Het nabootsen van de aarde is te hoog gegrepen voor de mens.
Het moet een van de schrijnendste voorbeelden van menselijke zelfoverschatting zijn: het aplomb waarmee men in de jaren 1990 dacht een miniatuuraarde onder een koepel te kunnen creëren, waarin een groep mensen zou overleven zonder hulp van buitenaf. De basisgedachte achter de bouw van de miniaarde Biosfeer 2 – Biosfeer 1 was uiteraard de aarde zelf – was de verwachting dat er ooit op andere planeten kolonies onder glas zouden worden opgericht, naar het model van het leven op aarde.
Maar het was véél te hoog gegrepen. Binnen de kortste keren liep het mis met het systeem. Het kostte héél veel energie om het leefbaar te houden, terwijl er in de oorspronkelijke plannen van uitgegaan werd dat het energetisch zelfbedruipend zou zijn. De kostprijs van het project was begroot op 25 miljoen euro, maar volgens New Scientist liep het op tot meer dan 200 miljoen. Parasieten woekerden en decimeerden de landbouwproductie, waardoor honger een belangrijk onderdeel van het bestaan in de biosfeer werd. Erger werd het toen het zuurstofgehalte in de kunstmatige atmosfeer begon te dalen, waardoor de bewoners dreigden te stikken. Finaal moest het project afgeblazen worden om te voorkomen dat er doden zouden vallen.
Ondertussen wordt er nieuw leven in de biosfeerkoepel geblazen, maar met veel eenvoudiger en dus duidelijker doelstellingen: meer zicht krijgen op fundamentele processen van de aardse ecosystemen. Zelfs met die verhoudingsgewijs bescheiden aanpak loopt het mis. New Scientist beschreef hoe er op dag één van een experiment met regen op een heuvelachtig savannetje al problemen rezen, omdat, in tegenstelling tot wat computermodellen hadden aangegeven, de helling van de heuvels niet bestand bleek tegen de hoeveelheid geproduceerde regen. Er kwam dus zware erosie. Maar in de nieuwe versie van het project wordt dat aangegrepen als een buitenkans om meer inzicht in erosieprocessen te krijgen.
De belangrijkste les uit het Biosfeer 2-verhaal van destijds was misschien wel het gedrag van de acht bewoners, die binnen de kortste keren met spanningen, clanvorming en latent geweld te maken kregen. Een ontwikkeling die een globaal vervolg zou krijgen, in de vorm van een televisieserie met wereldwijd succes: Big Brother. Toch zijn er nog altijd naïevelingen die dromen van mensenkolonies op Mars en andere niet-aardse planeten. Het wordt tijd dat ze aanvaarden dat wij daar niet voor gemaakt zijn.
