Diamantair Fouad Abbas, beschuldigd van het witwassen van drugsgelden, wil ook met het Belgische gerecht een akkoord sluiten.
De aanhouding in Londen van de Pakistaanse diamantair Fouad Abbas, op basis van een Belgisch arrestatiebevel wegens het witwassen van drugsgeld, is voor het Antwerpse gerecht een prestigezaak, maar voor de Nederlandse justitie een vervelende geschiedenis. In Amsterdam had Abbas het immers op een akkoordje gegooid met het openbaar ministerie : als hij ?kroongetuige? wou zijn tegen drugsbaron Johan ?De Hakkelaar? Verhoek, en een boete van 35 miljoen frank betalen, zou hijzelf niet meer vervolgd worden. Daardoor werd ook het Antwerpse onderzoek enigszins gefnuikt. Onderzoeksrechter Ivo Moyersoen vraagt Londen nu om zijn uitlevering wat in Nederland eerder onmogelijk was maar die procedureslag kan vele maanden aanslepen. Deze week wordt alvast geprocedeerd door Abbas’ advocaten voor een eventuele vrijlating op borg.
De Belgische advocaat van Fouad Abbas, de bekende strafpleiter Pierre Legros, maakt er geen geheim van dat zijn cliënt, die zich al in Nederland én Canada heeft vrijgekocht, ook in België een deal zoekt te sluiten. Dat heeft Legros eerder al met het Antwerpse gerecht besproken, maar nog niet formeel op papier gezet. Meester Legros, die enkele weken geleden ook aan de Brusselse procureur Benoît Dejemeppe een financiële transactie voorstelde om het geschil met de Franse industrieel Didier Pineau-Valencienne te regelen, meent wel dat België voor Abbas geen ?kroongetuige?-akkoord zal sluiten, zoals in Nederland, maar er liggen wel andere mogelijkheden open. Hij zegt dat Abbas met de fiscus een schikking wil treffen (wat in de honderden miljoenen kan lopen) waarna het parket de raadkamer kan vragen om hem buiten vervolging te stellen. Intussen, stelt Abbas voor, biedt hij zijn volledige medewerking aan het onderzoek aan en is hij bereid (in Londen) verklaringen af te leggen aan onderzoeksrechter Moyersoen.
DE GETUIGE WORDT BESCHERMD
In België bestaat er geen wetgeving of statuut voor kroongetuigen of spijtoptanten, die strafvermindering en andere voordelen zouden krijgen in ruil voor belastende informatie zoals de pentiti-regeling in Italië, die voor een doorbraak in de strijd tegen de maffia zorgde. Wel liet het Antwerpse gerecht eind vorig jaar verstaan dat zij zelf ook een ?kroongetuige? konden inzetten tégen kroongetuige Abbas met name zijn vroegere medewerker Rachid Ahmad maar dat lijkt nu mis te lopen. De Pakistaan die getrouwd is met Lieve Nys (de dochter van striptekenaar Jef Nys), kwam op 1 november vorig jaar vrij uit een Amerikaanse gevangenis, waar hij zes jaar had uitgezeten voor medewerking aan heroïnehandel. Aanvankelijk werd hem de toegang tot België geweigerd (wegens ?gevaar voor de openbare orde?), ook al heeft hij hier zijn huis en vier Belgische kinderen. Maar na zware protesten van Lieve Nys kreeg hij toch een visum en werd hij op 21 november door rijkswachters opgehaald en overgevlogen.
In samenwerking met de nationale magistraat André Vandoren werd een minimaal witness protection programme geregeld, een beschermingsprogramma waarin vastgelegd werd dat de rijkswacht voor zijn veiligheid zou instaan, maar ook dat hijzelf dan moest getuigen, aan welke beperkingen hij zich moest houden en wat hij allemaal moest signaleren. Rachid Ahmad, die vorig jaar al uitvoerig in de Amerikaanse gevangenis ondervraagd was door Ivo Moyersoen én door de Nederlandse magistraten, moest in december alvast gaan getuigen in de zaak tegen de Hakkelaar, het zogenaamde proces van de eeuw in Nederland. Kort voordien was Rachid trouwens ook opgezocht door mensen uit de entourage van de Hakkelaar en het vermeende Octopus-netwerk meer bepaald de familie van ?zwarte cobra? Henk Rommy om te vragen of hij niet ten gunste van de drugshandelaars wou getuigen. Dat de bescherming toen nog degelijk geregeld was, bleek toen die bezoekers prompt door een rijkswachtcommando overvallen werden.
Na het proces in Amsterdam, waarin de Hakkelaar zeven jaar celstraf kreeg, kwam echter een einde aan het beschermingsprotocol, waarvoor geen precieze tijdsperiode was afgesproken. Lieve Nys : ?Onze coördinator liet ons weten dat er nu geen gevaar van de bende van de Hakkelaar meer dreigde. Maar onze getuigenis was vooral negatief voor Fouad Abbas en die liep nog altijd vrij rond. Bovendien werden wij, na verklaringen over de mogelijke link van Abbas met het prostitutiemilieu, door de BOB zélf op de rooster gelegd alsof wij de verdachten waren.? In politiekringen wordt gezegd dat Rachid de beschermingsovereenkomst zelf ?brak? door zich niet aan de opgelegde beperkingen te houden. In januari diende Rachid nog klacht in omdat hij in een winkelgalerij in Antwerpen aangevallen was door een Joegoslaaf uit het milieu. Bovendien kreeg hij van Binnenlandse Zaken geen verblijfstitel, maar wel een bevel om binnen de vijftien dagen het land te verlaten. Dat heeft hij enkele weken geleden dan ook gedaan : op 22 maart nam hij het vliegtuig naar Pakistan.
De advocaat van Rachid Ahmad vraagt Binnenlandse Zaken een herziening en heeft ook een procedure voor de Raad van State ingezet. Maar hij wil de Belgische staat ook nog dagvaarden wegens de ?onwettige uitlevering? van Rachid in 1990, toen hij in zeven haasten op het vliegtuig naar Amerika geduwd werd. Zijn aanhouding was gevraagd na het afluisteren van telefoongesprekken van Rachid, die toen op het Londense bureau van Abbas werkte, door de Amerikaanse Drugs Enforcement Agency (DEA). Lieve Nys : ?Bij die uitlevering werden heel wat regels overtreden. Dat gebeurde onder druk van Abbas, die hoge contacten had bij politie en gerecht.? Fouad Abbas betaalde toen enkele advocaten voor Rachid. Lieve Nys : ?De uitlevering was des te erger omdat mijn man aan de ziekte van Alzheimer leed, wat aan het begin van al zijn problemen had gelegen.? Omwille van die ervaring leidt Lieve Nys trouwens sinds vijf jaar een vereniging voor Alzheimer-patiënten.
DE KOLIBRIE EN DE OCTOPUS
Het akkoord van Fouad Abbas met de Nederlandse Justitie was merkelijk ruimer en sluitender dan de beschermingsregeling van Rachid en Lieve Nys in België. Toen de Nederlandse speurders die al vele jaren bezig waren met het Kolibrie-onderzoek tegen de ?octopus? van de Hakkelaar hem te dicht op de hielen kwamen te zitten, belde de advocaat van Abbas in augustus 1995 zelf naar het openbaar ministerie om eendeal af te sluiten. Na maandenlange onderhandelingen in Londen werd op 24 april 1996 een overeenkomst getekend, een unicum in de Nederlandse gerechtelijke geschiedenis. In het vijf pagina’s tellende akkoord, dat nu ook van belang kan zijn voor het Belgische uitleveringsverzoek, staat letterlijk : ?Het openbaar ministerie in Amsterdam geeft u de verzekering dat u door geen enkele rechtbank in Nederland vervolgd zal worden voor de hierboven vermelde feiten.?
Bij de ondertekening heeft Abbas in een appendix ook nog de toezegging laten opnemen dat ?zijn verklaringen en het akkoord zelf niet mogen ter beschikking gesteld worden van buitenlandse autoriteiten voor een onderzoek tegen hem of zijn vrouw.? Het Nederlandse openbaar ministerie moet wél de autoriteiten in België, de Verenigde Staten, Canada, Dubai en Pakistan en andere landen informeren over het feit dat Abbas niet vervolgd mag worden ?voor de feiten in Nederland.? (Aan het Antwerpse gerecht liet men prompt weten dat ze op niets meer moesten rekenen.) In ruil moet Abbas er zich toe verbinden alle mogelijke verklaringen af te leggen, ook voor een rechtbank, in het kader van het Kolibrie-onderzoek, én bovendien 1,8 miljoen gulden te betalen. Die buit is trouwens nog niet binnen, want volgens het akkoord moest Abbas voor 1 september 1996 een voorschot van 100.000 gulden betalen en de rest pas voor 1 september 1997.
In de verklaringen die Abbas op basis van dit akkoord heeft afgelegd, vertelt hij uitvoerig hoe hij, vanop zijn diamantairsbureau in Antwerpen, de ?bemiddelaar? is geworden tussen Nederlandse drugsverkopers en Pakistaanse drugsleveranciers hij spreekt over ?the gateway to Europe?. Abbas is in 1939 in Bombay in India geboren als telg van een rijke parelhandelaar, en maakte zelf fortuin als goudimporteur in Dubai in de Verenigde Arabische Emiraten. In 1971 schatte hij zijn persoonlijke bezit al op zo’n 300 miljoen frank. In de jaren zeventig startte hij ook andere zaken op, zoals een filmmaatschappij in India, een kippenkwekerij in Pakistan, en een bouwonderneming in Dubai. In die laatste rol kreeg hij in 1979 problemen toen de overheid in Dubai hem gelastte een banklening voor de bouw van een hotel (bijna anderhalf miljard frank) meteen terug te betalen. Toen hij dat niet kon of wou, werd beslag gelegd op zijn bezittingen.
EEN MULTINATIONAL VOOR DRUGS
Daarom begon hij in de jaren tachtig in Europa te werken, waar hij vooral tussen Londen en Antwerpen pendelde. In 1984 richtte hij zijn bedrijf TTS Diamonds (genoemd naar de eerste letter van de namen van zijn drie kinderen) in de Hoveniersstraat op, in de schoot van de diamantwijk. Daar leerde hij Rashid Ahmad kennen. Abbas vroeg aan Rashid, wiens broer in het Nederlandse drugsmilieu zat, om hem voor te stellen aan enkele grote hasj-trafikanten, want door de Dubai-problemen zat hij in geldnood : ?Ik wou mijn vroegere welstand herwinnen. Stelen ligt niet in mijn natuur, zodat de hasjbusiness het enige was wat ik kon doen.? Hij kende immers zowat alle Pakistaanse hasjleveranciers. Zo komt hij in contact met onder meer Johan ?de Hakkelaar? en ?zwarte cobra? Henk Rommy. Hij ontvangt hen soms op zijn kantoor in de Hoveniersstraat, in het Pullmann Hotel of het Century Centre in Antwerpen. Zij sluiten een exclusiviteitscontract af. Voor deze criminele multinational zal Abbas in de periode 1987-1994 liefst 382.000 kilo hasj bestellen, waarvan een deel wordt onderschept.
Het magnum opus is de recordvracht van 115.000 kilo die ze in 1991 met de zeesleper Pacific Tide 3 verschepen het risico is zo groot dat het over zes Pakistaanse leveranciers gespreid moet worden. Een kleine helft van de partij gaat naar Canada, en de rest wordt nabij de Azoren ?afgezonken? (waar een deel later wordt opgevist door de Nederlandse marine). Het stockeren van hasj op de zeebodem is nodig omdat men de prijzen niet wil kelderen door te veel op de markt te brengen. In zijn verklaringen rekent Abbas de prijzen voor. De hasjboeren in Pakistan krijgen 900 frank per kilo voor de teelt. Het vervoer per kameel of wagen, plus de voorlopige opslag en de omkoping van lokale agenten, kost nog eens 1.500 frank. Voor de vissers, die de vracht naar het schip buiten de Pakistaanse kust voeren, moet nog eens 600 frank betaald worden. Samen een lokale kost van 3.000 frank de kilo. Maar de verkoopprijs in Europa en Canada is minstens 50.000 frank de kilo.
De schepen mijden het Suez-kanaal, wat te riskant zou zijn, en varen om langs Kaap de Goede Hoop. Voor elke scheepslading strijkt Abbas naar eigen zeggen een ?commissie? op die overeenstemt met de verkoopprijs van een paar ton hasj. Maar het hoort ook tot zijn rol om de immense geldstromen te versluizen en wit te wassen. Schattingen gaan tot zes miljard frank in totaal. Het geld werd over de grenzen gebracht door koeriers (met volle tassen, kratten en zelfs kampeerwagens) en bij wisselagenten en banken witgewassen. In Antwerpen werkte hij samen met drie gekende wisselagenten, maar vooral met de Bank Max Fischer in de diamantwijk. Daar had hij een akkoordje met Hugo V.D., die 0,5 tot 0,75 procent op zak stak. Een andere bediende kreeg telkens 10.000 frank om de enorme pakken geld te tellen. In totaal heeft Abbas ruim 800 miljoen frank bij de Bank Max Fisher gedeponeerd (onder de codenaam ?Joe?), vanwaar het doorgestort werd naar rekeningen over de hele wereld. Witgewassen geld ging via de maatschappij Delmont Resources ook naar zijn ?marmeren villa? in Wilrijk.
DE KROON OP HET WERK
In 1994 begint het echter te heet onder zijn voeten te worden. De rechterhand van Abbas bij TTS Diamonds heeft goede contacten met een vrouwelijk lid van de vreemdelingendienst in Antwerpen, die hem tegen betaling laat weten of hij gezocht wordt of niet. Ook van een contact bij de Amsterdamse politie krijgt hij computerlistings. In 1994 is het zover : de Amsterdamse justitie vaardigt een internationaal aanhoudingsmandaat tegen hem uit. De Hakkelaar biedt hem daarop een villa met zwembad in Jordanië aan, waar hij zich ongeveer een jaar schuilhoudt, tot hij begin ’95 naar Londen uitwijkt. Daar wordt de deal met het Nederlandse gerecht afgesloten. Tijdens het proces tegen de Hakkelaar, die begin 1996 is aangehouden, wordt Abbas met een militair vliegtuig naar Nederland overgebracht, waar een speciale schikking is getroffen om hem in de zwaarbewaakte gymnastiekzaal van de marine te ondervragen. Spijtoptant Abbas praat daar al zijn vroegere spitsbroeders aan de galg.
Volgens advocaat Legros kan men Abbas nu in België niet vervolgen voor dingen waarvoor hij in Nederland al een boete heeft gekregen : internationaal geldt dat je geen twee keer voor dezelfde feiten terecht kan staan. Volgens het openbaar ministerie in Amsterdam geldt de deal alleen voor de hasj-transacties die in het akkoord schip per schip worden opgesomd. Het Antwerpse gerecht stipt aan dat Abbas in België voor andere zaken dan in Nederland vervolgd wordt. Dat is trouwens ook één van de klachten van Lieve Nys, dat Abbas hier niét voor drugshandel maar alleen voor witwassen (maximaal vijf jaar cel) wordt gezocht. Het parket zegt in elk geval Abbas voor de rechter te willen brengen. Het onderzoek van Moyersoen, dat in 1994 als gevolg van de Nederlandse acties tot stand kwam, leidde begin dit jaar al tot de sluiting van de Bank Max Fischer. (Eerder was om dezelfde drugshandel ook al de Nederlandse Femis-bank in Baarle-Nassau gesprongen.) Maar de uitlevering van de ?kroongetuige?, waarvoor in Londen nog een moeilijke schaakpartij moet worden gespeeld, zou de kroon op het werk zijn.
Chris De Stoop
De villa in aanbouw van Abbas in Wilrijk : Ik wou mijn vroegere welstand herwinnen.
De failliete bank Max Fischer : Abbas deponeerde er 800 miljoen frank drugsgeld onder de codenaam Joe.
