Professor Marc Boogaerts, coördinator Stamcelinstituut Leuven (SCIL)

Professor Marc Waer, vice-rector KU Leuven

Professor Guy Mannaerts, voorzitter bestuurscomité, UZ Leuven

Dirk Draulans

In het artikel ‘Sukkelen met cellen’, gepubliceerd door Dirk Draulans (Knack nr. 47), wordt de wetenschappelijke reputatie van Catherine Verfaillie – directeur van het Leuvens Stamcelinstituut en lid van het academisch personeel van de KU Leuven – op een schandelijke manier belasterd. Het artikel staat bol van roddels en leugens, en bevat geen énkel feitelijk argument. Bovendien werd nergens gemeld dat Dirk Draulans vóór de publicatie van het bewuste artikel een telefoongesprek voerde met professor Marc Boogaerts waarin deze leugens ontkracht werden. Dit is Knack onwaardig.

Na een aantal ongegronde geruchten uitgesmeerd te hebben over een halve pagina, komt Dirk Draulans tot de conclusie dat ‘deze verhalen niet correct zijn’, maar tot onze verbijstering schrijft hij meteen daarna ook dat deze geruchten ‘wel een basis hebben’. De VUB wordt hierbij genoemd en een wetenschapper van deze instelling wordt opgevoerd om nieuwe verhalen te verspreiden: ‘onze resultaten zijn beter dan die van Verfaillie’ en ‘Verfaillies techniek moest aangepast worden’.

De feiten weerleggen alle ‘geruchten en verhalen’ in het artikel, en bewijzen het tegendeel. Het stamcelwerk van Catherine Verfaillie – dat in 2002 voor het eerst aantoonde dat stamcellen uit het beenmerg ook iets anders kunnen aanmaken dan bloed, met name zenuwweefsel, leverweefsel, bloedvatcellen enzovoort – werd ondertussen bevestigd én toegejuicht door verschillende binnen- en buitenlandse onderzoeksgroepen. Als Dirk Draulans zich de moeite had getroost de feiten na te trekken, dan zou hij artikels hebben gevonden in internationaal befaamde tijdschriften, zoals Blood, Journal of Experimental Medicine, Journal of Clinical Investigation, Journal of Cell Science en andere, gepubliceerd door Amerikaanse, Japanse, Duitse, en Spaanse onderzoekers, die allen het werk van Verfaillie konden reproduceren en dus als echt erkenden. Wij kunnen aannemen dat deze tijdschriften niet behoren tot de dagelijkse literatuur van een journalist, maar zeker een wetenschapsjournalist zou de intellectuele eerlijkheid moeten opbrengen om de echte specialisten aan het woord te laten over de wetenschappelijke integriteit van Catherine Verfaillie.

Bovendien heeft Catherine Verfaillie sinds 2002 zelf minstens vijftig wetenschappelijke publicaties op haar naam gebracht in hoogscorende internationale tijdschriften. Een eenvoudige zoektocht op de website ‘PubMed’ van het National Institute of Health (NIH) in de USA toont dit binnen de tien seconden duidelijk aan. Wij kunnen niet aanvaarden dat Dirk Draulans niet de moeite deed om haar naam even in te voeren, maar wel verkoos om de aantijging van een aantal anonieme wetenschappers – dat Catherine Verfaillie niet meer zou publiceren – zonder meer over te nemen.

Door het artikel van Dirk Draulans wordt in Vlaanderen, zowel bij het grote publiek als in de politieke en medische wereld, het terechte vertrouwen in het stamcelonderzoek van professor Verfaillie op een laag-bij-de-grondse manier ondergraven. Het minste wat hierop moet volgen, is de publicatie van de correcte feiten en een publieke verontschuldiging tegenover Catherine Verfaillie.

De KU Leuven, de UZ Leuven, het Leuvense Stamcelinstituut, het Stem Cell Institute van Minneapolis in de USA en de University of Minnesota scharen zich eensgezind achter Catherine Verfaillie en staan samen borg voor de wetenschappelijke waarde van haar baanbrekend onderzoekswerk.

Naschrift

Het is verbijsterend hoe slecht sommige wetenschappers kunnen lezen. Het korte stukje in Knack had geenszins de bedoeling het werk van Catherine Verfaillie in diskrediet te brengen, alleen de bron te situeren van hardnekkige roddels waarmee steeds meer wetenschappers geconfronteerd werden – wetenschappers die niet altijd in staat zijn de context van geruchten te situeren. De bedoeling was op die manier de roddels te ontmijnen.

Tijdens de twee telefonische contacten met Marc Boogaerts, hoofdopsteller van bovenstaand recht van antwoord, is dat ook toegelicht. De bron van de roddels bleken tijdelijke moeilijkheden met het reproduceren van experimenten in een laboratorium van de VUB te zijn.

Een verhaal dat trouwens door Boogaerts aan de telefoon bevestigd werd, gezien zijn scheldtirade aan het adres van VUB-rector Ben Van Camp, tevens hematoloog, zoals Boogaerts en Verfaillie. Misschien hadden we daar inderdaad beter een quote van meegegeven in het artikel – daar heeft Boogaerts een punt.

Dirk Draulans

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content