Dexia bezit de grootste private kunstcollectie van België. De verleiding om die te gelde te maken is groot.

De Belgisch-Franse financiële instelling Dexia is in het bezit van een fameuze kunstcollectie -de grootste privéverzameling in België, zo heet het. Die werd destijds aangekocht toen de bank nog Gemeentekrediet heette.

Met het recente initiatief Cultuur voor iedereen zet Dexia elke derde zaterdag van de maand zijn deuren open en kan het publiek van de kunstschatten genieten. Maar hoe lang blijft de collectie nog intact en in handen van Dexia? Een schimmenspel over twee belangrijke schetsen van Peter Paul Rubens (1577-1640) doet het ergste vermoeden.

Knack.be schreef vorige vrijdag dat Dexia plannen had om twee modelli, of olieverfschetsen, van Rubens te verkopen. Modelli zijn hoog afgewerkte voorbereidingen voor grotere olieverfschilderijen. Het gaat om twee zeer goed geconserveerde stukken: De roof van de Sabijnse maagden en De vrede tussen de Romeinen en de Sabijnen. Ben Van Beneden, conservator van het Rubenshuis, getuigt dat deze stukken voor Vlaanderen volstrekt uniek zijn vanwege de picturale kwaliteit en het onderwerp. Zoals bekend was Rubens verzot op de antieke cultuur, maar in Vlaanderen bestaan daar geen schilderkunstige voorbeelden van. De rond 1638 vervaardigde werken zijn voorbereidingen van schilderijen die vandaag verdwenen zijn. Daardoor zijn ze in het oeuvre van Rubens van groot belang.

Het bericht op Knack.be was gebaseerd op twee onafhankelijke en goed ingelichte bronnen. Gezien de aanslepende bankencrisis en de precaire situatie waarin Dexia zich bevindt, is het niet onrealistisch dat (delen van) de collectie van de hand zouden worden gedaan. Vandaag ontkent Dexia de geruchten; het laat weten dat het nooit van plan was om de waardevolle werkjes van de hand te doen. Waarvan akte.

De collectie verkopen zou ook niet zonder slag of stoot kunnen. Het Vlaamse Topstukkendecreet verplicht verkopers van kunstwerken die zich in Vlaanderen bevinden om ze eerst aan te bieden aan de Vlaamse Gemeenschap. De vraag is of dat ook geldt voor Dexia, een Franse groep.

Op dit moment doet Dexia weinig met de Rubensschetsen. Ze bevinden zich in een filiaal in het statige Osterriethhuis op de Antwerpse Meir. Wanneer het publiek ze kan bezichtigen, kon men ons niet meedelen.

Matthias Depoorter

‘Where is the statue of Eddy?’

Vraag van een Amerikaanse wielertoerist aan een politieman in Meise tijdens de doortocht van de Tourkaravaan door de woonplaats van Eddy Merckx.