INFO : Johan Depoortere is VRT-correspondent in de Verenigde Staten.
Rust er een vloek op de tweede ambtstermijn van Amerikaanse presidenten? Zeker is dat weinig bewoners van het Witte Huis de laatste decennia veel plezier hebben beleefd aan hun herverkiezing. Ronald Reagan kreeg een overweldigend mandaat, maar ging ei zo na ten onder in het Iran-Contraschandaal. Clinton had zijn Monica Lewinsky en dan was er natuurlijk Watergate, de moeder van alle schandalen die Richard – your president is not a crook – Nixon, met schande overladen, uit Pennsylvania Avenue 1600 dreef.
En nu George W. Twee van zijn naaste politieke medewerkers in opspraak, oproer in de conservatieve achterban en een gerechtelijk onderzoek tegen de twee toprepublikeinen in het Congres. Hoeft het te verbazen dat de publieke opinie de president een slecht rapport geeft? Zijn score is nu al onder veertig procent gezakt – een historisch dieptepunt dat mee te verklaren valt door de uitzichtloze oorlog in Irak, de onvrede over de hoge benzineprijzen en het geklungel na de orkaan Katrina.
Een Watergate is het zeker (nog) niet, maar het Witte Huis maakt zich duidelijk zorgen over de wending die Rovegate de laatste paar weken heeft aangenomen. De vraag is: heeft Karl Rove, de architect van al George W’s verkiezingssuccessen, de naam van CIA-agente Valerie Plame te grabbel gegooid om haar man, ex-ambassadeur Joseph Wilson te treffen? Dat zou gebeurd zijn uit wraak. In januari 2003 had president Bush in zijn State of the Union beweerd dat de voormalige Iraakse dictator Saddam Hoessein geprobeerd heeft in het Afrikaanse land Niger uranium te kopen voor het aanmaken van kernwapens. Na een trip naar Niger had ambassadeur Wilson dat in The New York Times publiekelijk weerlegd. En dat viel bijzonder slecht in een Witte Huis waarvan bekend is dat het weinig op heeft met dissidente stemmen.
De speciale aanklager die al bijna twee jaar naar het CIA-lek op zoek is komt steeds dichter in de buurt van het Witte Huis, Karl Rove en Scooter Libby, de naaste medewerker van vice-president Dick Cheney. Of er een misdaad is begaan en of Rove, Libby en anderen voor de rechter moeten verschijnen, dat blijft bij het ter perse gaan nog allemaal in het ongewisse, maar nu al staat vast dat de zaak een verlammend effect heeft op de regering-Bush. Rove en Libby zijn twee absolute zwaargewichten en volgens het weekblad Time hebben ze te kennen gegeven dat ze uit het Witte Huis vertrekken als ze in staat van beschuldiging worden gesteld.
Een andere zware klap voor president Bush zijn de juridische problemen van zijn vriend en politieke toeverlaat in het Huis van Afgevaardigden Tom DeLay. DeLay heeft ontslag moeten nemen als leider van de Republikeinse meerderheid omdat een onderzoek tegen hem loopt over het witwassen van illegale campagnebijdragen. Voor de Republikeinen komen de moeilijkheden van de Texaanse topman met verkiezingen volgend jaar in het vooruitzicht bijzonder slecht uit. DeLay is de Republikeinse godfather die als formidabele fondsenverzamelaar afgevaardigden kan maken of breken. Zelf heeft hij er onder andere voor gezorgd dat het traditioneel democratische Texas nu stevig in Republikeinse handen is.
Alsof dat alles niet genoeg was, krijgt Bush nu voor het eerst zware tegenwind uit het Christelijke kamp tegen de benoeming van Harriet Miers tot rechter in het Hooggerechtshof. Voor het eerst is het conservatieve blok verdeeld over een belangrijke beleidsbeslissing van de president. Het einde van een honeymoon.
Johan Depoortere
