Naar aanleiding van het artikel “De amoebe is een moordenaar”, verschenen in Knack van 25/11/98, wenst de federale minister van Volksgezondheid, Marcel Colla, het volgende onder de aandacht te brengen:
* Vooreerst onderstreept Colla dat hij de problematiek van de amoebe Naegleria fowleri geenszins wil minimaliseren. Hij is van mening dat onderzoek terzake noodzakelijk is. Alleen vergist de auteur van het artikel zich van adres. Het onderzoek naar en de controle van water, zwembadwater en de koelwaters van centrales incluis, is uitsluitend een bevoegdheid van gewesten en gemeenschappen. Onderzoek werd tot ongeveer halfweg de jaren negentig door het federaal wetenschappelijk instituut gedaan, maar gezien de bevoegdheidsverdeling werd dit door gewesten en gemeenschappen gefinancierd. De beslissing van de gewesten en gemeenschappen om die financiering stop te zetten, moet wellicht ook gezien worden in het licht van de vaststelling dat het laatste geval van besmetting van mensen (deze amoebe kan hersenvliesontsteking veroorzaken) dateert van 1972.
* Minister Colla is er niet tegen gekant dat het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid (WIV) het onderzoek daarrond verderzet, indien vanuit de privé-sector of de gewesten en gemeenschappen daartoe een vraag komt en daar ook een financiering tegenover staat. In het kader van de staatshervorming heeft de federale overheid hierover echter geen bevoegdheid meer.
* Het is verder merkwaardig dat toch algemeen aanvaarde regels inzake journalistiek voorafgaandelijk aan de publicatie niet werden toegepast. Het eenvoudig checken bij Volksgezondheid van de ware toedracht van de zaak zou verkeerde informatie en onverantwoorde kritiek vermeden hebben.
Des te merkwaardiger toch als praktijk, omdat bij volledige lectuur van het antwoord van Colla op de parlementaire vraag van Lozie in de Kamer duidelijk zou hebben gemaakt hoe de vork aan de steel zat. Dit antwoord werd in het artikel onvolledig weergegeven. Het checken van de bronnen was des te meer noodzakelijk gezien de journalist van Knack het nodig achtte om het artikel door een televisiezender als primeur in het avondnieuws de dag voordien te laten brengen.
* Tenslotte vindt Colla het ongehoord dat maatregelen met betrekking tot voedingswaren – of het nu gaat om kaas of nootjes – ter bescherming van de volksgezondheid als onbelangrijk worden afgedaan. Indien de minister echter geen rekening zou hebben gehouden met de adviezen van het Europese waarschuwingssysteem, dan zou dezelfde journalist daar ongetwijfeld ook kritiek op hebben gehad.
Colla vindt het eveneens ongehoord dat maatregelen om te voorkomen dat bedorven kaas wordt verkocht, vergeleken worden met het “strenger aanpakken van paardenstront op een strand”. Hij beschouwt de techniek van het ridiculiseren van beslissingen, bijvoorbeeld inzake de flippo’s, als te goedkoop. Vooral omdat iedereen weet dat het niet gaat om de flippo’s als zodanig, maar wel om het principe dat zaken die niets met voeding te maken hebben, niet met voeding moeten worden vermengd.
Naschrift van de redactie
De vaudeville rond de eenvoudige vraag van Electrabel om met eigen financiering de competentie van het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid (WIV) in te schakelen om de besmetting met Naegleria’s in kaart te brengen, was vermeden geweest indien de directie van het WIV deze vraag op een normale manier had behandeld. Dit heeft niets te maken met de bevoegdheid van gewesten en gemeenschappen inzake oppervlaktewateren, maar alles met het normale reilen en zeilen van een federaal instituut. Daarvoor is Colla wèl bevoegd.
Overigens worden in het artikel geen beslissingen geridiculiseerd, wel een opvallend gebrek aan coherentie in beslissingen. We hoeven niet nogmaals naar Tragex-Gel te verwijzen. (D.D.)
