Irene Khan, secretaris-generaal van Amnesty International, over de verslechtering van de mensenrechten in tijden van globale recessie.
©Spiegel Online
Het door vele regeringen gevreesde jaarrapport van Amnesty International (AI) legt wat de mensenrechten betreft een grote verantwoordelijkheid bij de supermachten China en de VS.
Welke gevolgen heeft de financiële crisis voor de mensenrechten?
IRENE KHAN: We beleven een catastrofe. Het aantal armen in de wereld daalde jaar na jaar, nu stijgt het weer. Er was sociale onrust in Afrika en China, gevolgd door zeer harde repressie die geleid heeft tot de dood van vele demonstranten. Verscheidene regeringen, waaronder die van Zimbabwe en Noord-Korea, hebben de voedselschaarste ook gebruikt als politiek wapen.
Had dat verhinderd kunnen worden?
KHAN: De regeringen van de grote landen in de wereld zijn afgeleid door de recessie. Humanitaire crisissen zoals in Darfur of Palestina krijgen daardoor niet de aandacht die ze verdienen. De armsten zijn het sterkst getroffen door de crisis van de wereldeconomie, maar alle maatregelen en investeringen zijn gericht op de redding van de westerse economieën en het bankensysteem. Mensenrechten komen op de laatste plaats.
Verrast het u dat westerse politici vooral aan hun eigen land denken?
KHAN: Het Westen neemt een groot risico: als de globale recessie niet goed wordt beheerd, en er niet meer geld naar de armere landen vloeit, zullen miljarden mensen in de hele wereld het kwaad krijgen.
De recessie heeft het ontstaan van een nieuw globaal forum versneld: de G20 moet de wereld uit het slop helpen. Het AI-rapport toont aan dat de G20, met staten als China en Saudi-Arabië, heel wat slechter scoort wat mensenrechten betreft dan de G8. Was het een goed idee om de G8 uit te breiden?
KHAN: De uitbreiding was terecht omdat de G20 de politieke en economische realiteit van de wereld weerspiegelt. Maar die nieuwe groep zal niet erg doeltreffend zijn indien ze geen gemeenschappelijke visie ontwikkelt op de mensenrechten. Wij willen de beide leidende naties van de wereld, de VS en China, ertoe brengen om een gemeenschappelijke basis te vinden: de VS moeten de VN-conventie voor economische en sociale rechten onderschrijven en China moet de VN-conventie voor politieke en burgerrechten goedkeuren. Er zijn bemoedigende signalen. China heeft het eerste nationale actieplan voor mensenrechten opgesteld, en de Zuidoost-Aziatische Aseanlanden hebben het in hun charta expliciet over de mensenrechten.
©Spiegel Online
