Zelden heeft een politicus zoveel weerstand opgeroepen als Yves Leterme (CD&V). Zijn mogelijke terugkeer naar de Wetstraat 16 is een ticket voor politieke impasse.
Europa ver van ons bed? Niet dus. Als de consensusberichten uit de diplomatieke wandelgangen van de EU enigszins op waarheid berusten, zou Belgisch premier Herman Van Rompuy (CD&V) binnenkort de eerste permanente voorzitter van de Europese Raad worden. Voor de uitstraling van een kleine EU-lidstaat als België zou dat heel goed zijn, zo luidt het ook. Maar die meerwaarde voor het externe imago van ons land heeft meteen een hoge prijs en dat is politieke instabiliteit.
Gedaan dus met de rustige vastheid die Van Rompuy als motto voor de resterende jaren van zijn regeerperiode – tot in 2011 – bedacht. De voorbode van dat einde stijgt met hoge golven op uit de talloze speculaties over zijn opvolging en een zoveelste herschikking van de federale regering. Die zou in voorkomend geval al aan haar vierde versie sinds de parlementsverkiezingen van juni 2007 toe zijn.
Niet verrassend is dat de ruziënde Franstalige liberalen van Didier Reynders (MR) menen dat een stoelendans een nieuwe kans biedt om eisen te stellen. Het gewicht van de liberale familie in de Kamer legitimeert volgens hen het premierschap. En als dat er niet in zit, kunnen het departement Buitenlandse Zaken of de realisatie van enkele ondergesneeuwde programmapunten nog altijd een compensatie zijn. De volgorde illustreert voornamelijk de politieke platheid van de MR-ambities.
Maar veel erger en verontrustender in die zich aandienende carrousel is de ongemeen harde weerstand die een mogelijke terugkeer van Yves Leterme naar de Wetstraat 16 oproept. Bij de Franstaligen doen ze geen enkele moeite om hun gruwel te verbergen. De media spreken daar zelfs een regelrecht veto uit. En ook de Open VLD heeft zo haar redenen om niet enthousiast te zijn.
Bij de CD&V houden ze met vicepremier Steven Vanackere en voorzitster Marianne Thyssen weliswaar nog andere kaarten achter de hand. Tegelijk kunnen ze bijzonder moeilijk hun ‘man van 800.000 stemmen’ laten voortsudderen op Buitenlandse Zaken. Leterme zelf laat er maar weinig twijfel over bestaan dat zijn huidige ministerpost voor hem slechts een tijdelijke troost is. Dat hij in Fortisgate geen fouten heeft gemaakt en eind vorig jaar onterecht het premierschap moest laten schieten, is voor hem al lang een uitgemaakte zaak.
Komt Leterme terug als eerste minister, dan krijgt hij – na de beslissingen onder Van Rompuy over het asiel- en migratiebeleid, de kernenergie en de begroting voor 2010-2011 – vooral een communautaire agenda op zijn bord: het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde en een staatshervorming. Laat dat nu net de thema’s zijn waarmee Leterme vorig jaar zowat alle bruggen binnen de federale coalitie verbrand heeft. Zijn verspeelde krediet is op die manier een ticket voor een nieuwe politieke impasse, die zelfs kan uitmonden in vervroegde verkiezingen. En dat dus voor een land dat in de tweede helft van 2011 de Europese ministerraden moet voorzitten. Als Van Rompuy Europese promotie zou maken, heeft hij meteen iets om aan de rest van Europa uit te leggen.
door Patrick Martens
Komt Leterme terug als eerste minister, dan krijgt hij vooral een communautaire agenda op zijn bord: Brussel-Halle-Vilvoorde en een staatshervorming.
