Ingrid Van Daele
Ingrid Van Daele Ingrid Van Daele is redacteur bij Knack

‘Zie je wel’, beweerden ze in Charleroi een paar maanden terug. ‘Iedereen heeft de mond vol over een onderzoek van de Europese Commissie naar staatssteun aan Ryanair. Waar blijven de aanklachten? Wij hebben hier nog niets gezien.’ Maar de onderzoekers zijn niet van gisteren. Anderhalf jaar lang hielden ze de lippen stijf op elkaar. Om vorige week met het volgende uit te pakken: er zijn niet genoeg aanwijzingen om geen formeel onderzoek in te leiden. Oftewel: dat alle partijen zich aanmelden, alles wat ze zeggen, kan tegen hen worden gebruikt.

In Engeland waren het naar verluidt Air France en Lufthansa die het niet meer konden aanzien, in Ierland trok British Midlands aan de alarmbel, bij ons zou BIAC de voorbeeldigste leerling zijn die het is gaan overbrieven. De zoveelste gemene streek van Vlaanderen, vond Waals minister van Economie Serge Kubla. En toch deed BIAC niets meer dan wat een goede luchthavenexploitant betaamt. Zijn klanten wilden óók wel zulke voordelige voorwaarden bedingen. En dus ging BIAC bij de hogere instanties aankloppen. Of klant x en klant y ook dat soort steun konden genieten? Of het eigenlijk geen staatssteun was? En of het wel was toegelaten?

Wie aan Zaventem de vraag stelde, vertelt BIAC niet. SN Brussels Airlines heeft in elk geval geen officieel dossier ingediend, zeggen de woordvoerders. Trouwens, argumenteren ze, toen de vraag gesteld werd in de tweede helft van 2001, bestond onze luchtvaartmaatschappij nog niet. Je hoeft niet officieel te bestaan om dat soort vragen op te werpen.

Voor een luchtvaartmaatschappij als SN zou een beetje steun nochtans een mooie geste zijn. De bezettingsgraad is laag. In de week van 6 tot 12 november 2002 bijvoorbeeld kregen de Europese bestemmingen gemiddeld nog geen 40 procent van de stoelen gevuld. Nog geen achtste daarvan zit in business class en betaalt dus full fare, of de volle pot. Nochtans zijn zij het die de kosten moeten helpen dekken. Het is een raadsel hoe ze niet nog grotere verliezen boeken dan ze bekendmaken, aldus luchtvaartexperts. Een nog groter raadsel is hoe ze komen aan de officiële bezettingscijfers van gemiddeld 52 procent voor Europa in de jongste vier maanden: een verschil van meer dan 10 procent.

Staatssubsidies! Hooggeplaatste bronnen in de luchtvaartsector die zichzelf au serieux nemen, beweren dat er zonder enige twijfel geld van overheidswege wordt toegestopt. Lege passagiersstoelen worden door de overheid opgekocht, zeggen ze. In de boekhouding verschijnen ze als verkocht, wat de cijfers moet opsmukken, luidt de redenering. Per vlucht zouden zo zes tot acht stoelen tegen business class-tarieven worden bijgeboekt – te hallucinant om uit te rekenen.

Air France maakte destijds gebruik van een vergelijkbare praktijk. En ook in Charleroi werd die in het verleden, zo niet gehanteerd, in elk geval voorgesteld aan bepaalde luchtvaartmaatschappijen. Maar een interne bron bij SNBA bestrijdt dat deze methode gehanteerd wordt. Een andere dan? De Europese Commissie heeft daarover nog geen klachten binnengekregen.

Het geruchtencircuit wil SN stokken in de wielen steken, luidt het bij de luchtvaartmaatschappij. Zij wil vooruitkijken. Als we dit jaar nog een operationeel verlies boeken van 80 à 90 miljoen euro, richten we onze target voor 2003 op een positief operationeel resultaat van een kleine 12 miljoen, zeggen ze. Hoe ze dat voor mekaar zal krijgen? In de eerste plaats door de inkomsten per ticket op te drijven.

SNBA heeft het niet gemakkelijk. Het spook van Sabena blijft er rondwaren. Toch blijft het een mysterie hoe het de cijfers behaalt waar het mee naar buiten komt. Deel de kosten door het aantal passagiers, het quotiënt vormt een diepe put. Een veel diepere put dan de verliezen die SN voor 2002 officieel verwacht.

Ingrid Van Daele

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content