Wie Duras zegt, denkt l’Ecriture du silence. Aan teksten waarin witregels, het suggereren van stilte en afwezigheid een prominente plaats innemen. Troebele, onduidelijke relaties waarin veel verzwegen en verdrongen wordt, zijn de spijs waar de Franse auteur op teert.

Onderhuidse passie die ontkiemt in een waas van broeierige hitte en vochtig verval, vormt de basissubstantie van India Song. Ondefinieerbaar verlangen dat doet wankelen en gaten slaat, bepaalt eveneens de grondtoon van Suzanna Andler (1969), een van Duras’ relatiestukken die nu te zien is in een uitvoering van de Onderneming.

Suzanna, een verveelde miljonairsvrouw op huizenjacht in het mondaine Saint Tropez, werd al ettelijke keren bedrogen door haar echtgenoot. Zij zwijgt, negeert en vergeeft tot ze zelf de geneugten van het overspel ontdekt. In haar “onbeduidende affaire die maar blijft duren” is haar minnaar, als persoon, weinig substantieel. Wederhelft Jean blijft de spil van Suzanna’s leven, maar de hartstocht die haar clandestiene geliefde oproept, is even essentieel. Mythomane Suzanna weet zich geen blijf met de situatie.

Ze hermodelleert onophoudelijk de realiteit en haar liegen wordt dwingend. Lijkt ze aanvankelijk zwak en lijdzaam, de muis in het katterige spel tussen haar legitieme bedgenoot en de geheime minnaar, dan slaagt ze er uiteindelijk in om beide mannen – op een misschien wel fatale manier – te treffen.

De Onderneming brengt dit trage en slepende verhaal, dat ondanks de relationele hoogspanning baadt in een sfeer van beschaafde beheersing, op een kale bühne en in een kooi uit melkwit gaas. “De hele waarheid hoef ik niet te weten”, verklaart Suzanna en die uitspraak lijkt representatief voor het stuk als geheel. Wat frêle Suzanna’s ware aard is en wat er nu echt op het spel staat, wordt nooit geëxpliciteerd.

Duras lijkt de kern van het verhaal continu te omcirkelen, wat bij de Onderneming resulteert in een extreem omzichtig omgaan met dialogen en een koele, afstandelijke speelstijl. Op cruciale momenten lijkt het alsof de acteurs niet goed overweg kunnen met de meerduidigheid van de basistekst. Er sluipt een zekere onbeslistheid in het spel van Xander Straat en Jobst Schnibbe, die te veel stem en te weinig personage zijn. Kaat van Zomeren daarentegen slaagt erin om het aura van eenzaamheid rond Suzanna, tastbaar te maken. Bedachtzaam en onpeilbaar, lijkt ze altijd weer te verdwalen in de nulzone tussen de waarheid en haar eigen verzinsels.

“Suzanna Andler”, De Onderneming, nog tot 13/11 op tournee. Info: 03/238.64.97

Ann Demeester

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content