderd door hun politieke overtuiging. In de politiek volgden vele volksvertegenwoordigers bij hun oordeel gewoon de lijn van de partij.

Onze naaktheid heeft alles te maken met de strijd van onze voorouders tegen parasieten. Zonder haar hebben bijtende mormels, die dikwijls ook ziekteverwekkers zijn, minder kans om zich op een lichaam te nestelen – dit althans volgens Biology Letters. Dat mannen meer haar hebben dan vrouwen zou in deze visie een gevolg zijn van het feit dat mannen voor heel haarloze vrouwen kiezen, omdat die minder parasieten zouden dragen. Het is onduidelijk waarom dit niet in de omgekeerde richting zou gelden.

Gras zou binnen afzienbare tijd geen hooikoorts meer uitlokken. New Scientist schrijft dat wetenschappers erin geslaagd zijn de genen die de informatie bevatten over hooikoorts-veroorzakende stoffen uit het gras te halen, blijkbaar zonder dat dit effect heeft op de leefbaarheid van het gras. Binnen vijf jaar zou het ‘hypo-allergene’ gras op de markt moeten zijn. De makers hopen dat het de houding van de publieke opinie ten opzichte van genetische manipulatie in positieve zin zal beïnvloeden.

Samengesteld door Dirk Draulans

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content