De regering van bondskanselier Angela Merkel moet 4,5 miljard euro – dat is ruim 180 miljard in oude frank – als staatsgarantie op tafel leggen om het Canadees-Russische consortium Magna-Sberbank ertoe te bewegen de Duitse Opelvestigingen open te houden. Daarnaast, zo klonk het vorige week nog, moesten de regeringen van Polen, Oostenrijk, het Verenigd Koninkrijk en Vlaanderen samen nog eens 1,6 miljard euro – of net geen 65 miljard frank – uittrekken voor het behoud van de Opelfabrieken in eigen land. Voor Vlaanderen zou dat neerkomen op 200 miljoen euro – goed 8 miljard frank.
Eerder al had de Vlaamse regering zich bereid verklaard 500 miljoen euro opzij te zetten: 300 miljoen euro bij wijze van subsidie en nog eens 200 miljoen euro voor het vastgoedpatrimonium van Opel, dat naderhand voor 0 euro aan de nieuwe eigenaars van de assemblagefabriek zou worden geleased.
Kortom: inspelend op de angsten van de werknemers van Opel en van de Europese regeringen, kan het consortium Magna-Sberbank zomaar eventjes 6,1 miljard euro – net geen 250 miljard frank – binnenhalen. En dat zonder een sluitend businessplan of enige verzekering voor de toekomst voor te leggen. Wat het consortium Magna-Sberbank hier opvoert, is een vorm van racketeering. Die wordt, zo leerde het verleden, door de liberale ultra’s van de Europese Unie gedoogd, om niet te zeggen aangemoedigd.
Terwijl het Antwerpse Opeldrama zich voltrekt, dreigt voor de havenstad nog een andere calamiteit: het uitblijven van de verdieping van de Westerschelde. Die verdieping, eigenlijk niet meer dan het aftoppen van een aantal drempels onder water, werd met Nederland verdragrechtelijk vastgelegd en moest voor het einde van 2009 zijn voltooid. De operatie is van kapitaal belang voor de onmiddellijke toekomst van de Antwerpse haven.
Door het uitblijven van de verdieping is Antwerpen tot nu toe al 140 miljoen euro misgelopen, berekende Vlaams minister-president Kris Peeters. Met ieder jaar vertraging komt daar 70 miljoen euro bij.
Toch schortte de Nederlandse Raad van State onlangs de baggerwerken op na een eis van de Zeeuwse Milieufederatie. Die wil het unieke estuarium van de Westerschelde, ‘het laatste tankstation voor honderdduizenden vogels op weg naar Afrika’, beschermen. Met alweer vertraging, nu tot januari 2010, als gevolg.
Het centrale probleem is de ontpoldering van de Hedwige-Prosperpolder op Nederlands grondgebied, niet ver van het veelbesproken Doel. De Nederlandse regering liet afgelopen vrijdag weten dat zij pas begin oktober definitief uitsluitsel geeft, want eerst wordt nog eens een alternatief voor de ontpoldering van de Hedwigepolder bekeken. Maar het Antwerpse geduld raakt op. Veel langer dan tot midden oktober kan de Vlaamse regering het uitblijven van de baggerwerken niet meer dulden.
De Nederlandse kranten maken er geen geheim van dat minister-president Peter Jan Balkenende zelf de aanvang van de baggerwerken belemmert. Als Zeeuw is hij erg gevoelig voor de mogelijke electorale gevolgen van deze kwestie voor zijn partij CDA bij de komende gemeenteraadsverkiezingen.
De wrevel in het Nederlandse kabinet over het solonummer van Balkenende mocht blijken uit een recente uitspraak van minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen tijdens een symposium in Den Haag: ‘Als landen zich niet houden aan verdragen waar ze zelf voor getekend hebben, dan is dat niet goed voor het vertrouwen.’
De uitdieping van de Westerschelde, die nog geruime tijd in beslag zal nemen, kan eigenlijk niet langer worden uitgesteld. De Italiaanse rederij MSC ( Mediterranean Shipping Company), die goed is voor 60 procent van de Antwerpse containertrafiek, bouwt momenteel een dertigtal schepen met een grote diepgang. Zonder de voorziene uitdieping van de Schelde worden die zeekastelen gedwongen uit te wijken naar Rotterdam, naar Maasvlakte 2, de gigantische containerhaven in aanbouw.
Antwerpen en zijn haven zijn als distributiecentrum een belangrijke sluitpin in wat de Amerikaanse socioloog Richard Florida de grensoverschrijdende megaregio Amsterdam-Antwerpen-Brussel noemt. Deze regio, die zich uitstrekt tot Lille, is na Groot-Tokio, Boston-Washington en Chicago-Pittsburgh, de meest productieve ter wereld. Hij fungeert als economische motor van de Europese Unie.
In het licht daarvan is het nonchalante optreden van het federale kabinet van Buitenlandse Zaken, dat de factor-Balkenende verkeerd inschatte, nogal pijnlijk.
door Rik Van Cauwelaert
De verdieping van de Westerschelde is voor Antwerpen belangrijker dan Opel.
