Het regeringsleger van Sri Lanka heeft het door de Tamil Tijgers bezette gebied grotendeels heroverd. Is dit het einde van een tijdperk?

Generaals zwaaien graag met de dominotheorie. Als die logica ook deze keer gerespecteerd wordt, is het Sri Lankaanse leger nog slechts een zucht verwijderd van de militaire eindoverwinning. In de dagen voor en na de jaarwisseling zag het verzetsleger van de Tamil Tijgers stad na stad langs de historische verbindingsweg A9 in handen vallen van het regeringsleger: Vavuniya, Paranthan, Oddusudan enhet politieke bolwerk Kilinochchi.

De symboliek en de effectieve draagkracht van Kilinochchi kan moeilijk overschat worden, want de Tamil Tijgers hadden er sinds 1990 – na het kortstondige verblijf van Indiase troepen – hun eigen administratie, politie en rechtbanken. Het resultaat na ruim 25 jaar van intense strijd is pover voor de Tijgers: er rest ‘Oppertamil’ Velupillai Prabhakaran voorlopig alleen nog de op een landtong gelegen enclave Mullaittivu en het moerassige bosgebied daarrond. Ze zitten als ratten in de val.

President Mahinda Rajapakse voorspelde begin 2008 nog ‘een bloedig jaar’, en zei in zijn recente nieuwjaarsboodschap dat ‘2009 het jaar van de heroïsche overwinning wordt’. Het ziet ernaar uit dat hij gelijk zal krijgen. Al weet je het met de Tamil Tijgers, die zowel door Europa als door de Verenigde Staten als een terroristische organisatie worden beschouwd, nooit zeker. In het verleden realiseerden ze al enkele keren het onmogelijke, van aanslagen op de onaantastbaar geachte luchthaven van Colombo tot de herovering van het door de Sri Lankaanse troepen bezette Jaffna in 1995. Welgeteld 20 minuten nadat op de staatstelevisie de val van Kilinochchi werd bekendgemaakt, ontploften er op2 januari weer zelfmoordbommen in de stratenvan Colombo.

Als er sprake is van een historische doorbraak, is het tijd voor een echte politieke oplossing. De Amerikaanse ambassadeur in Colombo sprak meteen na de val van Kilinochchi duidelijke taal. Volgens hem moet er onderhandeld worden met een beweging van democratische Tamils, die al decennialang gediscrimineerd worden.

De regering in Colombo heeft niet neen gezegd, maar duldt de Tamil Tijgers niet langer als potentiële gesprekspartners (sinds het staakt-het-vuren van februari 2002 waren ze dat wel). In principe deze week worden de Tamil Tijgers weer officieel als terroristische organisatie gelabeld. Maar de regering zalft ook: als de meest gezochte man op het eiland, Velupillai Prabhakaran, wordt gevat, wacht hem een eerlijk proces, zo heet het. India heeft er akte van genomen. Prabhakaran wordt ook verantwoordelijk geacht voor de moord op de Indische ex-premier Rajiv Ghandi.

Karel Cambien