Pieter De Crem wil op zoek naar soldaten die vijftig jaar geleden in Congo zijn gesneuveld.

Op 27 juni 1965 stortte in de buurt van de Congolese stad Kisangani (toen nog Stanley-stad) een H21-helikopter van het Congolese leger neer, met aan boord drie Belgische soldaten. De mannen waren vertrokken om Belgische nonnetjes te repatriëren uit de stad Buta, waar ze door huurlingen waren bevrijd uit de handen van Congolese rebellen. Maar de helikopter raakte nooit in Buta, en bij zijn terugkeer naar Kisangani kwam hij terecht in weersomstandigheden met héél slecht zicht. Hij verdween spoorloos.

Omdat er ondanks intens zoekwerk nooit iets van het wrak werd teruggevonden, begonnen allerlei wilde verhalen te circuleren, onder meer dat de militairen diamantsmokkelaars waren geworden.

Bijna vijftig jaar na dato is het wrak gelokaliseerd, onder impuls van de vroegere C-130 piloot Poly Stevens, die na zijn militaire loopbaan actief was in de wereld van internationale hulpvluchten en vandaag in Congo meewerkt aan de registratie van kiezers. ‘Ik heb vijftien jaar geleden aan collega’s van de vermiste bemanning beloofd dat ik alles zou doen om het wrak te vinden’, vertelt Stevens. ‘Het heeft bloed, zweet en tranen gekost, maar het is me gelukt.’

Een van de drie verdwenen mannen was de West-Vlaamse adjudant-vlieger Frans Allaeys, naar wie de bekende Seakingsbasis van Koksijde is vernoemd.

Stevens heeft de overgeleverde verhalen over de crash in Congo gereconstrueerd. Aan de hand daarvan stuurde hij zoekteams de jungle in. Die zijn uiteindelijk met foto’s en stukken van het wrak teruggekomen. Onderzoek van het bewijsmateriaal bevestigt dat het om het wrak van een H21 gaat.

Nu wil Stevens een expeditie van militairen om, al was het maar symbolisch, de dode wapenbroeders te repatriëren. ‘Ik vind het niet meer dan normaal dat een leger inspanningen blijft leveren om verdwenen manschappen te repatriëren,’ stelt hij, ‘uit respect voor de omgekomen soldaten en hun families. Ik zou het zelf ook op prijs gesteld hebben als ze mij destijds waren komen zoeken mocht er me iets overkomen zijn.’

Maar voormalig minister van Defensie André Flahaut (PS) wilde, blijkbaar op aangeven van zijn kabinetschef generaal Pedro Buyse, geen inspanningen leveren om eventuele resten van de soldaten te gaan zoeken. Huidig minister Pieter De Crem (CD&V) wil dat wel. Hij bevestigt dat hij de families van de twee Vlaamse gesneuvelden (die van de Waalse militair houdt zich op de achtergrond) heeft laten weten dat hij de mogelijkheid van een repatriëring openlaat in de context van de huidige Belgische militaire aanwezigheid in Congo. Het is de bedoeling een expeditie naar de plaats van de crash op te zetten, in het kader van de opleiding van militairen.

Volgens de beschikbare informatie zou de helikopter kort voor de landing een technisch probleem gekregen hebben. Mogelijk verloor hij een rotorblad.

Dirk Draulans