De regering-Verhofstadt vraagt meer tijd voor de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde, maar de Kamercommissie Binnenlandse Zaken heeft het zowat gehad. ‘We hebben de regering tijd en ruimte gegeven’, zegt Willy Cortois (VLD). ‘Nu moeten we onze verantwoordelijkheid opnemen.’
Donderdag 14 april: in de plenaire vergadering van de Kamer is er een wisselmeerderheid in de maak voor de resolutie ’toegang tot water voor iedereen’. In tegenstelling tot coalitiepartners MR en VLD betuigen de oppositiepartijen CD&V en CDH wel hun steun aan het voorstel van de SP.A. Op de parlementsbanken in het halfrond nemen enkele Kamerleden er het kaartje met de zetelverdeling bij. ‘Eigenlijk hebben we de liberalen niet meer nodig’, lacht iemand uit het socialistische kamp. Een grap, dat spreekt, maar rekensommetjes over alternatieve coalities zijn wel degelijk aan de orde in het parlement. Niet zozeer om elke wereldburger van water te voorzien, maar des te meer omdat het spookbeeld van een vallende regering steeds vastere vormen aanneemt. De boeman is bekend: hij heet Brussel-Halle-Vilvoorde en hij raakt maar niet gesplitst.
‘Na Pasen’ was al enkele maanden de deadline voor de federale regering. Toen de vakantie erop zat en het politieke leven zich weer op gang wou trekken, nam premier Guy Verhofstadt (VLD) als eerste het woord. Dat ‘de splitsing van de kieskring niet zijn grootste zorg was’ en dat ‘die er misschien zelfs helemaal niet zou komen’. Verhofstadts partijgenoot en lid van de commissie Binnenlandse Zaken Willy Cortois geeft hem gedeeltelijk gelijk. ‘Het moet inderdaad zijn grootste zorg niet zijn. Want de man in de straat ligt er niet van wakker.’ Zelfs niet in Cortois’ Vilvoorde dat toch bezwaarlijk als een buitenstaander kan worden beschouwd bij de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde.
Lichtzinnig
Toch maken diegenen die de zaak blauwblauw willen laten een grote denkfout, geeft Cortois in dezelfde adem mee. ‘De mensen liggen er niet van wakker, maar de politiek moet dat wel doen. Want onze geloofwaardigheid staat op het spel. En dat hebben de onderhandelaars van het Vlaamse regeerakkoord zelf gezocht. In tegenstelling tot wat ze vorig jaar beweerden, is hun doelstelling niet geweest om onverwijld de kieskring te splitsen, maar wel om onverwijld een regering te vormen. Het is onbegrijpelijk dat al die toppolitici zo lichtzinnig te werk zijn gegaan. Ze hielden zogezegd het gemeenschappelijke wetsvoorstel in de Kamer achter de hand om Vlaanderen te tonen dat als zij iets beslissen, het ook realiteit wordt. Zo werkt het echter niet. Wanneer de Franstaligen dat willen, is het gedaan met de federale regering.’
Tot op heden hebben de commissieleden van de meerderheid zich loyaal gedragen ten opzichte van de regering. ‘Ik heb een synoptische tabel gelanceerd, we hebben ons uitvoerig laten adviseren en veel uitgesteld’, zegt Cortois. ‘Maar we kunnen onze verantwoordelijkheid niet langer ontlopen. De besprekingen gaan van start en mocht blijken dat er niet gepraat kan worden, dan gaan we meteen over tot de stemming.’
Dat scenario zou betekenen dat vooral de VLD in ware kamikazestijl afstormt op haar eigen ontslag uit de federale regering. Het zijn immers de liberalen die steevast als het slachtoffer van een regeringswissel worden genoemd. Nochtans heeft ook de SP.A het Vlaamse regeerakkoord ondertekend, zit ze net als de VLD op beide niveaus in de regering en heeft ze met Leo Peeters de man in de rangen die een jaar geleden het vuur aan de lont stak. ‘Ach, de SP.A heeft er de voorbije 15 jaar haar handelsmerk van gemaakt om altijd in het midden van het bed te liggen’, zegt Cortois daarover. ‘Ze kan zich dus zowel naar links als naar rechts draaien. Mocht de paarse coalitie uiteenvallen, zal de SP.A zich wel in de regering weten te handhaven, maar ik ben er niet zo zeker van dat ze geen electoraal verlies zullen oplopen.’
Die mening zijn de Vlaamse socialisten zelf ook toegedaan. De dreiging dat het VB andermaal massaal met de stemmen gaat lopen, zou ook ten volle doorgedrongen zijn bij PS-voorzitter Elio Di Rupo. Alleen denkt de MR daar anders over. De partij, die door Di Rupo uit de deelstaatregeringen is gezet en die wordt gegijzeld door haar Brusselse PRL- en FDF-afdelingen, is voor de andere coalitiepartijen uitgegroeid tot de grote onbekende, een ongeleid projectiel dat zich op dit moment niet bezighoudt met de consequenties van een regeringscrisis.
Hannes Cattebeke
