Solidarcité, een Belgisch integratieproject voor jongeren, werd onlangs bekroond op een internationaal forum in Bologna.

Meer informatie: solidarcité@belgacom.net of 02-503 20 45

‘Ik had mijn humaniora afgemaakt. Startte in 1e kandidatuur biologie aan de universiteit. Dat werd geen succes. Dan maar op zoek naar werk. Ook niet makkelijk. Ik bleef lange tijd werkloos. Ging stempelen. Volgde dan maar wat cursussen: reflexologie, filosofie, de meest uiteenlopende dingen. Ik wist op dat moment echt niet meer wat ik met mijn leven wilde doen.’

Dat was enkele jaren geleden. Nu werkt Khalid Chattar (23) voor Solidarcité. Voltijds, betaald. Hij begeleidt een groep van acht jongeren die via vrijwilligerswerk een nieuwe start willen nemen. Net zoals hijzelf destijds.

Annick Sondag werkt al 25 jaar met jongeren. Sinds 2001 doet ze dat in het kader van Solidarcité, dat ze mee heeft opgezet. ‘Dit project is er gekomen vanuit een bestaande behoefte’, zegt ze. ‘Ik was voordien actief bij de vzw SOS Jeunes, eigenlijk de moederorganisatie van deze vzw. Daar vingen we dag en nacht jongeren op die om uiteenlopende redenen in moeilijkheden waren gekomen. Familiale toestanden, problemen op school, met drugs, met werk. Ook jongeren die depressief waren. Omdat de meerderheid van hen ouder was dan 18, en we voor meerderjarigen geen subsidies kregen, moesten we iets verzinnen. In de lente van 2001 zijn we dan met Solidarcité begonnen. We wilden jonge mensen gedurende vijf tot negen maanden de kans geven zich in te zetten voor de samenleving. Concrete voorbeelden? De kinderen van het Klein Kasteeltje animeren, met blinden op de tandem springen, maaltijden bedelen aan de armen, bijspringen in het bejaardentehuis, enzovoort.’

Chattar maakte deel uit van de eerste lichting jongeren. Hij had in het stempellokaal van Solidarcité gehoord, en het concept sprak hem onmiddellijk aan. ‘Ik wilde altijd al de wereld verbeteren. Met dit project bleek dat ook te kunnen. En ik moet zeggen: ik heb mij geweldig geamuseerd. Je komt in contact met mensen die je anders nooit zou ontmoeten. Uit andere sociale klassen, van andere leeftijden, uit andere culturen. Mijn blik is er helemaal door opengetrokken. Achteraf bekeken heeft die periode een enorme impact op mijn persoonlijkheid gehad.’

EEN ANDER MERKIMAGO

Op zaterdag 30 november selecteerde een jury van jongeren uit vier Europese landen Solidarcité als beste Belgische integratieproject. Dat gebeurde in de Italiaanse stad Bologna, waar Italiaanse, Spaanse, Franse en Belgische organisaties, alle met wortels in de sociale economie, vier dagen projecten uit hun land voorstelden en bediscussieerden. De Belgische delegatie bestond uit jongeren van de Stichting P&V.

De bekroning levert Solidarcité een toelage van 25.000 euro op. Dat geld komt van pas. Sondag: ‘In februari 2003 starten we met een derde groep van acht jongeren. Om hen te begeleiden, is een extra personeelslid nodig.’

Vanzelfsprekend is alle steun welkom. Het gebouw waarin de organisatie huist, een gewezen politiecommissariaat, huurt Solidarcité voor een symbolisch bedrag van de gemeente Elsene. ‘En voor materiaal mogen we vaak rekenen op een bouwbedrijf uit Schaarbeek’, aldus Sondag. ‘Want zelf stellingen kopen om ergens te gaan schilderen, is natuurlijk financieel onmogelijk.’

Kandidaten voor het project moeten heel sterk gemotiveerd zijn, want er moet soms hard worden gewerkt. Slechts heel zelden moeten ze iemand uit het project zetten. Na veel verwittigingen en veel gepalaver meestal. Chattar: ‘Gewoon erbij zijn, is niet genoeg, hè. Je moet ook de handen uit de mouwen steken.’ Sondag: ‘En dan zijn er nog wel eens mensen die afhaken omdat ze werk gevonden hebben, of die ermee ophouden om familiale redenen. Maar uiteindelijk eindigen we per groep doorgaans met zes van de acht mensen.’

Die mensen blijken achteraf goed terecht te komen. Bij een doorlichting werd onlangs vastgesteld dat de meesten onder hen momenteel een job hadden. Chattar: ‘Het helpt dat je zo veel verschillende ervaringen hebt opgedaan. Ik kan nu veel meer.’ Hij lacht. ‘Bij heel wat kameraden moet ik nu zelfs af en toe komen helpen voor klusjes waar ze zelf niet zo handig in zijn.’ Opnieuw ernstig: ‘Maar het belangrijkste blijft toch dat je je visie op de samenleving verbreedt. Je leert eerst en vooral samenwerken in een groep van mensen die je vooraf niet kende, en die bovendien allemaal een ander verleden, een andere achtergrond hebben dan jezelf. En daarna maak je op het terrein nog eens kennis met al die verschillende doelpublieken. Echt heel verrijkend.’

Sondag: ‘Het lijkt voor sommigen misschien wel alsof de jongeren bijna een jaar tijd verliezen. Omdat ze niet echt geld verdienen. Maar eigenlijk winnen ze een jaar. Het is een sabbatjaar, waarin ze kunnen nadenken over hun leven. Ze leren solidair te zijn, krijgen het besef dat ze ook iets kunnen betekenen voor anderen. In feite verandert heel hun merkimago. Zowel voor zichzelf als voor hun omgeving. Zelf ontdekken ze dat ze tot goede dingen in staat zijn, en dat wordt natuurlijk ook opgemerkt door andere mensen. Zoiets geeft vertrouwen.’

Gerry Meeuwssen