JA

Opgetekend door Gerry Meeuwssen

Mohammed Chakkar

‘Ook het bedrijfsleven draagt een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Maar tot nu toe zagen we van die kant alleen maar intentieverklaringen. Het resultaat daarvan is zeer mager, precies omdat het om vrijblijvende voorstellen gaat. Het moet nu sneller gaan. In het buitenland hebben afdwingbare quota hun nut al bewezen.

Het voornaamste argument voor quota is van morele aard. Onze ouders hebben meegebouwd aan de welvaart van dit land. Onze gemeenschap heeft recht op een stukje van die welvaart. Maar we zien dat de jongste generatie niet aan de bak komt op de arbeidsmarkt. Om dat probleem op te lossen, is een sterke hefboom nodig.

Daarom moeten er verplichte actieplannen komen met minimumpercentages. De naleving daarvan moet jaarlijks evalueerbaar zijn, zodat bedrijven sancties of stimuli kunnen krijgen volgens hun inspanningen. Natuurlijk moet je die minima per sector vastleggen. In sommige sectoren, zoals de banksector bijvoorbeeld, kan meer worden gerealiseerd dan in andere.

De werkgevers mogen geen economische schade lijden door de quota. Daarom mogen ze zeker niet tornen aan de opleidingsvereisten voor de werknemers. En de overheid moet ervoor zorgen dat de extra administratieve last tot een minimum beperkt blijft.

Sommigen vrezen dat een quotasysteem de allochtone werknemers zou stigmatiseren als ‘aangenomen omdat het moest’. Maar stigmatisering op de werkvloer bestaat nu al. Het gaat dan om een afwijzende houding jegens allochtonen door de autochtone werknemers. Die mentaliteit moet het bedrijfsleven ook bestrijden. Vaak weerhoudt ze bedrijfsleiders met goede intenties ervan om allochtonen aan te nemen.

Tegelijk mogen diezelfde bedrijfsleiders wat meer moed tonen, om precies tegen de heersende negatieve attitude in te gaan. Tegenover vrouwen op de werkvloer bestond vroeger ook veel weerstand. Die is pas weggeëbd toen de vrouwen hun positieve impact hadden bewezen op de arbeidsmarkt.

Alle voorstellen om de discriminatie op de werkvloer tegen te gaan, zijn goed. Mirakeloplossingen bestaan niet. Maar quota zouden alvast een goed begin zijn.’

NEE

Mark Andries

‘Het hoofdbezwaar tegen de quota is dat ze de verantwoordelijkheid voor een breed maatschappelijk probleem eenzijdig bij de bedrijven leggen. Nochtans kent het probleem van de ondervertegenwoordiging van allochtonen op de arbeidsmarkt tal van oorzaken, die niets met het bedrijfsleven te maken hebben, zoals de moeilijkheden in het onderwijs en de taalachter- stand.

Bovendien stuit je met dit voorstel al snel op praktische moeilijkheden. Zo liggen de Vlaamse bedrijven gespreid over het hele grondgebied, terwijl de grote groepen van werkloze allochtonen voornamelijk in bepaalde steden of regio’s wonen. Gezien de gebrekkige mobiliteit van deze mensen kan je in sommige streken heel moeilijk het vereiste quotum halen. Hetzelfde geldt voor specifieke sectoren. Bij de allochtonen bestaat er een oververtegenwoordiging van laaggeschoolden. Bedrijven die alleen maar ingenieurs in dienst nemen, komen dus voor moeilijkheden te staan, terwijl de meeste schoonmaakbedrijven nu al moeiteloos aan de strengst mogelijke quota voldoen.

We vrezen ook voor een cascade-effect. Als we nu quota instellen voor allochtonen, moeten we misschien morgen hetzelfde doen voor mensen met een handicap, en vervolgens voor oudere werknemers. Hoe voer je dan uiteindelijk nog een goed selectiebeleid?

Quota werken ook stigmatiserend. Ik zou niet graag een allochtoon zijn in een bedrijf dat mij in dienst heeft móeten nemen om aan een minimumnorm te voldoen. De collega’s op de werkvloer zullen trouwens ook wel weten waarom je aangenomen bent. Voor het imago van de allochtonen in het algemeen zijn quota dus zeker geen goede zaak.

Dat betekent niet dat de bedrijven hun maatschappelijke verantwoordelijkheid niet moeten opnemen. Ze moeten zich openstellen voor iedereen en alle sollicitanten gelijk behandelen. Dat is ook in hun eigen voordeel. Te weinig werkgevers, en ook te weinig werknemers, beseffen hoe positief een heterogeen personeelsbestand kan zijn voor de bedrijfscultuur. Het is die boodschap die we heel duidelijk moeten overbrengen.’

‘In het buitenland hebben quota hun nut al bewezen.’

‘Quota stuiten op praktische moeilijkheden.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content