Een wonder van techniek moet ze worden, de hangbrug van de tip van de Italiaanse laars naar het eiland Sicilië. Met die nieuwe verbinding wil de regering de armste regio van het land vooruithelpen. En dit keer mag de maffia geen stokken in de wielen steken.

De woeste en verraderlijke oversteek tussen het Italiaanse Calabrië en het eiland Sicilië schrikt al eeuwenlang zeelui af. Homerus schreef over een draaikolk die hele schepen verzwelgt en een zeskoppig monster dat op de loer ligt voor zeelui die zo dwaas zijn de oversteek te wagen. Vandaag zijn de zeelui nog steeds bezorgd, maar om andere redenen. De weg naar de ferryhaven van Calabrië is dezer dagen een drukke smokkelroute, berucht vanwege carjackings en moorden. De ferry’s zijn oud en versleten. In de wilde wateren van de Straat van Messina verdwijnt soms nog een schip.

De Italiaanse regering lijkt nu vastbesloten deze problemen te overwinnen door een gloednieuwe hangbrug te bouwen. De brug over de Straat van Messina zal met haar vijf kilometer lengte een wonder van moderne techniek zijn. De enorme structuur zal 54.630 ton wegen en 3,3 kilometer water overspannen. Daarmee wordt de hangbrug langer dan de huidige recordhouder, de Japanse Akashi Kaikyo-brug die bijna twee kilometer meet. De brug zou tevens de verkiezingsbelofte van de regerende centrum-rechtse coalitie inlossen om de mezzogiorno, de armste streek van Italië, vooruit te helpen. Calabrië heeft de hoogste werkloosheidsgraad van het land, weinig industrie en de georganiseerde misdaad tiert er welig. Aan de andere kant van de Straat ligt de Siciliaanse stad Messina, die al eeuwen te lijden heeft van de pest, malaria, cholera en aardbevingen. Geen betere plek dus om de grenzen van de techniek te verleggen.

De ontwerpers van de brug hielden rekening met de rampen die de regio geregeld treffen. De brug zal een aardbeving met een kracht van 7,1 op de schaal van Richter kunnen doorstaan. Ze krijgt ook ‘aërodynamische windbrekers’, waardoor de brug windvlagen van meer dan 200 km per uur aankan. Twee stalen torens van 370 meter hoog zullen rusten op gigantische prismavormige betonblokken, vastgezet in de rotskust. Het brugdek zal aan vier kabels hangen van 1,4 meter dik, elk gemaakt van 88 strengen van gegalvaniseerd staal. Het wegdek zal twee procent hellen, waardoor bij een ongeval met vrachtwagens gevaarlijke vloeistoffen in speciaal voorziene goten terechtkomen en niet in zee.

De regering hoopt dat de brug vele toeristen zal aantrekken en de regio zo een nieuwe impuls krijgt. Erger kan de situatie moeilijk worden. Ferry’s steken de straat van Messina in een uurtje over, maar eerst staan de passagiers vaak uren in de rij. De weg naar Villa San Giovanni, waar de ferry’s vertrekken, loopt door een verlaten gebied waar de criminaliteit bloeit. Vele reizigers nemen daarom liever de nachtferry vanuit Napels, ook al doet die er tien uur over. De regering wil dat probleem oplossen door de toegangsweg te verbeteren. De brug zelf krijgt twaalf rijstroken, meer dan welke andere brug ook. Zes rijstroken kunnen negenduizend voertuigen per uur slikken, twee afzonderlijke banen kunnen tweehonderd treinen per dag aan en de andere stroken zijn voorbehouden voor onderhoud en hulpdiensten.

EUFEMISME VOOR UITSTEL

Je zou denken dat de plaatselijke bevolking bijzonder opgezet is met de plannen, maar niets daarvan. Politici beloofden de brug voor het eerst in 1971. De lokale inwoners zijn de vertragingen en ontgoochelingen zo moe dat de brug een eufemisme voor uitstel geworden is: ‘Ik betaal je terug als de brug klaar is.’ Een deel van de discussies draait om de maffia en hoe die buiten het project gehouden kan worden. Kamervoorzitter Luciano Violante pleit voor duidelijke procedures die correcte prijsoffertes moeten garanderen, zodat de maffia de bouwkosten niet kan opdrijven. Stretto di Messina, de firma die het hele project leidt, wil dat een juridische commissie de legitimiteit van de investeerders gaat controleren. De brug zal immers de twee meest beruchte maffianetwerken van Zuid-Italië met elkaar verbinden, wat misschien nieuwe mogelijkheden oplevert voor smokkel en het afromen van winsten.

Het milieu speelt ook een rol in het verhaal. Fulco Pratesi, voorzitter van de Italiaanse afdeling van het Wereld Natuurfonds, waarschuwt voor de schade aan het ecosysteem door de jarenlange werken. De rotsen op de kust moeten immers verplaatst worden, de zeebodem wordt verstoord en het lawaai zal vogels en andere dieren afschrikken.

De verschillende partijen hebben hun buik vol van de eindeloze discussies, zelfs de tegenstanders van het plan, zoals de groenen. ‘Wat het besluit ook wordt, we zullen tevreden moeten zijn omdat er tenminste een besluit is’, stond in een commentaarstuk in L’Unità, een nationale krant. ‘Het is alleszins beter dan besluiteloosheid, kenmerk van deze natie.’

Dit keer lijkt het de regering menens. Een comité voor economische planning heeft het project van 5,7 miljard euro vorig jaar goedgekeurd. De regering zal 61 procent van de bouwkosten betalen, terwijl privé-investeerders de rest bijdragen in ruil voor tolgelden en inkomsten uit treintickets. De eerste minister stemde in met de bouwplannen. Nu moet alleen het Italiaanse parlement nog zijn goedkeuring geven, wat vrijwel zeker zal gebeuren aangezien de regeringscoalitie een comfortabele meerderheid heeft. In 2004 kan de bouw dan beginnen en in 2010 zou de brug moeten worden opgeleverd.

‘We hebben lang van deze brug gedroomd en nu komt ze er eindelijk’ zegt Antonino Calarco, voorzitter van de overkoepelende organisatie die het hele project namens de plaatselijke bewoners volgt. Als de droom werkelijkheid wordt, zullen misschien ook de donkere wolken boven de regio verdwijnen.

Copyright Knack/Newsweek Vertaling: Lieve Reynebeau