Schaden stralen afkomstig van gsm-toestellen de gezondheid? Het lijkt er op, maar het gevaar schuilt ook in andere toestellen.

Tot de eerste stralingsdode valt, zullen we wellicht met z’n allen blijven bellen op de gsm. Tegenover elke wetenschappelijke studie waarin gewezen wordt op de gevaren van gsm-gebruik, staat immers een onderzoek dat zegt dat het allemaal wel meevalt. Bovendien zenden bijna àlle elektrische apparaten elektromagnetische straling uit. Dus niet alleen de gsm, maar ook de pc, de microgolfoven en de haardroger.

Die straling hoeft echter niet altijd invloed te hebben op ons gestel en onze gezondheid. Verhalen over mensen die depressief worden door het gebruik van een haardroger, behoren tot het rijk der fabeltjes. Want kortstondige blootstelling aan de straling is totaal onschadelijk. Bovendien neemt de sterkte van de stralen af naarmate de afstand tussen de bron en de bestraalde toeneemt. Dat de berichten over slaapstoornissen en een verhoogde kans op kanker doorgaans worden gekoppeld aan gsm-gebruik, heeft alles te maken met de minieme afstand tussen het toestel en de beller. “Tijdens het telefoneren verhoogt de temperatuur van de hersenen met 0,7 à 0,8 graden Celsius,” aldus Luc Michiels van ICEW Engineering, een bedrijf uit Zele dat metingen uitvoert van elektromagnetische straling in woningen en kantoorgebouwen. “Het lichaam herkent warmte afkomstig van zonlicht en van vuur, maar niet van een microgolfoven. Als we dan bedenken dat hersenweefsel zeer gevoelig is, moeten mensen die dagelijks uren telefoneren met de gsm, zich misschien toch zorgen maken.”

Hoe sterker de straling, hoe hoger de risico’s. Wat dat betreft kan een gsm met zijn 900 of 1800 megahertz (MHz) minder kwaad dan een microgolfoven, die 2,45 gigahertz (GHz) haalt. Tenminste, als je vlakbij die oven zit of staat. Ook de frequenties met een laag stralingsvermogen vormen een probleem. En zo belanden we bij de zendmasten van gsm-operatoren.

KAN HET OOK STRALINGSVRIJ?

Wetenschappers in Canada en Nieuw-Zeeland adviseren na recente studies dat er geen basisantennes meer worden geplaatst op locaties waar mensen verblijven gedurende lange tijd. Met name scholen en verzorgingscentra voor ouderen zouden stralingsvrij moeten worden gehouden. Kinderen en ouderen behoren namelijk, samen met zwangere vrouwen, tot de belangrijkste risicogroepen. De redenering luidt: jammer voor de bellers die in stoutmoedigheid volharden, maar de zendmasten vallen onder de volksgezondheid en gaan iedereen aan.

Het was schrikken toen het Amerikaanse onderzoekscentrum Wireless Technology Research (WTR) een halfjaar geleden meldde dat gsm-straling aanleiding kan geven tot een verhoogd risico op een hersentumor. Schrikken, omdat het WTR gefinancierd wordt door de gsm-producenten zélf, die altijd hebben volgehouden dat er geen vuiltje aan de lucht is. Meteen na de bekendmaking van de resultaten, stelden diezelfde producenten trouwens ineens vraagtekens bij de deskundigheid van het WTR. De gsm-lobby doet flink zijn best, vindt Luc Michiels van ICEW. “Als een farmaceutisch bedrijf een medicijn op de markt wil brengen, moeten er eerst tien à vijftien jaar lang proeven worden uitgevoerd om na te gaan of er geen nevenwerkingen kunnen optreden. En pas dan mag het medicijn worden verkocht. Met de gsm gebeurt het omgekeerde: eerst verkoopt men miljoenen toestellen, pas dan wordt er nagedacht over eventuele schade voor de gezondheid.” Het traditionele argument van de producenten en providers: gezondheidseffecten op langere termijn vereisen ook onderzoek op langere termijn, maar we kunnen de mensen intussen niet verbieden om te bellen met hun gsm.

Bij ICEW wijst men ook op andere stralingsbronnen die de gezondheid kunnen verstoren, zoals een banale klokradio. Luc Michiels: “Een klokradio geeft een sterk elektromagnetisch veld af, maar de straling reikt slechts vijftig tot zestig centimeter ver. Dus: als die klokradio dichtbij staat, kunnen er slaapstoornissen optreden, maar op een meter afstand vormt hij geen enkel gevaar meer. Niemand weet dat, terwijl het toch belangrijk is. Leg in de slaapkamer ook geen verlichtingskabels in de nabijheid van het hoofd, want die kabels geven een straling af van 50 hertz, zeer lage frequenties waarvan bewezen is dat ze een invloed hebben op de slaap. Als we in bed liggen, hebben we geen contact met de grond en is er dus geen aarding, waardoor we statische elektriciteit kunnen opladen.” Dat is niet gezond, hoegenaamd niet.

Bart Vandormael

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content