De Poolse minister van Buitenlandse Zaken Witold Waszczykowski vindt dat zijn land unfair behandeld wordt door de Europese Unie.
Volgens Witold Waszczykowski ontpopt Polen zich meer en meer tot een ‘wereld van fietsers en vegetariërs’. Inmiddels is de historicus al meer dan een jaar buitenlandminister in de nationalistisch-conservatieve regering van Polen. Diplomatischer is hij daar niet van geworden.
Wat bedoelde u toen u onlangs zei dat Polen het vertrouwen in de EU sterk moet verlagen en een ‘negatieve politiek’ moet bedrijven?
WITOLD WASZCZYKOWSKI: Jarenlang heeft men geprobeerd ons ervan te overtuigen dat de EU een club van altruïsten is, en dat er geen tegengestelde nationale belangen meer bestonden. Zeker sinds de Europese top in Brussel twee weken geleden weten we dat dit niet klopt. Daar hebben we geleerd dat we vooral de Poolse belangen moeten verdedigen.
Waar worden die dan precies geschaad?
WASZCZYKOWSKI: Overal! Bijvoorbeeld in de energiepolitiek, met de bouw van de pijpleiding Nord Stream 2 in de Oostzee tussen Duitsland en Rusland. De strenge CO2-normen schaden de Poolse economie, omdat onze energiewinning op kolen is gebaseerd. Wij kunnen het ons niet veroorloven een achtergebleven land met gezonde lucht te worden. De EU had mildere voorwaarden moeten opleggen, en in de geest van de Europese solidariteit moeten handelen.
Uw land zal in 2020 ongeveer 80 miljard uit deEuropese structuurfondsen hebben gekregen. Daarmee is Polen de grootste begunstigde van de EU.
WASZCZYKOWSKI: En de Unie is de grootste begunstigde van het lidmaatschap van Polen. Wij zijn een markt van bijna 40 miljoen mensen. Onze Duitse buren verdienen daar enorm veel geld aan. Zo hebben ze voor 55 miljard producten aan Polen verkocht. Het geld uit de structuurfondsen is een compensatie voor het openen van onze markt.
U verwijt de EU ook oneerlijkheid omdat uw landgenoot Donald Tusk voor de tweede keer als voorzitter is gekozen van de Europese Raad, tegen de wil van uw regering in.
WASZCZYKOWSKI: Tijdens de top zijn de spelregels in het belang van de meerderheid gewijzigd. Er is niet eens een echte stemming over Tusk toegelaten.
Het was 27 tegen 1. Gelooft u dat er iets veranderd was als er formeel gestemd was?
WASZCZYKOWSKI: Dat weet ik niet. Wij dachten dat de EU transparant en democratisch zou ageren. Maar dat is niet zo. Bovendien werd bij de verkiezing van Tusk het principe geschonden dat een kandidaat voor een hoog EU-ambt de toestemming van zijn eigen land moet hebben.
Die regel is nergens in de EU-verdragen opgenomen.
WASZCZYKOWSKI: Dan kan men bij de volgende verkiezing ook een Mexicaan voordragen, want nergens in de verdragen staat geschreven dat de voorzitter een burger van de Unie moet zijn.
Wat is uw probleem met Donald Tusk?
WASZCZYKOWSKI: Hij heeft zich in zijn eerste ambtstermijn zeer partijdig gedragen. Hij heeft zich bemoeid met de binnenlandse politiek in Polen en was de facto de leider van de oppositie.
Polen geldt al als ‘probleemkind’ van de EU. Vreest u het groeiende isolement?
WASZCZYKOWSKI: Ons als probleemkind afschilderen, is paternalistisch en beledigend. Een deel van de Europese politieke klasse bestrijdt het bestaansrecht van een ander deel. Dat is ondemocratisch.
© Der Spiegel
‘Volgende keer kunnen ze ook een Mexicaan voordragen als voorzitter van de Europese Raad.’
