Strobe Talbott was onderminister voor Buitenlandse Zaken in de regeringen van Bill Clinton. Vandaag leidt de voormalige journalist het gerenommeerde Brookings Institute in Washington. Wat verwacht hij van Barack Obama?

Wat moet Barack Obama eerst doen, nadat hij op 20 januari de eed heeft afgelegd?

STROBE TALBOTT: Ik weet wat hij eerst zál doen. Hij zal zich eerst over de internationale financiële crisis buigen. Waarbij hij het motto van het presidentschap van Bill Clinton, ‘It’s the econo-my, stupid’, niet zomaar mag uitbreiden tot de internationale economie. Dat zou, denk ik, niet erg verstandig zijn.

Hoezo? Is de redding van de welvaart en van de sociale zekerheid dan niet het allerbelangrijkste op dit moment?

TALBOTT: We zitten in een diepe crisis en als we die niet overwinnen kan de globalisering helemaal uit de hand lopen. Er zijn evenwel nog andere problemen die we niet uit het oog mogen verliezen: de opwarming van de aarde, het gevaar van de verdere verspreiding van atoomwapens, de wereldwijde armoede, de internationale gezondheidszorg. Maar ik ben er nogal gerust op dat Obama zich daar heel goed bewust van is.

Amerika is met zijn grote binnenmarkt erg op zichzelf gericht. Het is cultureel toch een van de minst geglobaliseerde landen in de westelijke wereld?

TALBOTT: Obama noemde zichzelf tijdens zijn toespraak in Berlijn een ‘wereldburger’. Dat deden John F. Kennedy en Ronald Reagan voor hem ook. Het verschil is dat Obama de Amerikanen meteen duidelijk zal maken dat ze zichzelf als een deel van de wereldgemeenschap moeten zien.

Is dat een boodschap die Amerikanen willen horen?

TALBOTT: Amerikanen willen altijd weten: wat zit erin voor ons? Amerika wil bijvoorbeeld niet zomaar ‘groen’ zijn. Het wil groen zijn én daar geld mee verdienen. Het wil minder afhankelijk zijn van Arabische olie en de nationale veiligheid verbeteren. Bij Obama bestaat er tussen energiebeleid, economisch beleid en milieubeleid niet dezelfde spanning als bij zijn voorganger. Met een actief milieubeleid kunnen we ook weer meer respect afdwingen in de rest van de wereld. Amerika wil niet onpopulair zijn. Wij hebben ook liever dat de anderen ons graag zien.

Wat mogen de Europeanen van Obama verwachten?

TALBOTT: Hij zal er de Europeanen zeker van proberen te overtuigen dat we de oorlog in Afghanistan allemaal samen moeten voeren. Het is een troef dat hij Hillary Clinton aan boord heeft. Ze is niet alleen een sterk merk, ze weet ook hoe de NAVO in elkaar steekt.

Een ander lastig onderwerp is Rusland. In West-Europa wil niemand een nieuwe confrontatiepolitiek.

TALBOTT: Toch denk ik dat Amerika en Europa met betrekking tot Rusland dichter bij elkaar komen. Neem nu de vraag of Georgië lid moet worden van de NAVO. Ik verwacht dat de VS zullen terugvallen op de stelling dat nieuwe leden de veiligheid van de hele Alliantie moeten versterken. Dat pleit alvast tegen Georgië.

Wat doet Obama straks met het raketschild van zijn voorganger in Polen en Tsjechië?

TALBOTT: Hij heeft verklaard dat we er eerst helemaal zeker van moeten zijn dat die technologie werkt, voor ze wordt gebruikt. Daarmee wint hij in ieder geval tijd en speelruimte. Hij zal niet de fout maken van George W. Bush, die zijn medewerkers bij zijn aantreden de boodschap meegaf: ABC. Alles Behalve Clinton. Hij zal niet alles weggooien wat er is.

Er komt dus geen radicale ommekeer in de Amerikaanse buitenlandse politiek?

TALBOTT: De nieuwe regering zal zeker voorzichtig te werk gaan.

© Der Spiegel