Peter Casteels

‘Terrorisme is ook al niet meer wat het ooit geweest is’

‘Ik was acht toen in 1998 het Goedevrijdagakkoord werd gesloten, dus veel verhalen over de oorlog die daaraan voorafging waren mij onbekend’, schrijft Peter Casteels na het lezen van Say Nothing over The Troubles in Noord-Ierland.

Ik was wat teleurgesteld omdat Our Man, een briljante biografie van George Packer over de Amerikaanse diplomaat Richard Holbrooke, in geen enkel eindejaarslijstje stond. Wat wel: zowel The New York Times als The Washington Post had Say Nothing van Patrick Radden Keefe in hun lijstje van tien beste boeken van vorig jaar. Ik heb dat dan maar eens gelezen, en ik moet zeggen dat dat boek misschien ook nog wel beter is.

Voor veel leden van de IRA is het Goedevrijdagakkoord absoluut ontoereikend: hebben ze voor zo’n compromis mensen vermoord?

Keefe, een journalist voor The New Yorker, schreef – opgehangen aan een onopgeloste moordzaak – het verhaal van ‘The Troubles’ neer, de strijd van de IRA voor de Noord-Ierse afscheiding van het Verenigd Koninkrijk. Brendan Hughes, Dolours Price en Gerry Adams zijn als onafhankelijkheidsstrijders, of terroristen, de vier belangrijkste personages. Keefe zet hen neer zonder er monsters van te maken maar ook zonder de gewelddadigheden te negeren. In Noord-Ierland vielen alles tezamen 3500 doden. Ik was acht toen in 1998 het Goedevrijdagakkoord werd gesloten, dus veel verhalen over de oorlog die daaraan voorafging waren mij onbekend. Het is ongelooflijk fascinerend om te zien hoe zo’n conflict in de straten van Belfast werd uitgevochten, en op welke manier de IRA zichzelf organiseerde, maar voor wie vandaag leeft zijn vooral de verschillen met het cynische en nihilistische terrorisme van de IS frappant.

The New York Times vroeg zich vorige week in haar magazine af of de brexit The Troubles weer kan doen oplaaien. De restanten van de Berlijnse Muur herinneren toeristen aan een verleden dat niet meer is, terwijl in Belfast nog altijd hekken overeind staan die protestantse en katholieke buurten van elkaar scheiden. Volgens demografische voorspellingen vormen de katholieken, die ook overtuigend tegen de brexit hebben gestemd, nog aan het einde van dit decennium een meerderheid in Noord-Ierland. Ook in Say Nothing is de periode na het Goedevrijdagakkoord minstens even interessant als de heetste jaren van The Troubles.

Gerry Adams vond zichzelf uiteindelijk heruit door zo vaak te zeggen dat hij geen lid was geweest van de IRA tot men hem geloofde en hij de politiek leider van Sinn Féin werd. De strijd was gestaakt, de wapens vernietigd, maar veel leden van de IRA bleven gedesillusioneerd achter. Het Goedevrijdagakkoord is in hun ogen absoluut ontoereikend: hebben ze voor zo’n compromis mensen vermoord? De meeste personages uit Say Nothing eindigen eenzaam en verslaafd aan drank of drugs.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content