Ruim acht jaar Deens premier, dat maakt van Anders Fogh Rasmussen (56) al een van de veteranen van de internationale politiek. Dat hij ook rijp was voor een internationale topjob, was allang geen geheim meer. Eigenlijk had hij meer zijn zinnen gezet op het vaste voorzitterschap van de Europese Raad, maar dat kan er pas komen als het Verdrag van Lissabon geratificeerd wordt, dat stevige vertraging opliep door de Ierse afwijzing. Dus ging Fogh Rasmussen voor de opvolging van de Nederlander Jaap de Hoop Scheffer als secretaris-generaal van de NAVO. En aangezien de Deense politiek het op de heupen begon te krijgen van de onzekerheid rond de carrièreplanning van de sterke man, speelde hij afgelopen week alles of niets op de NAVO-top ter ere van de zestigste verjaardag van het Atlantische bondgenootschap. Tegen de gewoonte in bevestigde hij publiek kandidaat te zijn, nadat hij het maandenlang had ontkend.

Serieuze tegenkandidaten waren er niet echt, en 27 van de 28 leden van de NAVO steunden hem meteen. Maar de tegenwind bleek van Turkije te komen, dat nog niet was vergeten hoe hij in 2005 bij de rel rond de Mohammedcartoons, die in een Deense krant waren verschenen, de vrijheid van meningsuiting verdedigde in plaats van excuses aan de woedende moslimwereld aan te bieden. Het was de Amerikaanse president Barack Obama die de Turken uiteindelijk wist te overhalen , maar premier Recep Tayyip Erdogan liet niet na te vertellen dat zijn prijs hoog was. Vermoedelijk krijgt Fogh Rasmussen daarom een Turkse adjunct in Brussel. Maar of de Deen ook de tv-zender ROJ, die voor de Koerdische PKK vanuit Denemarken zou uitzenden, beloofde op te doeken, is nog onduidelijk.

In ieder geval zal de nieuwbakken NAVO-baas al zijn pragmatisme nodig hebben om de moslimlanden te vriend te houden. Zeker gezien de moeilijke opdracht die in Afghanistan wacht. Maar die pragmatische kant heeft Fogh Rasmussen doorheen zijn car- rière intussen sterk ontwikkeld. De landbouwerszoon had in 1978, toen hij op zijn 25e voor het eerst verkozen werd in het Deense parlement, nog een koppig ideologisch geloof in een minimale overheidsrol. Maar nadat hij vijf jaar minister van Belastingen was geweest, werd hij voorzitter van zijn liberale partij Venstre. En in die rol moest hij de welvaartsstaat wel wat meer omarmen, om de sociaaldemocraten te kunnen bekampen. In 2001 won hij de verkiezingen, en sindsdien leidde hij al drie centrumrechtse minderheids- regeringen op rij met de Conservatieve partij, die hij overeind hield met de steun van de rechts-populistische Volkspartij. Die noopte hem tot een streng immigratiebeleid. Eind 2002 maakte hij internationaal indruk toen Denemarken het roterende EU-voorzitterschap in handen kreeg en Fogh Rasmussen de complexe eindonderhandelingen over de toetreding van tien nieuwe leden succesvol wist af te ronden.

Fogh Rasmussen kwam onder vuur door de opmerkelijke Deense troepensteun bij de Amerikaans-Britse invasie van Irak in 2003. Ze leverde hem wel een persoonlijke vriendschap met president George W. Bush op. Hij wordt in Kopenhagen opgevolgd door zijn minister van Financiën en partijgenoot Lars Lokke Rasmussen (44).

Thomas Verbeke

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content