Rusland en de NAVO houden binnenkort gezamenlijke antiterreuroefeningen.

Vanaf februari nemen Russische fregatten en vliegdekschepen van de Zwarte Zeevloot deel aan ‘Operation Active Endeavour’, een groots opgezette NAVO-oefening in de Middellandse Zee. De manoeuvres vormen een nieuwe mijlpaal in de samenwerking tussen de vroegere aartsvijanden. ‘Absoluut noodzakelijk’, noemt generaal Konstantin Totski, permanent vertegenwoordiger van Rusland bij de NAVO, de oefeningen. ‘Niemand is gewapend tegen de huidige globale terrorismedreiging. Alle landen in de wereld moeten de krachten bundelen.’

Voor de NAVO is de Zwarte Zeevloot strategisch interessant, want Sebastopol, de thuishaven, ligt dichtbij het woelige Midden-Oosten. Maar een ‘antiterrorismevloot’ is sowieso een goede optie: globaal vlot inzetbaar, toch wanneer de grenzen van de internationale wateren niet al te veel geschonden worden.

In mei 2002 werd de Rusland-NAVO-Raad (RNR) opgericht, een orgaan voor permanent politiek overleg en praktische militaire samenwerking. Generaal Totski: ‘De dreiging van Al-Qaeda was de directe aanleiding voor de oprichting van de Raad. Het gaat hier om een ernstig gevaar waar niemand tegen gewapend is. We werken nu verder aan een gezamenlijke aanpak, met respect voor de principes van de internationale wetgeving, het VN-Verdrag en de documenten van de OVSE.’

Wat zijn de voornaamste realisaties van de Rusland-NAVO-Raad?

KONSTANTIN TOTSKI: We willen de actuele veiligheidsproblemen pragmatisch en constructief benaderen. Kijk maar naar de geboekte vooruitgang in Kosovo, Afghanistan en Irak. Op militair vlak loopt de samenwerking op wieltjes. De terrorismebestrijding en het droogleggen van de drugstrafieken in Afghanistan, zijn maar enkele recente voorbeelden van gezamenlijke beslissingen.

Waarom is er geen sprake van een mogelijke toetreding tot de NAVO?

TOTSKI: Ruslands toetreding staat niet op de agenda. We hebben voldoende middelen – op militair, economisch en wetenschappelijk vlak – om ons te beschermen tegen buitenlandse dreigingen. Elk land heeft het recht om zelf over zijn veiligheidskwesties te beslissen. Met de NAVO streven we naar betrekkingen op gelijke voet, gebaseerd op wederzijds vertrouwen, openheid en respect. Zonder daarbij de geopolitieke realiteit uit het oog te verliezen.

De wereld is veranderd. Rusland denkt niet meer zoals in het verleden. Niemand durft het hardop te zeggen, maar sommige regeringen blijven in Rusland een militaire dreiging zien. President Vladimir Poetin verklaarde onlangs nog dat hij de NAVO nooit als een vijandige organisatie heeft beschouwd, ook niet na het uiteenvallen van de USSR. Ik pleit voor meer vertrouwen.

B.D.