Schatten uit het joodse leven.

In de buurt van het Brusselse Zuidstation is sinds enkele jaren het Joods Museum van België gevestigd. De instelling heeft als doel een zo ruim mogelijke collectie ?Judaïca? uit te bouwen en is daar intussen ook in geslaagd. Uit die verzameling wordt regelmatig een selectie tentoongesteld om het grote (vooral niet-joodse) publiek kennis te laten maken met de joodse cultuur, religie en leefwereld. De tentoonstelling ?Schatten uit het joodse leven? is een mooie gelegenheid om wat dieper in te gaan op het jodendom in eigen land en in Europa in het algemeen.

De Tora, de verzameling van de eerste vijf boeken van de Hebreeuwse bijbel, vormt de basis van de religie. De Tora-rollen worden bewaard in de synagoge, waar bij alle joodse feesten (ook de wekelijkse Shabbat) plechtigheden worden gehouden. Die worden dan meestal thuis voortgezet met een eetmaal. Er is een rabbinaal voorschrift ?Hidur Mitsva?, dat voorschrijft dat de Tora en de andere religieuze voorwerpen zo mooi mogelijk moeten worden gemaakt. Vandaar het vele fluweel, met zilver- en gouddraad geborduurd, en de verschillende voorwerpen en versieringen in edelmetaal die in de synagoge en thuis te vinden zijn.

In de tentoonstelling is onder meer een metersgrote Parohet, een voorhang van de Ark, te zien, een Don des dames israélites uit Aarlen (1912). Het fluweel werd onlangs gerestaureerd in het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium. Voorts wordt uitvoerig stilgestaan bij de traditionele joodse feesten, Pessah (het Paasfeest), Poerim (het kinderfeest), Yom Kipoer, Hanoeka (het feest van het licht) en zo meer. Al die feesten hebben hun oorsprong in bijbelse verhalen, en bij elk feest horen de eigen gebruiken en voorwerpen, het ongedesemd brood bij Pessah, de negenarmige kandelaar bij Hanoeka.

Ook aan de joodse overgangsriten wordt ruime aandacht besteed, de geboorte en besnijdenis (van de jongens), de Bar Mitsva (van de dertienjarige jongens), het huwelijk (en eventueel de echtscheiding) en de begrafenisplechtigheden. Al die gebeurtenissen worden met voorwerpen, foto’s, teksten en een video geïllustreerd en didactisch onderbouwd.

Paul Dossche

?Schatten uit het joodse leven?, in het Joods Museum van België, Stalingradlaan 74 in Brussel. Tot 13/9. Ma. tot do. van 12 tot 17 u., zo. van 10 tot 13 u. Geleide bezoeken op afspraak, tel. (02) 512.19.63.

Parohet uit Aarlen, 1912 : de joodse leefwereld.