Ingrid Van Daele
Ingrid Van Daele Ingrid Van Daele is redacteur bij Knack

Voor het eerst in jaren dook de Belgische handelsbalans vijf maanden op rij in het rood. ‘Als die negatieve trend aanhoudt, zullen er banen sneuvelen en zal de economische groei nog lager uitvallen dan verwacht’, zegt ING-hoofdeconoom Peter Vanden Houte.

In maart 2008 was er een tekort op de handelsbalans van 1,7 miljard euro. Dat betekent dat er in totaal meer is ingevoerd dan uitgevoerd, terwijl België de jongste jaren bekendstond als een exportland. Hoe verklaart u dat?

PETER VANDEN HOUTE: De grote boosdoener is de forse stijging van de olieprijzen. In de handelsbalans zie je dat het tekort voor minerale producten – dat zijn alle olieproducten – voor het eerste kwartaal van2008 6,750 miljard euro bedroeg, terwijl de totale handelsbalans voor het eerste kwartaal van 2008 ‘slechts’ een tekort optekende van 4,062 miljard euro. De andere posten hebben het tekort als gevolg van de dure olie enigszins gecompenseerd.

Een tweede factor is de sterke euro. Met enige vertraging begint die te knagen aan de concurrentiekracht van onze bedrijven buiten de eurozone. Hij stimuleert de invoer vanuit die landen en weegt op de uitvoer, omdat hij onze producten buiten de eurozone duurder maakt.

Hoe sterk is de uitvoer naar groeilanden zoals China?

VANDEN HOUTE: De beperkte uitvoer vanuit België naar Azië en meer bepaald naar China is een derde factor. Het is een probleem waar België al een paar jaar mee kampt.

Ondanks de wereldwijde slabakkende economie blijft de economische expansie er sterk, en daar zou België een graantje kunnen meepikken, zoals de Verenigde Staten en Duitsland dat doen. Maar België richt zijn productengamma nauwelijks op die groeilanden. Met zijn halffabrikaten oogst het vooral succes in de buurlanden en in de Europese lidstaten. Het bewijs: de uitvoer naar China daalde in het eerste kwartaal met 20 procent, de export naar Azië in zijn geheel daalde met bijna 10 procent. Azië is nauwelijks geïnteresseerd in de producten die we te bieden hebben. België zou zijn exportbeleid wat dat betreft dringend moetenbijstellen.

Wat betekent de negatieve handelsbalans voor de economische groei van België?

VANDEN HOUTE: Het tekort impliceert dat we een stukje van onze rijkdom moeten afstaan aan het buitenland, doordat we meer invoeren dan we uitvoeren. Terwijlde export vroeger een extra motor vormde voor de economische groei, dreigt dienu nog meer onder druk te staan. Doorgaans wordt hij op 1,5 procent geschat. Als de handelsbalans nog meer in het rood gaat, zal dat cijfer moeten worden bijgesteld.

Staan er banen op de tocht?

VANDEN HOUTE: Zodra de export stilvalt, dreigt er banenverlies. In het eerste kwartaal van dit jaar is de totale uitvoer nog met 9,1 procent gegroeid. In maart was dat nog maar 0,8 procent. De exportmotor sputtert. Als die tendens zich doorzet, zullener zeker banen sneuvelen.

Wanneer verwacht u beterschap?

VANDEN HOUTE: Om een positieve handelsbalans te krijgen, moeten de olieprijzen ten minste worden gehalveerd. Ze moeten terug naar 70 dollar per vat.

Ingrid Van Daele

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content