De Antwerpse bestuurscoalitie vertoont alsmaar nieuwe barsten.
Burgemeester Leona Detiège (SP.A) had vorige zaterdag een beetje last van een kater. Na alweer een memorabele gemeenteraadszitting had ze tot twee uur ’s nachts samen met de andere vrouwelijke raadsleden van de meerderheid in café Den Bengel op de Antwerpse Grote Markt uitbundig getoost op de oprichting van ‘een vrouwelijk schaduwkabinet’. Alleen haar partijgenote Kathleen Van Brempt week niet van de zijde van kandidaat-burgemeester Patrick Janssens (SP.A) en vond het allemaal bij de haren getrokken. ‘Hysterische trienen’, snauwde zij haar collega’s toe.
Detiège was voordien wit van woede weggelopen uit de raadszitting toen Janssens meende te moeten antwoorden op de kritiek van Fatima Bali (Agalev) en Marleen Van Ouytsel (VLD) omdat er in het vernieuwde Antwerpse schepencollege slechts één vrouw, Chantal Pauwels (Agalev), zitting heeft. Janssens, die officieel slechts een gewoon raadslid is maar dacht al in de rol van nieuwe burgemeester te kruipen, was even uit het oog verloren dat een gemeenteraad een politiek forum is en geen symposium voor sociologen. ‘Mannen beschikken over een natuurlijke manier van netwerking die vrouwen niet hebben’, klonk zijn uitglijer van formaat. Niet alleen Detiège, die altijd voorop heeft gelopen in de vrouwenbeweging, maar ook andere Antwerpse socialisten konden hun oren niet geloven. ‘Je moet het maar doen. Als lijsttrekker voor de Kamer een week voor de verkiezingen de vrouwen tegen je in het harnas jagen. Dit is dodelijk voor de perceptie en een ramp voor het morele gezag van Janssens als toekomstig burgemeester.’
Voor Detiège en de meeste andere vrouwen van de meerderheid was daarmee in elk geval de maat vol. Zij staken, figuurlijk, hun middelvinger op naar Janssens. Dat gebaar was duidelijk een ontlading wegens de gang van zaken sinds het uitbreken van de Antwerpse bestuurscrisis, ondertussen ruim drie maanden geleden. Voor die crisis, en vooral de Visa-affaire, betaalden totnogtoe alleen vrouwen een politieke prijs. Ann Coolsaet (VLD) en Kathy Lindekens (SP.A) verdwenen als schepenen en Detiège zal plaats moeten maken voor Janssens. Om Robert Voorhamme (SP.A) in een schepenzetel te loodsen, moesten dan weer vier vrouwelijke opvolgers afzien van een mandaat in de gemeenteraad.
OPERATIE SCHONE HANDEN
Maar nog veel meer onderhuidse irritatie wekte het optreden van de ‘bende van vijf’ – naast Janssens en Voorhamme zijn dat in het vernieuwde college de schepenen Ludo Van Campenhout (VLD), Marc Van Peel (CD&V) en Erwin Pairon (Agalev). In de afwikkeling van de crisis moest Detiège als burgemeester het stadsbestuur wel op orde houden, maar ze werd op geen enkel ogenblik betrokken bij de onderhandelingen van dat ‘mannelijk netwerk’ over een aanvullend bestuursakkoord om op ’t Schoon Verdiep een ‘operatie schone handen’ te organiseren. Door het incident van vrijdagavond, dat de kloof tussen het beoogde ‘kernkabinet’ van Janssens en het grootste deel van de andere meerderheidsleden extra in de verf zette, zal de gemeenteraad dat akkoord van 2 april pas op het einde van deze maand bespreken.
De verkiezing van het nieuwe schepencollege maakte intussen enkele nieuwe barsten in de Antwerpse bestuursmeerderheid zichtbaar. Dat Pauwels, na alle negatieve commotie bij de andere fracties rond haar terugkeer in het college, niet op alle stemmen van de aanwezige meerderheidsleden kon rekenen, was te verwachten. Maar ook Voorhamme kreeg slechts 29 van de 33 meerderheidsstemmen achter zijn naam. De grootste verrassing was de uitslag van VLD-schepen Luc Bungeneers. Voor hem liep de geheime stemming met slechts 27 stemmen (op 55 raadsleden) bijna faliekant af. Hij kreeg de rekening gepresenteerd voor het vermeend lekken van aangebrande dossiers naar de media en het Vlaams Blok. Voor de sfeer in het nieuwe college kan het tellen dat minstens een van de andere schepenen niet voor Bungeneers heeft gestemd.
Het vernieuwde college moet nog een hele tijd verder met Detiège als burgemeester. Voor haar opvolging door Janssens blijft het wachten op groen licht van het Antwerpse parket-generaal in verband met een viertal onderzoeken waarin hij genoemd wordt. In die zin was het verwonderlijk dat Janssens en co. in de voorbije weken telkens opnieuw lieten doorschemeren dat zijn benoeming nog slechts een kwestie van uren of dagen was, terwijl ook zij konden weten dat het Antwerpse gerecht nog maanden werk heeft en in die tijd alleen een feitelijk voorbehoud bij zijn kandidatuur aan de Antwerpse gouverneur Camille Paulus kan bezorgen.
Door het aanslepen van de burgemeesterswissel neemt de druk bij de Antwerpse VLD weer toe. De liberalen willen dat Janssens uiterlijk op 21 juli benoemd is. Anders zetten ze de politieke carrousel in Antwerpen opnieuw in gang met een eigen kandidaat. Het kan natuurlijk ook dat sommigen bij VLD er nu al van uitgaan dat 21 juli geen haalbare kaart is en daarom hopen dat de Antwerpse burgemeesterskwestie alsnog in hun voordeel kan worden beslecht in Brussel, aan de onderhandelingstafel voor een nieuwe federale regering.
Patrick Martens
