JA

Opgetekend door Lieve Reyenebeau

Dirk Van der Maelen

‘Jaarlijks sterven tussen de 500.000 en 700.000 mensen ten gevolge van het gebruik van lichte wapens, negentig procent van hen zijn burgers. Elke ethisch bewogen politicus heeft de plicht hier iets aan te doen. Onlangs heeft de Kamer mijn wetsvoorstel goedgekeurd, waardoor Belgen die in het buitenland meewerken aan illegale wapenhandel, in België kunnen worden gestraft. Dat is een eerste belangrijke stap.

België kan nog meer doen. Elk land dat wapens produceert, moet een wettelijk kader bepalen dat de garantie biedt dat elke beslissing tot levering met de grootst mogelijke zorg genomen wordt. In België hebben we daar de wet van 1991 voor, maar daarvan is de filosofie achterhaald.

In 1998 stelden de vijftien landen van de Europese Unie een code op met betrekking tot de wapenhandel, gebaseerd op nieuwe, modernere inzichten. Zo mag men bijvoorbeeld niet leveren aan een land waar kindsoldaten worden ingezet of een land dat meer uitgeeft aan wapens dan aan sociale taken als onderwijs. Alleen al om die redenen lijkt het me verstandig om onze wetgeving aan te passen. De Europese code hebben we in het wetsvoorstel ingeschreven en de zes meerderheidspartijen hebben dat getekend. Er was dus een akkoord over een nieuwe wapenwet en ik sta erop dat het gerespecteerd wordt.

Er is beroering aan Franstalige kant over het wetsvoorstel. Enerzijds in de industriële sector, maar dat verbaast me niet: die zou het liefst helemaal géén wetgeving hebben. Anderzijds is er ook bij de werknemers beroering, en zij richten zich vooral op die Europese code.

In mijn visie veranderen slechts twee zaken: het verduidelijken van de wet en het invoeren van het sociale criterium. Het is normaal dat een socialist zegt dat hij ook de bestelling van wapens van een sociaal criterium wil laten afhangen. Een rechtgeaarde socialist kan niet anders.

Dit is een sector waar je zeer moeizaam tot pure Belgische wetgeving komt, omdat beide kanten elkaar verdenken. De Walen denken dat de Vlamingen hen willen pesten, de Vlamingen denken dat de Walen pure commerçanten zijn. Daarom verloopt elke discussie over wapenhandel in België zeer moeizaam. Ik wil een einde stellen aan het Vlaams-Waalse getouwtrek door de Europese code over te nemen. Zij drukt de consensus uit die door vijftien lidstaten is bereikt.’

NEE

Patrick Moriau

‘Ik ben een pacifist, maar we moeten realistisch zijn: we leven in een wereld waarin wapens soms noodzakelijk zijn om een democratie te beschermen. Daarom heb ik bezwaren tegen het nieuwe wetsvoorstel: België hanteert al de strengste wapenwet ter wereld. Waarom die wet dan nog strenger maken, wat zware economische repercussies kan hebben?

Bovendien moeten we de geopolitieke situatie bekijken: iedereen erkent dat een politiek Europa nodig is. Een Europese defensiepolitiek is daar de basis van en daarbij horen een leger en wapens. In België hebben we een van de meest vermaarde wapenfabrieken ter wereld, FN, maar als we binnenkort een Europese defensiepolitiek hebben, moet Europa dan wapens gaan kopen bij de Amerikanen? Het wetsvoorstel is immers veel te streng. Ik heb er geen bezwaren tegen als men me kan verzekeren dat het geen repercussies zal hebben voor de economie, maar iedereen op het terrein zegt dat er veel gevaren aan de wet verbonden zijn.

Verder heb ik een veeleer technisch bezwaar: elke vier maanden zou een wapenbedrijf een rapport moeten afleveren over zijn activiteiten, maar dat is gewoon onmogelijk, voor elk bedrijf trouwens. We mogen ook niet vergeten dat hoe strenger de wet wordt, hoe meer de illegale wapenhandel ervan gaat profiteren. Er zijn dus nog verschillende punten in die wet die moeten worden opgehelderd. Ik doe een beroep op het logisch verstand van de mensen. Waar gaat het eindigen? De verkoop van benzine verbieden omdat je er molotovcocktails mee kunt maken?

Dit is geen communautair, maar een ethisch en economisch probleem. Een wet kan altijd worden verbeterd, maar als we al een strenge wet hebben… De Europese code wordt trouwens al toegepast in België, door FN bijvoorbeeld, ook al is dat niet verplicht. Volgens die code mag een land overigens afwijken van de code, om socio-economische redenen, maar dat criterium is niet overgenomen in het wetsvoorstel!

We mogen niet zomaar een beslissing nemen waarbij we economische repercussies riskeren. Een wet kan soms perverse gevolgen hebben, kijk naar Francorchamps. Iedereen weet dat er een Europese richtlijn komt, dus waarom heiliger zijn dan de paus? Ik zeg niet dat alles moet wijken voor de economie, maar we moeten realistisch blijven.’

‘Een socialist denkt ook aan het sociale.’

‘België heeft al de strengste wapenwet.’