Anderlechtmanager Michel Verschueren kijkt terug op een jaar dat voor de wereld, zijn club en hem zelf uiterst bewogen is geweest.

Wij citeren nu uit Het Laatste Nieuws : ‘Op zekere dag komt mijn vrouw mij roepen : Rik, er staat hier ne jonge kerel met een broske in een scoutsbroek voor de deur, en die wil u dringend spreken. Ik ging kijken. Mijnheer Geertsen, ik geef turnles in Aalst en de voorzitter heeft mij naar u verwezen: hebt ge geen fysiektrainer nodig voor uw ploeg? ’s Anderendaags stond hij op de training voor een test, en begint die mannen daar af te jakkeren. Gevloekt en gezweet hebben ze, en de volgende zes matchen haalden we geen enkel punt. Maar toen versloegen we Club Brugge met 6-0 en waren we vertrokken.’

Na Aalst werd Verschueren fysiektrainer van Anderlecht, daarna manager van RWDM, en in 1981 manager van Anderlecht. Als ze over vijftig jaar spreken over Anderlecht, zal de naam Eugène Steppé misschien vergeten zijn, maar die van Verschueren in geen geval. Hij is na, of zeg maar samen met zijn president Constant Vanden Stock de belangrijkste man in de geschiedenis van de club. Mister Michel blikt terug op 2001.

Michel Verschueren: Ik ben blij dat ik mijn gedacht eens mag zeggen. Want de kritiek die wij altijd maar opnieuw krijgen, ligt mij zwaar op de lever. De eerste zes maanden van het burgerlijk jaar 2001 hebben we een gouden periode beleefd. We worden voor de 26ste keer kampioen, en onze campagne in de Champions League was zowel sportief als financieel uitzonderlijk goed. Groot feest, vuurwerk, alles erop en eraan. Helaas is er een keerzijde aan dat succes: onze resultaten in de Champions League hebben ons weer onder de Europese spots gebracht. Het gevolg daarvan is dat ze onze beste spelers zijn komen weghalen.

‘Anderlecht heeft gekozen voor het geld’, roept de pers. Maar er viel niet te kiezen. Buitenlandse clubs bieden onze spelers nettosalarissen van veertig miljoen frank (1 miljoen euro) of meer. Dan kun je niet anders dan verkopen. Anders schrijven de journalisten dat wij die jongens hun toekomst blokkeren. Zo hebben we vier van onze beste titularissen moeten laten gaan: Jan Koller, Tomasz Radzinski, Bart Goor en Didier Dheedene.

Dus moet je vervangers zoeken, maar omdat wij niet dezelfde prijzen kunnen betalen zijn die per definitie iets minder goed. Je moet hun niveau proberen te verhogen, maar dat lukt niet van vandaag op morgen. Over de transfers wordt bij ons beslist door zes mensen. Vier van het directiecomité: Constant Vanden Stock, Roger Vanden Stock, Philippe Collin en ikzelf. En daarnaast hoofdscout Jean Dockx en trainer Aimé Anthuenis. Bij het begin van het seizoen werd onze nieuwe ploeg zowel door de pers als door de voetbalwereld favoriet voor de titel genoemd. Ook door mensen die nu ons transferbeleid afbreken.

De grote uitdaging was om weer in de poules van de Champions League te geraken. Niet gemakkelijk met een nieuw elftal, dat bovendien zijn eerste vier levensbelangrijke wedstrijden moet spelen vóór de Belgische competitie begonnen is. Zonder matchritme in de benen, zonder automatismen, en met bovendien een waslijst aan geblesseerden: Jestrovic, Baseggio, Stoica, Doll. Toch kwalificeren we ons, en hebben we in augustus een belangrijk doel al gerealiseerd. Dat vind ik een formidabele prestatie, maar soms denk ik dat ik de enige ben die het zich herinnert. Als je iemand zoekt die precies kan vertellen wat de kwalificatie voor de Champions League betekent, bel dan mijn vriend Antoine Vanhove. Club Brugge speelt dit seizoen zes Europese matchen en houdt er geen frank aan over. Zit je in de Champions League, dan verdien je je kost.

Die Champions League was deze keer geen succes.

Verschueren: Om allerlei redenen zijn de resultaten tegengevallen. Maar tegen ploegen als Real Madrid en AS Roma is dat niet zo verbazingwekkend. De geleverde inspanningen en de opgelopen ontgoocheling zorgen dan automatisch voor een kleine terugval in de competitie. En dan begint het spel, vooral vanwege de pers. Twee keer gelijk en één keer verloren, en elke maandag en dinsdag lopen ze hier de deur plat: ‘Hoe zit het? Crisis? Wanneer vliegt de trainer buiten?’ Ik ben rustig gebleven, maar inwendig kookte ik soms.

U kunt dat goed verbergen.

Verschueren:(lacht) Ik meen te mogen zeggen dat ik weet hoe ik met de pers moet omgaan. Sommigen slagen er wel in mij op stang te jagen, soms speel ik dat een beetje mee, maar altijd gecontroleerd. Maar zoals tegenwoordig stemming wordt gemaakt, dat is niet langer correct. Ik weet wel hoe het komt. De sportredacties staan onder druk. Vroeger kochten de mensen op maandagochtend de krant om te vernemen wat er gebeurd was in het weekend, nu hebben ze alles veertien keer met hun eigen ogen gezien. De audiovisuele media hebben de rol van de dagbladen overgenomen, en dus moeten die iets anders zoeken. Dat leidt dan tot overdrijven en tot elkaar herhalen. Het is om het eerst het woord ‘crisis’ laten vallen en dan neemt iedereen dat over.

Was het crisis?

Verschueren: (windt zich gecontroleerd op) Maar neen, ’t was geen crisis! Een ontslag van Anthuenis is nooit ter sprake gekomen. Ik zweer het: nooit. Die man heeft hier prachtig werk geleverd, wat zouden wij hem ontslaan? En hadden we toch gebeten in de appel die de kranten ons elke dag voorhielden, dan zouden diezelfde journalisten ons hebben afgemaakt: ondankbare honden die zo een vakman buitenzetten.

Mist de kern van dit seizoen kwaliteit? Het zijn uw trainer en uw hoofdscout die het zeggen.

Verschueren: In vergelijking met vorig jaar zijn we vier toppers kwijt, dat beseffen wij beter dan wie ook. Maar de huidige kern is zeker goed genoeg om mee te doen voor de titel. We hebben ook af te rekenen met blessures, dat mag men ook een keer in overweging nemen alvorens ons van onkunde te beschuldigen. Nu weer De Boeck, Doll, Crasson. En er was de beenbreuk van Nenad Jestrovic, waardoor we naar alternatieven hebben moeten zoeken. Zeker vanwege die vier voorrondematchen in juli en augustus. Daardoor hebben we nu misschien te veel spitsen, maar dat is toch geen ramp?

Vóór de match op Sint-Truiden, dat was na de bekeruitschakeling door Lokeren, voelden we wat wrevel en irritatie in de groep. We hebben toen iedereen op zijn plichten gewezen, en daarna hebben we tien op twaalf gehaald. Niet met mooi voetbal, ik geef het toe, maar met karakter. En als we vrijdag winnen tegen Brugge is de titelstrijd weer helemaal open. Is men dan echt vorig seizoen al vergeten? Toen we in geen tijd van zes punten achter Brugge naar zeven voor zijn geëvolueerd. De competitie is niet eens halfweg en ze schrijven ons af. Meer: ze proberen ons te kleineren. En daar kan ik niet tegen.

Een van de kritieken is dat Anderlecht visie mist.

Verschueren: Maar dat is toch om iets van te krijgen! Wij zijn de voorbije vierenvijftig jaar één keer op twee kampioen geworden, wij hebben acht Belgische bekers, we hebben drie Europacups gewonnen en waren drie keer verliezend finalist, we hebben 41 keer na elkaar Europees gespeeld, meer dan 250 wedstrijden, we waren met ons stadion en onze loges een voorloper in Europa, we zijn een van de weinige clubs waarvan de stadioninfrastructuur ook tijdens de week rendeert, we zijn financieel gezond, we hebben al drie jaar lang elke thuismatch meer dan twintigduizend man op onze tribunes, we hebben alles uit eigen zak betaald, en dan komen ze ons verwijten dat we geen visie hebben. Na één van de grote succesjaren uit onze geschiedenis. Mochten ze bij de kranten en de bladen zoveel visie hebben als wij, ze zouden niet zo in de problemen zitten. Jamaar, is het waar of niet? Ik mag ook een keer stout zijn. Verschueren is met zijn soixante-dix te oud en Constant Vanden Stock is met zijn sept et huit dans le désordre, zeker te oud. Wel, ik denk dat vele journalisten van 45 minder enthousiast zijn voor hun werk dan wij.

Ja, wat nu betreft de kwaliteit van de ploeg: die gaat achteruit.

Verschueren: Je kunt toch niet beweren dat onze ploeg van de voorbije twee jaar niet goed was. Ze is voor de helft leeggeroofd, dus moeten we weer bouwen. Maar jullie journalisten waren toch voorstander van het Bosmanarrest? Je ziet waartoe het geleid heeft. De prijzen zijn vertienvoudigd, ook middelmatige spelers eisen aberrante salarissen, en het voetbal is vergeven van de dubieuze tussenpersonen die als paddestoelen uit de grond rijzen. Volgens de pers zouden die verdwijnen na het Bosmanarrest. Ik heb het al tot in den treure herhaald: men had een overgangsperiode moeten voorzien. Wij hebben zeven spelers voor wie we veel betaald hadden gratis moeten laten gaan. Dat was zowel sportief als financieel een enorme klap die ons een paar seizoenen heeft doen duizelen. Ook dat hebben we overwonnen, en we hebben een nieuwe ploeg gebouwd. Maar allemaal zonder visie hoor. Vroeger hadden de clubs misschien te veel macht over de spelers, ik geef dat toe, maar nu is de balans helemaal in de andere richting geslagen. De inkt van hun contract is niet eens droog of ze komen al vragen om opslag en een transfer. Sommige Europese topclubs werken met een loonmassa die tachtig procent van het budget opslorpt, dat kan niet. Tenzij de stad alle schulden overneemt natuurlijk.

Voor u persoonlijk is 2001 een slecht jaar geweest, door het zware auto-ongeluk van uw vrouw.

Verschueren: Het heeft mij doen nadenken. Ik heb mijn leven aan deze club gegeven, tweeëntwintig jaar dag en nacht gewerkt, nooit vakantie, en dat is ten koste van mijn gezin geweest. Mijn vrouw heeft altijd voor mij gezorgd. Er stond altijd eten in de kast, en elke morgen lagen mijn kleren gewassen en gestreken klaar. Ik deed thuis niets, ik had niet eens de tijd om met vrouw en kinderen op vakantie te gaan. Ik heb daar nooit lang bij stil gestaan, ik vond dat het zo hoorde. Tot dat ongeluk. Nu leef ik thuis al drie maanden als een kluizenaar. Ik heb drie weken lang elke dag in het ziekenhuis naast het bed van mijn vrouw gezeten. Ze werd in een coma gehouden en heeft op de rand van leven en dood gezweefd. Vastgeknoopt aan allerlei machines, twee pijpjes in haar mond en voor de rest één mummie. Dat heeft mij een zware slag gegeven en aan het denken gezet. Op dit moment is ze in revalidatie, ze is nog verlamd, haar keel ligt open om te kunnen ademen en kunstmatige voeding te krijgen. Dat zal nog maanden duren maar ze is gered en ze komt wel terug, dat weet ik zeker. En dan moet ik wat meer evenwicht zoeken tussen mijn werk en mijn vrouw. Ik ben dus verheugd dat Alain Courtois onze rangen komt versterken. Vanaf 1 januari zullen wij samen de boel hier runnen. Maar sommige mensen zouden willen dat wij allemaal weggaan, tabula rasa, in het hele Belgische voetbal trouwens. Ik ben benieuwd wie er dan in onze plaats zou komen.

Moet Anderlecht naast de tandem Verschueren-Courtois een sportief directeur aanstellen? Als Jean Dockx, toch een echte clubman, al zijn ontgoocheling uitschreeuwt, is er toch iets aan de hand.

Verschueren: Jean moet zich niet in de val laten lokken door de pers, hij had zijn bezwaren intern al kenbaar gemaakt en wij zijn niet doof voor zijn opmerkingen. De infrastructuur van onze jeugdafdeling in Neerpede raakt versleten. We weten dat, we zullen er iets aan doen, maar eerst gaat onze aandacht naar de eerste ploeg. Er komt van de jeugd niets door, schrijven jullie. Terwijl Baseggio en Stoica, twee van de beste voetballers in de competitie, wel degelijk in Neerpede gevormd zijn. Ik weet al welke namen je nu zult citeren…

Van de Paar, De Witte, Soetaers…

Verschueren: Natuurlijk. Het eerste punt is dat buitenlandse clubs ook jonge spelers zot komen maken. En het tweede dat je bij Anderlecht nu eenmaal minder makkelijk in de eerste ploeg komt dan bij Roda JC. Dat Tom Soetaers niet meer bij ons is, vinden we jammer. Maar wat wil je als Koller of Radzinski op je plaats spelen? Dat probleem kennen we hier al sinds de tijd van Van Himst en Jurion. Mannen als Maurice Martens en Jaak Teugels kwamen ook niet in de ploeg, toen ze naar Racing White vertrokken werden ze internationaal.

Is er plaats voor een sportief directeur?

Verschueren: Die komt er voorlopig niet. Het is een veel te groot risico om iemand de vrije hand te geven om met een paar honderd miljoen van de club aan de slag te gaan. Manager, trainer, scout… ze mogen niet vergeten dat ze werknemer zijn van Sporting Anderlecht, dat geleid wordt door een raad van bestuur. Die zal de beslissingen wel nemen. En er wordt wel degelijk geluisterd naar mannen als Dockx, Anthuenis, Vercauteren, Werner Deraeve… wie zegt dat er bij Anderlecht geen voetbal-knowhow is, neemt een loopje met de waarheid. Alleen blijven wij voorzichtig in onze uitgaven.

2001 was niet alleen voor Anderlecht, maar voor de hele Belgische sport een topjaar.

Verschueren: Maar natuurlijk, een historisch jaar. Dat men dat wat meer in de verf zet. Kim Clijsters en Justine Henin hebben alle spots op zich gekregen, en terecht want wat die twee meisjes hebben gepresteerd is enorm. Maar er waren ook de Rode Duivels, zesde keer op rij naar het WK, dat kunnen veel van die zogenaamd beter geleide voetballanden niet zeggen. Onze beloften hebben zich geplaatst. Stefan Everts is een van de beste motorcrossers aller tijden, ondanks zijn zware kwetsuren. Onze judoka’s, onze veldrijders, Jean-Michel Saive, Raymond Ceulemans, Jacques Rogge die voorzitter van het IOC wordt… dat is een van de hoogste functies in de wereld. Het is van Willy Claes geleden dat België zo iemand had.

Hopelijk eindigt hij niet als Willy Claes.

Verschueren: Lach maar. Ik stel vast dat ook onze jeugd weer internationale successen boekt. Ondanks alle kritiek is onze manier van werken dus zo slecht niet. En dat zonder veel steun van de overheid. Want daar zou ik als journalist nu eens wat harder op hameren. De sport is gemeenschapsmaterie geworden, maar ik vind dat professionele sport onder de federale overheid moet blijven. Eén wetgeving voor echte profsporters. Amateursport en jeugd kunnen regionaal blijven. Maar als ik dat vertel weet ik dat ik inga tegen de heersende politieke stromingen, die nog meer willen verdelen dan tot nu toe al verdeeld is.

In de binnenlandse politiek heeft het faillissement van Sabena het andere nieuws overschaduwd.

Verschueren: Dat is een catastrofe voor de mensen die er werkten. Het ACV heeft zijn leden trouwens hier in ons stadion opgevangen om hen te helpen met hun paperassen. Bij Sabena is jarenlang overdreven, dat weet iedereen. Ze hadden te veel personeel in dienst, maar alle pogingen om dat terug te schroeven botsten op verzet van de vakbonden. Ik hoop op goede begeleidingsmaatregelen, want hoewel sommigen wel wat zullen geprofiteerd hebben van Sabena zijn de individuele werknemers niet verantwoordelijk voor dit drama. Maar je kent mijn principe: die begeleiding moet erop gericht zijn de mensen weer aan het werk te krijgen. Werken is voor mij een plicht in ieders leven. En wie hard en goed werkt mag daarvoor meer beloond worden dan wie dat niet doet. Ik verzet mij tegen iedereen die communistische praktijken probeert in te voeren.

Dat gevaar is voorlopig niet zo groot.

Verschueren: Misschien niet, maar ik ben via het voetbal genoeg in het Oostblok geweest. Ik heb medelijden met die mensen, want ze zijn het slachtoffer geweest van dictaturen, en het zal hen meer dan een generatie kosten om dat te boven te komen. Is dat geen drama? Dat is erger dan bij ons hoor.

Uw prinses Mathilde is bevallen.

Verschueren: Ik feliciteer haar en prins Filip. Dat is ook zoiets: de monarchie. Die moet ook weg. Dient alleen om de spot mee te drijven. Wel, ik ben royalist. Zeker in een moeilijk en communautair opgesplitst land als België. Het spijt me, maar als ik rond me kijk stel ik vast dat het in de meeste landen waar een monarchie heerst vrij goed loopt. En als er al schandalen zijn rond koningshuizen, dan zijn ze in elk geval minder groot dan wat in sommige republieken aan het licht komt.

Waar was u op 11 september?

Verschueren: In Moskou op het Rode Plein, bij Lenin.

Bij Lenin?

Verschueren: Daar sta je van te kijken hè, van een anti-communist. Wacht, want ik zie dat je me weer niet gelooft, ik heb foto’s… (duikt in zijn aktentas en komt met een bundel foto’s weer boven)… Hier zie: Verschueren op het Rode Plein, Verschueren voor de torens van het Kremlin, en Verschueren voor het Leninmausoleum, in de eregalerij naast het borstbeeld van kameraad Vladimir Iljitsj. Achter de draad. Pas op, daar mag niemand komen, hè. Ik had een weddenschap afgesloten dat ik er bij zou geraken.

Hoe hebt u dat gefikst?

Verschueren: Ik zal u een andere foto tonen. Zie je mij hier naast die bewaker met zijn grote pet? Meer zeg ik niet.

Hoe hebt u het nieuws van de aanslagen vernomen?

Verschueren: In het hotel. Wij waren daar voor de match tegen Lokomotiv Moskou. Ik was zoals iedereen geschokt en verrast door deze nieuwe vorm van terrorisme. We moeten ons daar met zijn allen tegen verzetten. Ik heb grote waardering voor de manier waarop de Amerikanen, en de Engelsen, het tot nu toe hebben aangepakt. Velen hadden schrik dat ze als wildemannen blind zouden terugslaan, maar voor zover ik het kan beoordelen hebben ze beheerst en doeltreffend gehandeld, zonder de islamwereld al te veel te bruuskeren. In tegenstelling tot al wie ook hier weer kritiek op heeft, zeg ik: bravo Bush.

Koen Meulenaere

‘Ik ben blij dat ik mijn gedacht eens mag zeggen.’

‘Zoals tegenwoordig in de pers stemming wordt gemaakt, dat is niet langer correct.’

‘2001 was voor de Belgische sport een historisch jaar.’