Terwijl de kater sliep, en de pendule liep, en de kanarie zong tsjiep tsjiep tsjiep tsjiep. Tot daar een korte samenvatting van de Belgische voetbalcompetitie.

De voorbije twee jaar was het al Anderlecht wat de pendule sloeg. Vijfentwintigste en zesentwintigste landstitel. Tweede ronde Champions League. Overwinningen tegen Europese grootheden als FC Porto, PSV, Dynamo Kiev, Manchester United, Real Madrid en Lazio Roma. De eerste vier plaatsen in de Gouden Schoen, en de eerste twee in de Topschutterslijst. Een half miljard frank (12,5 miljoen euro) onverwachte extra inkomsten in kas, en een vol miljard (25 miljoen euro) voor getransfereerde spelers. Daarna eerste ronde Champions League, goed voor alweer driehonderd miljoen frank (7,5 miljoen euro). Geen club in België kan een beter resultaat voorleggen.

Maar journalisten aanvaarden niet dat elke periode van succes onvermijdelijk wordt gevolgd door een terugval. In plaats van aan de logica der geschiedenis wordt die dan toegeschreven aan de onkunde van het bestuur en het geknoei van de trainer, die misschien een paar jaar door de meevallende resultaten gemaskeerd zijn, maar nu eindelijk voluit aan het licht komen.

Vergeet het. De samenvatting van het Belgische voetbal zit verborgen in dat heerlijke lied van doctorandus P. over de gezusters Karamazof: ‘Terwijl de kater sliep en de pendule liep, en de kanarie zong tsjiep tsjiep tsjiep tsjiep.’ Het is gewoon weer de beurt aan Club Brugge. En als de traditie van de jongste jaren gerespecteerd wordt, zou de pendel eerst nog halt kunnen houden bij een onverwachte outsider, dat lijkt dit jaar AA Gent of mogelijk opnieuw Racing Genk te worden. Maar ook dat is koffiedik kijken, want echt zicht op de afloop van de competitie krijg je pas op het einde van maart. Als het zover is, zijn er weinigen die zich nog herinneren hoe het in november was. Laten we ons dus niet te druk maken en laten we niet te veel voorspellen, het komt toch niet uit.

ZET JE VAN VOREN

Aangezien de sportjournalistiek geen reden van bestaan zou hebben indien wij onze eigen wijze raad zouden opvolgen, zullen wij thans dieper ingaan op de vaststelling dat de spotlights wegdraaien van het Astridpark en weer vol op het Jan Breydelstadion gericht staan.

De laatste snok aan de lichtmast werd deze maand gegeven door bondscoach Robert Waseige, die na het teleurstellende verlies van zijn Rode Duivels in Kroatië alle Anderlechtenaren uit de basis gooide, en verving door Bruggelingen. En zie: er werd twee keer gewonnen van het veel sterkere Tsjechië en de Belgen reizen voor de zesde opeenvolgende keer af naar de eindronde van de wereldbeker. Niet dankzij, vergis u niet, maar ondanks het prutswerk van de Belgische voetbalbond _ wij citeren nu even uit de krantencommentaren na de match in Praag.

Club Brugge stoomt inmiddels zonder veel problemen door de competitie en houdt een uitgeteld Anderlecht ver achter zich, is als enige Belgische ploeg en met grote glans nog Europees actief, en zette in de Belgische beker, waar Anderlecht zo roemloos uit verdween, een hallucinante 12-2 op het bord tegen vierdeklasser Aarschot. De ploeg van… Rik Daems (VLD)! Op wiens hoofd tegenwoordig meer slagen neerkomen dan op de gemiddelde punchingball in een boksclub.

De Gouden Schoen zou dit jaar ook wel eens in Brugge kunnen belanden, bijvoorbeeld aan de voet van Gert Verheyen. Die heeft in de eerste stemronde ongetwijfeld mannen als Jan Koller, Tomasz Radzinski en Bart Goor moeten laten voorgaan, maar zoals u weet en Anderlecht voelt, zijn die mannen weg. In de tweede ronde halen ze dus geen stemmen. Valt te bezien of Verheyen de opgelopen achterstand kan goedmaken, want vanuit Franstalige hoek hoeft hij geen overweldigende steun te verwachten.

SMEERGELD EN PENSIOENGELD

Als we nu teruggaan naar het begin van dit vervloekte kalenderjaar, zag het er voor Brugge nochtans uiterst beroerd uit. Club was wel met een verbluffende recordreeks aan het seizoen begonnen: veertien opeenvolgende overwinningen. Maar toen verloor het tegen Anderlecht en was het Europees geen partij voor een Barcelona met de handrem op. Even later viel Gert Verheyen geblesseerd uit, en moest directeur Antoine Vanhove een nieuw hart gaan halen omdat hij het oude had opgebruikt.

Club zwalpte als een stuurloos schip over de golven en zette een nieuwe recordreeks neer. Een minder lucratieve deze keer: het speelde in negen opeenvolgende wedstrijden acht keer gelijk. Onder meer tegen de vier ploegen die in de eindstand op de laatste vier plaatsen zouden eindigen: KV Mechelen, Harelbeke, Aalst en La Louvière. Dat laatste had Club ook al vroegtijdig uit de beker geknikkerd. Blauw-zwart slaagde er bovendien niet in om in zes opeenvolgende thuiswedstrijden ook maar één keer te winnen, en zag in acht matchen tijd een voorsprong van zes punten op Anderlecht veranderen in een achterstand van zeven. Het blazoen van de Noorse wondertrainer Trond Sollied kreeg in die periode een paar ferme deuken, maar die zijn door de korte geheugens van de moderne tijd al lang weer uitgeblutst.

Tot overmaat van ramp zweefden allerlei negatieve verhalen boven de velden van Olympia. Er was de affaire-Stojic, waarbij aan het licht kwam dat de drie hulptrainers van Eric Gerets indertijd geld van ex-keeper en spelersmakelaar Ranko Stojic hadden gekregen om positief te adviseren bij de transfer van de Joegoslaven Milan Lesnjak en Dalibor Mitrovic. Club was met die zaak al eerder in opspraak geraakt, toen bleek dat het Lesnjak en Mitrovic eigenlijk had gekocht van de beruchte en ondertussen vermoorde Servische oorlogsmisdadiger Arkan, ook voorzitter van Obilic Belgrado.

De hulptrainers René Verheyen en Hans Galjé hadden het smeergeld dadelijk aan Toine Vanhove overhandigd, Alex Querter niet en die werd prompt ontslagen. Dat Gerets, goed bevriend met Stojic, ook beter was geworden van die transfers durfde niemand in Brugge openlijk zeggen, maar er waren er ook niet velen die zich geroepen voelden om het openlijk te ontkennen.

Daarna kwam de pensioenfondsaffaire, die ex-Clubcoryfeeën als Franky Van der Elst en Vital Borkelmans op de rand van de wanhoop bracht. Bij de eerste werd beslag gelegd op zijn loon van trainer bij Germinal Beerschot, en de tweede werd zelfs bedreigd met een inbeslagneming van zijn huis. Club had de extra-legale pensioengelden niet als loon ingeschreven in de boekhouding, en had er dus ook geen patronale lasten op betaald. De fiscus dreigde dat geld te recupereren via de spelers, die zich eensklaps geconfronteerd zagen met claims van vele miljoenen.

Het bestuur predikte kalmte, drukte erop dat er met de belastingdienst een akkoord werd uitgewerkt en dat het zelf de eventuele verschuldigde achterstallen zou betalen, geen speler had iets te vrezen. Dat is nadien ook allemaal uitgekomen. Er had dus als zo vaak weer veel geblaat om weinig wol geklonken, maar in het heetst van de media-aandacht maakte het Brugse bestuur geen al te beste indruk.

BAZEN BLIJVEN BAZEN

De vernieuwing van dat bestuur is een ander heikel punt. Het was merkwaardig dat de grote besluiteloosheid van Club op en naast het veld samenviel met de afwezigheid van Antoine Vanhove. Vanhove is 64 en is de man die de meeste pluimen, of in zijn geval de meeste pennen, voor de blauw-zwarte successen op zijn hoed mag steken.

Werd Clubdirecteur in 1975. Had vroeger een grote groente- en fruitzaak, die hij na een pijnlijk overlijden in zijn gezin van de hand deed om verder dat te doen wat uw dienaar ook zo graag zou willen: als rentenier door het leven gaan. Vanhove heeft dan maar van zijn twee grote hobby’s, Club Brugge en de duivensport, een beroep gemaakt. Of beter gezegd een voltijdse bezigheid, want hij werkt onbezoldigd. Met een koopmansgeest die buiten concurrentie is, met een eigen neus voor voetbaltalent, en met een netwerk van vrienden die van overal in de wereld gouden tips doorgeven. Het transferbeleid van Club in de voorbije vijftien jaar slaat dat van Anderlecht met vele lengten.

Toch is Vanhove niet de grootste baas van Club, dat is nog altijd de nu tachtigjarige ex-burgemeester en zakenman Michel Van Maele, die het gewicht der jaren steeds moeizamer torst. Ook op dat gebied geven Brugge en Anderlecht elkaar weinig toe, want hoewel Roger Vanden Stock officieel voorzitter is in het Astridpark, weet iedereen dat vader Constant Vanden Stock opnieuw aan de touwtjes trekt en naar aloude gewoonte zijn goedgevulde portefeuille boven haalt indien het nodig is. In vergelijking met Vanden Stock (87) is Van Maele (80) een veelbelovende jongeling.

Maar waar in Brussel de opvolging van de stamvader al officieel een feit is, wordt ze in Brugge telkens weer uitgesteld. Bij Club is het voorzitterschap in het verleden bijna altijd in handen van de familie De Clerck geweest. In 1937 werd Emiel De Clerck voorzitter, daarna zijn zoon André, en in 1973 diens zoon Fernand. Een bescheiden figuur in de schaduw, terwijl Michel Van Maele en Antoine Vanhove respectievelijjk achter en op de schermen het beleid bepaalden. Van Maele redde Club begin jaren zeventig van de financiële ondergang, Vanhove zorgde voor de sportieve successen.

Twee jaar geleden kwam het tot een pijnlijk conflict tussen Fernand De Clerck en Vanhove, waarbij de voorzitter in het stof beet. Een duidelijke illustratie van de ware machtsverhoudingen. Michel Van Maele werd dan maar officieel wat hij altijd was geweest: baas van de club, en nam de voorzittershamer over. Dat leek voor een korte transitperiode. Iedereen verwachtte dat Vanhove het laatste trapje opwaarts zou bestijgen, maar ‘de burgemeester’ zit er nog.

In de kranten wordt nu wegenbouwer en raad-van-bestuurlid Marcel Kyndt als opvolger genoemd. Kyndt, niet te verwarren met ‘de zwarte arend’ die in 1938 in Valkenburg wereldkampioen wielrennen werd, is voorzitter van het directiecomité. Maar een officiële bevestiging van zijn nakende promotie is er tot op heden niet. ‘De opvolging dringt niet’, zegt Van Maele zelf, en dan weet iedereen in Brugge dat de opvolging niet dringt.

NAAR DE CHAMPIONS LEAGUE

Keren we terug naar het sportieve, dan moeten we erop wijzen dat het al genoemde gekwakkel van Club bij het begin van dit jaar niet tot grote activiteit tijdens de transferperiode heeft gezorgd. Dat kon ook niet want Club, dat op het Europese front nauwelijks nog resultaten haalde en er zeker geen inkomsten aan overhield, moest een aanzienlijk exploitatietekort bijpassen, en was op dat moment niet zeker dat het pensioenfondsdispuut met de fiscus op een voordelige manier zou worden opgelost.

Gert Verheyen, na Jan Ceulemans en Franky Van der Elst het nieuwe onmisbare blauw-zwarte meubelstuk, had vorig jaar een financieel zeer lonende transfer naar Ipswich aan zijn neus zien voorbijgaan, en dacht nog altijd aan opstappen. Hij kreeg een fel verbeterd contract, zette een vertrek uit zijn gedachten, maar raakte tussen de lijnen slechts langzaam in vorm. Het is pas in de twee barragematchen van de Rode Duivels tegen Tsjechië, en op een voor hem ongewone plaats diep in de spits, dat hij zijn oude niveau plots weer te pakken had.

Daarnaast was er Nzelo Lembi, de ijzeren maar niet altijd even betrouwbare verdediger, die flirtte met een aanbieding van Kaiserslautern. Maar net als Verheyen bleef ook hij, al was dat wellicht niet om dezelfde reden.

Uiteindelijk was er maar één belangrijke speler die in het tussenseizoen Club verliet: Sven Vermant, die gebruik maakte van het Bosmanarrest, zijn contract netjes uitdeed en een verlenging weigerde, en gratis naar Schalke 04 vertrok. Hij werd vervangen door de Sloveen Nastja Ceh. En voilà: dezelfde ploeg die begin dit jaar niet meer bij machte was om tegen Janneke en Mieke te winnen, is opeens weer in topvorm. Never change a losing team. Ondanks de fraaie prestaties van Gent en Genk dringt Club zich op als titelkandidaat nummer één, heeft het een reuzenkans op de achtste finales van de Uefabeker nadat het de Franse topper Olympique Lyon met 4-1 afpoeierde, en drijven zoete dromen over een paar honderd miljoen frank Champions-Leaguegeld schuchter de bestuurskamer binnen. De pendel is bijna in Brugge.

Koen Meulenaere

Een hallucinante 12-2 tegen Aarschot, de ploeg van… Rik Daems !

In maart herinnert niemand zich hoe het in november was.