Op 1 februari 2010 gaat de nieuwe algemene tv-zender Exqi Plus van start. Tenminste, als alles dit keer volgens plan verloopt. Want Gabriel Fehervari, ceo van Alfacam en oprichter van Exqi, ligt onder vuur.

Het had een glorieuze week moeten worden voor Gabriel Fehervari en zijn Exqi. Anderhalve maand nadat de algemene tv-zender Exqi Plus de lang gevraagde analoge licentie heeft gekregen van kabelexploitant Telenet, staan er meerdere persconferenties en commerciële voorstellingen op de agenda. In afwachting van de echte lancering van de algemene zender, gaat deze week Exqi Intro van start. En er zijn ook plannen met de andere mediaplatforms van Exqi’s bedrijfsmodel, zoals het internet en de radio.

Maar het is geen uitbundige Fehervari die we aantreffen in de voormalige conservenfabriek in Lint, waar Alfacam en sinds twee jaar ook Exqi zijn studio’s en kantoren heeft. De Antwerpenaar met Hongaarse roots is niet opgezet met de artikels die de afgelopen weken her en der verschenen over Alfacam en Exqi. In navolging van de mysterieuze ‘minister van media’ die op zijn anonieme blog al meerdere mediabonzen te kakken zette, verscheen half september in De Morgen een artikel waarin beweerd werd dat de financiële draagkracht van Alfacam ontoereikend is om een algemene tv-zender op te starten. ‘Ik heb dat ook nergens tegengesproken’, zegt Fehervari daarover. ‘Integendeel, ik heb altijd gezegd dat er extra kapitaal wordt gezocht voor het Exqi-project.’ Een week later las Fehervari in De Standaard dat ‘het dedain waarmee hij af en toe bestaande televisiezenders schoffeerde, niet van die aard was om hem veel vrienden op te leveren in het mediawereldje’.

Vandaag is hij echter de minzaamheid zelve. Om te bewijzen dat hij helemaal niet neerkijkt op andere tv-zenders, steekt Fehervari een lofrede af op de VRT. ‘Ik vind dat de VRT bijzonder goed werk levert. De nieuwsdienst is objectief en van een heel hoog niveau. Hij is hooguit een beetje negatief, maar dat geldt voor alle nieuwsdiensten. Wij willen dat anders doen.’

U wilt ‘meer Nicole en Hugo’ op televisie. Wat bedoelt u daarmee? Zijn die twee al niet genoeg op het scherm te zien?

GABRIEL FEHERVARI: Het gaat niet over Nicole en Hugo, maar wel over het gelukkige koppel dat ze na veertig jaar nog altijd zijn. Dat mag meer benadrukt worden. Series als Familie of Thuis staan bol van de ruzies en conflicten.

Blijkbaar zien de kijkers dat graag.

FEHERVARI: Het zit hem in kleine nuances. Idool is op zich een goed format. Maar de vraag is of je de deelnemers kapot wilt maken of eerlijk wilt portretteren. Ach, misschien ben ik daar wel te naïef in.

Wanneer krijgen we al die positieve programma’s dan eindelijk te zien?

FEHERVARI: We starten vandaag Exqi Intro, met sport en cultuur. Bepaalde zaken, zoals Europa Leaguevoetbal en tweedeklassevoetbal, gaan we natuurlijk wel uitzenden. Maar de raad van bestuur heeft nu beslist om de algemene zender Exqi Plus pas op 1 februari 2010 te starten. Onder meer omdat we verwachten dat ook VOO, het Waalse kabelbedrijf, ons in de komende dagen de analoge licentie zal toekennen. We hebben altijd gezegd dat we de beide versies liefst samen willen starten.

De media focussen voortdurend op de komst van onze algemene televisiezender. Maar voor ons is die maar een deeltje van ons grotere multimediale project. Exqi behelst een heel nieuwe visie over hoe je in de toekomst met media moet omgaan. We gaan inhoud verzamelen die we dan via acht platforms aan de gebruikers willen presenteren. Naast televisie is dat onder meer radio, print, internet, mobiele telecom, digitale cinema, on demand en uitzendingen voor welbepaalde groepen, bijvoorbeeld in de wachtzaal van de dokter of op het perron. Het innoverende van Exqi zit hem dus niet in een algemene zender, want die bestaat al lang, maar wel in een multimediale ontsluiting van informatie.

Bij de VRT is dat soort crossmediale projecten in elk geval niet gelukt.

FEHERVARI: Ik zeg niets verkeerd over de anderen. (grijns) Maar de Vlaamse overheid heeft er inderdaad geen extra geld voor uitgetrokken.

U moet natuurlijk niet flauw doen: ook bij Exqi is de algemene tv-zender het belangrijkste platform.

FEHERVARI: Ik heb ook altijd gezegd dat de algemene zender de brede trechtermond zal zijn waarmee we de rest van ons model kunnen vullen. Nu kunnen we de kijkers nog niet naar de themazenders doorverwijzen, vooral ook omdat onze programmering niet in de printmedia verschijnt. Voor obscure zenders als TCM en andere onbekende zenders is daar wel plaats. Maar niemand weet wat er geprogrammeerd staat op Exqi Sport en Culture.

Hoe komt het dat u zo lang hebt moeten wachten op een licentie voor een analoge zender?

FEHERVARI: Zoek dat eens uit. Het is een leuke journalistieke oefening.

U weet het ook niet?

FEHERVARI: Natuurlijk wel. En zonder onze overeenkomst met Telenet te schenden, kan ik u vertellen dat ceo Duco Sickinghe van Telenet in april al heeft aangekondigd dat er een ‘ beauty contest’ aan de gang was voor de plaatsen op de analoge zender. Waarom het dan nog eens vijf maanden heeft moeten duren? Het is in elk geval zo dat we daardoor pas in september echt onze zoektocht naar adverteerders en equity hebben kunnen starten.

Wie zit daar achter?

FEHERVARI: Er zijn in Vlaanderen natuurlijk maar twee media-groepen die bijna alles controleren: een publieke en een andere. Vergeet ook niet dat er verkiezingen waren in juni. Als je dan steun vraagt om een analoge zender te krijgen, blijft het plots oorverdovend stil. Ze waren allemaal bang om hun nek uit te steken. De gevestigde mediagroepen winnen in campagnetijden natuurlijk aan invloed. Maar goed, nu het gelukt is, zijn we tevreden. En we mogen van Telenet ook een relatief lange aanloopperiode nemen vooraleer we starten met de uitzendingen.

Heeft Alfacam geen enorme verliezen geleden door dat uitstel?

FEHERVARI: Om investeerders aan te trekken, was dat ellenlange wachten natuurlijk nefast. We hebben met Alfacam ook 8 miljoen euro voorgeschoten en we hebben er een deel van ons eigen privévermogen in gestoken. Maar de programma’s die we klaar hebben, zijn uiteraard niet tijdsgebonden. We zullen die dus nog kunnen uitzenden. De nieuwsdienst is een ander verhaal. Daar moeten we nog van nul beginnen, vandaar de iets latere start.

Een nieuwsdienst is toch een enorme investering, alleen al aan personeelskosten?

FEHERVARI: We hoeven natuurlijk niet zoveel journalisten te hebben als de VRT. VTM doet het bijvoorbeeld met een pak minder. Het hangt af van de accenten die je legt. Als je alle auto-ongevallen op de weg wil filmen, heb je veel volk nodig. Maar misschien kun je met minder mensen wel meer gebalde informatie geven. De medewerkers zullen bovendien zowel voor print, televisie, radio als internet moeten kunnen werken.

Er worden openlijk vragen gesteld over de haalbaarheid van uw project. Onder meer in een artikel in De Morgen en op de anonieme blog ‘de minister van media’.

FEHERVARI: ( zucht) We hebben eerst anderhalf jaar moeten wachten om een analoge zender te worden. Vanaf 15 augustus konden we eindelijk iets concreets voorleggen aan de potentiële adverteerders, wat ook aardig lukte. En net op dat moment komt er een lasterlijk artikel in De Morgen, met als belangrijkste bronnen: Videohouse, onze rechtstreekse concurrent voor studiofaciliteiten, Roularta, mede-eigenaar van VTM en dus ook niet echt objectief te noemen, een ontslagen werknemer en een anonieme blog. ( geheimzinnig) Trouwens, misschien wordt die blog wel geschreven door dezelfde persoon als de auteur van het artikel.

U weet meer?

FEHERVARI: Het is natuurlijk gissen, maar de stijl van beide artikels is heel gelijklopend. Op een andere anonieme blog lezen we dat de zogezegde ‘nep-mediaminister’ Eric Goens is, hoofd van het VTM-nieuws. Misschien zijn het dus wel twee mensen. In elk geval: die artikels kunnen ons hele project op de helling zetten. Het werkt als een self-fulfilling prophecy: schrijf dat de banken failliet gaan en iedereen gaat zijn geld ophalen waardoor de banken werkelijk failliet gaan. Het gaat hier om een staaltje pure riooljournalistiek.

Eén krantenartikel kan uw hele mediaproject op losse schroeven zetten?

FEHERVARI: Die anonieme blog en dat artikel was een doelbewuste aanval, waarschijnlijk op aangeven van hun baas (Christian Van Thillo, nvdr). Dat heeft veel schade toegebracht aan onze plannen. Jullie beseffen dat het in deze conjunctuur al lastig is om een startkapitaal te vinden. Het zou spijtig zijn dat door dat artikel de banen van 200 collega’s in het gedrang komen.

Jullie freelancers en leveranciers zouden al maanden niet meer betaald zijn.

FEHERVARI: Bel ze allemaal op! Ik zeg niet dat we altijd tijdig betalen, maar als ik u de lijst geef van de 180 bedrijven die óns nog moeten betalen, dan zult u zien dat ook wij de laatste tijd veel trager betaald worden. Wij spelen dus in feite bank voor de freelancers. Nu zijn alle facturen tot eind augustus betaald.

En over onze schuldenlast – momenteel 48 miljoen euro – kan ik kort zijn: dat is eigen aan ons businessmodel. In piekjaren met Olympische Spelen of grote wereldkampioenschappen investeren we fors. De jaren daarna verkopen we onze opnamewagens en bouwen we onze schulden af. We hebben het altijd zo gedaan, als 24 jaar lang. Het is gemakkelijk om, zoals die journalist van De Morgen, enkele cijfers uit onze balans te lichten en dan de indruk te wekken voor de lezer dat het slecht gaat met het bedrijf. Om een vergelijking te maken: als je een huis koopt van 250.000 euro en daarvoor 200.000 euro leent op 15 jaar, dan is die 200.000 euro toch ook een veelvoud van je jaarlijkse loon?

U zou twee jaar geleden ook meegeboden hebben op de productie van het eersteklassevoetbal.

FEHERVARI: Op die blog staat dat we het niet gehaald hebben omdat we geen bankgarantie konden voorleggen. Wij vervullen jaarlijks meer dan tweeduizend opdrachten in de hele wereld en hebben nog nooit een garantie zelf betaalt als de klant aan ons moet leveren. Dat alleen al bewijst het geklungel van de journalist.

Als het allemaal niet klopt, waarom schrijft u dan geen recht van antwoord?

FEHERVARI: ( zucht) Dat is een mogelijkheid. Ik kan ook een klacht indienen.

Gaat u dat doen?

FEHERVARI: Nee, het is niet onze stijl om de confrontatie te zoeken. Wij willen positief zijn, dat is de basiswaarde van Exqi. Het is op het terrein dat we ons gelijk zullen halen.

Hebt u er geen spijt van dat u de comfortabele, wereldvermaarde positie die u met Alfacam bezat, op het spel heeft gezet met een project als Exqi?

FEHERVARI: De reden waarom we dit opgestart hebben, was omdat we met Alfacam maar voor twee procent in België actief waren. Maar het is zeker niet gemakkelijk. We kunnen nog altijd terug, hè. En met Alfacam staan we nog altijd even sterk. Volgend jaar hebben we twee grote projecten die op zich al het tweevoud bedragen van heel Exqi. ( zucht) Als je dan zo’n artikel leest, vraag je je wel af of het allemaal wel de moeite is. Maar we moeten doorgaan, juist omdat wij een ander soort journalistiek willen bedrijven.

DOOR HANNES CATTEBEKE EN STIJN TORMANS/FOTO DIMITRI VAN ZEEBROECK

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content