Veel water in de ruimte

ONZE MAAN Deeltjes uit de zonnewind maken de vorming van water op de maan mogelijk.

De helft van het water op de aarde zou ouder zijn dan de zon.

Het lijkt ondenkbaar: water op de aarde dat ouder is dan de zon. Maar volgens Science is het de realiteit die volgt uit een analyse van de verdeling van deuterium (een zware versie van waterstof) in de ruimte. Vroeger werd gedacht dat het ontstaan van deuteriumrijk water een gevolg was van het astronomisch geweld in het beginnende zonnestelsel, waardoor interstellair ijs aan flarden werd gerukt en omgebouwd werd tot water.

Nieuwe inzichten wijzen echter uit dat dit onmogelijk was, waardoor alleen de optie overblijft dat interstellair ijs zelf zijn weg naar manen en planeten gevonden zou hebben. Een deel daarvan moet al bestaan hebben voor onze zon het levenslicht zag. De nieuwe realiteit impliceert ook dat er misschien op veel planeten een vorm van water aanwezig is.

Voor onze maan is er alvast een ander verhaal gepresenteerd. Er blijkt water te zijn op de maan, gevangen in mineralen in de bodem. Het is mogelijk dat het in de rotsen ontstaat als gevolg van chemische reacties. Een studie in Proceedings of the National Academy of Sciences stelt dat het water inderdaad niet is aangevoerd door kometen, maar het gevolg is van de activiteit van geladen deeltjes in de zonnewind. Ook hier steunde het onderzoek voor een groot deel op de analyse van de aanwezigheid van deuterium. Voor de vorming van water dieper in de bodem van de maan zouden kosmische stralen de aanzet kunnen geven.

Astronomen blijven ook pogingen doen om de aanwezigheid van water op Mars mogelijk te maken. In Nature Geoscience verscheen een onderzoek dat besloot dat vulkanen op Mars genoeg waterstof zouden hebben uitgestoten om een vorm van globale opwarming te creëren, waardoor het er warm genoeg zou zijn geweest om stromend water mogelijk te maken. Vandaag lijkt de planeet kurkdroog, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn geweest. Sommigen menen dat er ooit zelfs rivieren op Mars zouden hebben gestroomd.

De onzekerheid blijft, zeker omdat in het vakblad Icarus de stelling wordt gelanceerd dat de kanaalachtige structuren op Mars niet het gevolg zouden zijn geweest van de activiteit van rivieren, maar wel van het regelmatig vriezen en ontdooien van koolstofdioxide. Er worden steeds meer gegevens over Mars verzameld, maar de grote inzichten blijven uit. Wetenschappers maken er zich niet te druk over. Ze stellen dat het tot de jaren 1950 geduurd heeft voor er voldoende gegevens verzameld waren om diep inzicht in de werking van de aarde te verkrijgen. En dat is een stuk dichter bij huis.

DOOR DIRK DRAULANS

De kanalen op Mars zouden niet door stromend water gevormd zijn.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content