Volgens de Staatsveiligheid zou Soetkin Collier ‘een militante van extreem-rechts zijn, met een sterke Vlaams-nationalistische overtuiging’. Onmiddellijk heeft de RTBF zijn verantwoordelijkheid genomen: Soetkin Collier kan niet mee naar Riga!
In 1993 en 1996 heeft Soetkin, die inderdaad uit een Vlaamsgezind nest komt, meegedaan aan acties van Voorpost en de Nationalistische Studentenvereniging. Sindsdien heeft zij echter gebroken met het politiek engagement uit haar jeugd. Ondertussen zijn we in een andere eeuw beland. Soetkin zingt mee in een Waals folkgroepje en heeft zich professioneel geëngageerd in taallessen aan de allochtone medemens. Is er een inzet denkbaar, die verder verwijderd is van de aantijgingen van de Staatsveiligheid?
Het gevolg van deze actie van de Staatsveiligheid is dat iemand wordt vastgepind op het verleden. Dat verleden wordt in heden én toekomst doorgetrokken. Want wanneer krijgt Soetkin Collier nog een nieuwe kans?
Ieder mens heeft het recht om beoordeeld te worden op z’n eigen merites. Wat zijn de merites van Soetkin? Verdient het geen lof dat zij breekt met haar rechtse thuisachtergrond? Kan zij op een nog radicalere manier afstand nemen van haar rechtse roots dan door de Franse cultuur te verrijken met haar stem en les te geven aan allochtonen?
De Staatsveiligheid en de prompte reactie van de RTBF (het ‘weren’ van Soetkin Collier uit Urban Trad) versterken in feite de rechterzijde. Door het verleden zo nadrukkelijk ‘actueel’ te maken, verkleinen zij de mogelijkheden van Soetkin Collier en anderen om los te raken van dat verleden. Blijkbaar geloven zij niet in de mogelijkheid dat familiale banden kunnen worden overwonnen, dat mensen zichzelf in een andere richting kunnen ontplooien dan de richting die vanuit familiale loyauteit te verwachten valt. Zij doen onrecht aan de moed van vrouwen als Soetkin Collier, die nieuwe keuzes maken in het leven. Bovendien voeden zij het gevoel in rechtse Vlaamse kringen dat hen onrecht wordt aangedaan door de Belgische francofonie, dé voedingsbodem van het Vlaams Blok. Het weren van Soetkin uit Urban Trad is een echo van de verhalen van vele Vlamingen die na de oorlog ‘gezuiverd’ werden omdat een Vlaams engagement in die tijd vereenzelvigd werd met collaboratie met de Duitsers, wat soms wél, maar vaak ook niet het geval was.
Franstaligen verwijzen met plezier naar de verworvenheden van de Franse Revolutie. Welnu, is een van die verworvenheden niet de idee dat ‘een nieuw begin maken’ mogelijk is? Soetkin heeft een autonome keuze gemaakt, los van de ideologie van haar gezin van herkomst, los van ‘bloedverwantschap’. Wie trouw is aan de waarden van de Franse Revolutie behoort dit veeleer toe te juichen, dan wel haar te ‘ontmaskeren’ als komend uit een rechts nest. Proefde ik echter niet een zekere triomf in de berichtgeving over Soetkin Collier? Was er niet enigszins het comfort van de bevestiging van de eigen vooroordelen over de Vlamingen: ‘Zie je wel, die Vlaamse zangeres, politiek onbetrouwbaar…’ Is Soetkin weren uit Urban Trad niet deels gevoed door anti-Vlaamse ressentimenten? Versterkt dit alles niet het ‘eigen gelijk’ en de ‘zelfgenoegzaamheid’ van Franstalig België over het feit dat het nauwelijks een rechterzijde kent? En in het huidige België minder dominant is dan eertijds?
Zie ook Forum op www.knack.be
Soortgelijke brieven van William Lumen, Sleidinge; Nand Van Dingenen, Aalst; Bart Vermeer, Turnhout; Jean-Marie Pourtoy, Gent; Walter Knaeps, Nieuwpoort; Erwin Duhain, Bree.
Frederik Janssens, Antwerpen.
