Running mate Sarah Palin moet voor presidentskandidaat John McCain stemmen van conservatieve en vrouwelijke Republikeinen binnenhalen.
De Republikeinse presidentskandidaat John McCain (72) heeft met Sarah Palin (44), gouverneur van Alaska, een jonge politica als running mate aangewezen. Zij gooide in korte tijd het hele Republikeinse establishment van Alaska omver. McCain heeft een soort ‘Republikeinse Hillary’ binnengehaald, die goed moet scoren onder het vrouwelijke electoraat en tegelijk de conservatieve Republikeinen behaagt. Palin, getrouwd met echtgenoot Todd, heeft vijf kinderen. Het jongste kind lijdt aan het downsyndroom. Palin, principieel pro life, is tegen abortus.
Palin werd in 1964 geboren in Sandpoint in de staat Idaho en verhuisde als baby met haar ouders naar Alaska. Ze ging naar school in Wasilla en ontpopte zich tot uitblinker in sport, vissen en jagen. Palin werd later Miss Wasilla en vervolgens tweede in de race om Miss Alaska. Haar politieke carrière begon in Wasilla, waar ze in 1992 in de gemeenteraad werd verkozen als tegenstander van een belastingverhoging die de zittende burgemeester John Stein invoerde. In 1996 begon Palin haar weg naar de top en schoof prominente Republikeinen opzij.
Het eerste slachtoffer was burgemeester John Stein. Palin versloeg Stein wegens diens grote ‘geldverspilling en te hoge belastingen’. Als burgemeester ontsloeg ze direct enkele medestanders van Stein, verlaagde de onroerendgoedbelasting met 40 procent én verlaagde ook haar eigen salaris. In 2002 deed ze een gooi naar de functie van gouverneur van Alaska, maar ze eindigde als tweede in de Republikeinse voorverkiezing. Ze leek kans te maken de zittende senator in Washington DC, Frank Murkowski, te vervangen, maar die wees zijn dochter Lisa aan als opvolger. Als compensatie werd Palin benoemd tot ethisch toezichthoudster in Alaska’s Commissie voor het Behoud van Olie en Gas.
In 2004 nam ze ontslag wegens de ‘nauwe banden’ van Republikeinse topfiguren met Alaska’s energiesector. Ze richtte haar pijlen op niemand minder dan de voorzitter van de Republikeinen, Randy Ruedrich. Ze beschuldigde zowel Ruedrich als de openbaar aanklager Gregg Renkes van onethisch gedrag. Beiden namen ontslag en Ruedrich kreeg een flinke boete. Palin was niet meer te stoppen. In 2006 stelde ze zich kandidaat om gouverneur van Alaska te worden en versloeg in de Republikeinse voorverkiezingen de zittende gouverneur Frank Murkowski. Daarna versloeg ze in de algemene verkiezingen de Democratische ex-gouverneur Tony Knowles met 48 tegen 41 procent. Met 42 was ze Alaska’s eerste vrouwelijke en jongste gouverneur ooit.
Alaska’s politiek heeft door de nauwe band met de energiesector een corrupt karakter. Palin zette haar strijd tegen de Republikeinse top voort. Ze riep congresafgevaardigde uit Alaska Don Young en senator Ted Stevens op af te treden wegens ‘corruptie’. Tegen Stevens loopt in Washington een juridisch onderzoek wegens het aannemen van steekpenningen van bevriende ondernemers. Ook deed Palin 35 topbenoemingen teniet die haar voorganger op het laatste moment nog had gedaan. Bovendien ging ze met de rode pen door tal van energiecontracten die de staat Alaska toekende aan bedrijven onder ‘dubieuze omstandigheden’ zoals het spekken van de verkiezingskas van zittende politici. Palin werd Mrs Clean. Ze schrapte ook allerlei hobbyprojecten van politici zoals overbodige wegen en bruggen, deels betaald met overheidsgeld uit Washington. In de volksmond worden die hobbyprojecten voor politieke achterbannen en bevriende ondernemers samengevat onder de noemer: the bridge to nowhere.
Haar reputatie werd langzamerhand bekend bij politieke waarnemers in Washington, voor wie Alaska ver weg is. Alaska is niet veel in het nieuws. Maar vorig jaar schreef de conservatieve Weekly Standard over een ‘rijzende ster in de sneeuw’. Ze verscheen zelf weinig in de Amerikaanse media. Palin wil Alaska tot ontwikkeling brengen als energiestaat en is voorstander van olieboringen in de Arctic National Wildlife Refuge (ANWR). McCain is daar vooralsnog tegen.
Met Palin heeft McCain een kordate politica. Niet Obama maar McCain heeft een vrouw als running mate. Ze moet zich richten op teleurgestelde Hillary-kiezers in de Midwest die niet over het verlies van Clinton heen zijn. Zij is sociaal conservatief: pro life, pro gun en tegen het homohuwelijk. Palin wordt verweten weinig ‘ervaring’ te hebben, maar de ervaring van Obama is twee jaar Senaat in Washington DC. Palin is een bewezen hervormer; ze gooide het establishment omver. Obama maakte carrière dankzij het politieke establishment van Chicago dat hij nooit hervormde. Maar Palin is anderzijds nooit blootgesteld aan de spanningen van Amerika’s nationale politiek en de mediadruk. Die vuurdoop kan ze de komende twee maanden verwachten.
Derk Jan Eppink
