De verkiezingen in Duitsland en de pruikentijd in Frankrijk.
Wat bezielde Tony Blair om op de laatste Europese top zijn Franse en Duitse collega’s zo tegen zich in het harnas te jagen? Simpel, zei de Britse Europa-kenner John Palmer in Knack: ‘Blair gaat ervan uit dat Jacques Chirac en Gerhard Schröder politiek dood zijn en dat de tijd in zijn voordeel speelt. Hij rekent op een regeringswissel in Duitsland in september. Met Angela Merkel als bondskanselier hoopt hij in Berlijn steun te vinden voor een meer marktgerichte aanpak. Hij gokt er ook op dat er over twee jaar een nieuwe Franse president in het Elysée zal zitten, die minder de nadruk zal leggen op een centraal geleide economie. De Britten zien in de toekomst een drievuldigheid Londen-Berlijn-Parijs ontstaan, die de EU in een nieuwe richting zal stuwen.’
Drie weken later heerst in Parijs onmiskenbaar een sfeer van fin de règne. Nog maar dertig procent van de Fransen zegt Chirac te steunen. Minister van Binnenlandse Zaken Nicolas Sarkozy ziet zichzelf al in het Elysée en drijft openlijk de spot met de Franse president, die hij vergelijkt met Lodewijk XVI. Daar is het zoals bekend niet goed mee afgelopen. ‘Ik ben niet van plan, zoals in de pruikentijd, viool te spelen in Versailles, terwijl Frankrijk steeds bozer wordt.’
Met de allure van een staatshoofd ontving Sarkozy intussen de Duitse kandidate voor het kanselierschap Angela Merkel, die hij trakteerde op twee klinkende zoenen. ‘Angela’ – Sarkozy noemde haar uitsluitend bij de voornaam – en ‘Nicolas’ lieten er geen twijfel over bestaan dat ze gecharmeerd zijn van het Angelsaksische model en de traditionele Frans-Duitse as in Europa vervangen willen zien door een kopgroep van vijf grote EU-lidstaten. De komende maanden gaat Sarkozy op visite bij de Spaanse premier José Luis Rodríguez Zapatero, de Italiaanse regeringsleider Silvio Berlusconi en, inderdaad, Tony Blair.
Angela Merkel moet dan op 18 september eerst nog wel de Duitse verkiezingen winnen. Tot voor kort was er geen kip die daaraan twijfelde. Maar volgens de meest recente peilingen is een volstrekte meerderheid voor de christen-democraten nog niet zo zeker. In de voormalige DDR moet Merkel, nota bene zelf een Oost-Duitse, de pas opgerichte Linkspartei laten voorgaan – een alliantie van ex-communisten, trotskisten, andersglobalisten en sociaal-democratische spijtoptanten. Als het een beetje tegenzit, heeft Merkel straks geen andere keuze dan een ‘grote coalitie’ te sluiten met de sociaal-democraten van Gerhard Schröder. Een overwinningsnederlaag heet zoiets. n
Piet Piryns
Merkel en Sarkozy willen de traditionele Frans-Duitse as vervangen door een kopgroep van vijf grote EU-lidstaten.
