JA

Karel Gacoms

‘Als er geen nationale luchtvaartmaatschappij meer is, dan vervalt in Zaventem het hub-systeem waardoor het aantal Europese en internationale verbindingen sterk zal afnemen. De consument zal als eerste de gevolgen daarvan aan den lijve ondervinden. Wie vandaag naar Hamburg wil, neemt gewoon een rechtstreekse vlucht naar die bestemming. Is er geen nationale luchtvaartmaatschappij met een hub, dan moet je eerst naar pakweg Berlijn vliegen om vervolgens een ander vliegtuig te nemen richting Hamburg.

Ik pin me niet vast op het gegeven van een nationale luchtvaartmaatschappij op zich, maar ik sta wel voor een maximaal behoud van de werkgelegenheid bij Sabena. Als het tot een stopzetting van de activiteiten komt of tot massale ontslagen, dan is het aan de overheid om de mensen te begeleiden. Zowel financieel als bij de begeleiding naar nieuw werk, bij voorkeur in de streek. In wezen hoeft dat niet bij de opvolger van Sabena, dat kan ook bij andere bedrijven op de luchthaven, of desnoods in andere sectoren of streken. Maar wel op voorwaarde dat er een sociaal plan komt met een financiële tegemoetkoming. De mensen riskeren immers hun anciënniteit te verliezen en op hun loon te moeten inleveren.

Wie is tenslotte verantwoordelijk voor de huidige toestand van Sabena? Niet het personeel, maar de beide aandeelhouders. De Zwitsers, die in hun expansiedrang maar bleven investeren. Onder meer in veel te veel en te dure vliegtuigen, die men niet gevuld kreeg met genoeg betalende passagiers. En daarnaast de Belgische staat, die nooit echt voldoende geïnvesteerd heeft om een nieuwe start te nemen en in de laatste periode oogluikend de politiek van Swissair heeft geduld. Ondanks het feit dat ze meerderheidsaandeelhouder was, heeft ze niet voldoende gecontroleerd wat er in de onderneming gebeurde.

Persoonlijk denk ik dat de NV Sabena geen enkele kans meer maakt om te overleven, maar ik geloof wel in een nieuwe NV die belangrijke delen van de luchtvaartmaatschappij en het personeel kan overnemen.’

NEE

Michael Cawley

‘Nu een verenigd Europa meer dan ooit een feit is, heeft de nationaal verankerde luchtvaartmaatschappij zijn bestaansreden verloren. België is eigenlijk een goed voorbeeld om dat aan te tonen. De meeste belangrijke steden in de buurlanden zijn makkelijk met de wagen of de trein te bereiken. Enkel om het Verenigd Koninkrijk te bereiken, moet je over water. Schiphol heeft een enorm aanbod aan (internationale) vliegbestemmingen en ligt op twee uur rijden van Brussel. In Charleroi vind je een waaier aan Europese bestemmingen, goedkoop en op zeer regelmatige basis. Daardoor is niet alleen Sabena overbodig als aanbieder van vluchten, ook de luchthaven van Zaventem is niet echt een noodzaak meer.

Pas op, het ligt zeker niet in mijn bedoeling om te zeggen hoe het nu verder moet met de Belgische vliegtuigmaatschappij en haar thuisbasis. Dit is louter een vaststelling.

Vanuit commercieel oogpunt is zo’n maatschappij niet langer levensvatbaar. Korteafstandsvluchten bij Sabena zijn te duur vanwege de hoge personeelskosten en de dure landingsrechten die je betaalt als je voor centrumlocaties opteert. Ryanair draait met minder personeel, kiest voor goedkopere landingsplaatsen en kan bijgevolg veel goedkopere tickets aanbieden. Voor de internationale markt is Sabena te klein, kan het niet concurreren met de grote spelers of met maatschappijen met een grotere thuismarkt.

In het Europa van vandaag is er plaats voor drie grote traditionele maatschappijen, hoogstwaarschijnlijk Air France, Lufthansa en British Airways. Misschien ook nog één of twee kleinere zoals een Alitalia of Air Lingus, maar dan is de kous af. Dan zit je met een verzadigde markt. Daarnaast is er ruimte voor twee grote budgetmaatschappijen. Ryanair maakt zich sterk dat het een van die bedrijven kan zijn. Vijf grote vliegtuigmaatschappijen plus mogelijk enkele kleintjes: dat is het toekomstbeeld voor de luchtvaartsector in Europa.

Kijk naar de Verenigde Staten en welke veranderingen de luchtvaartmarkt daar vroeger, maar ook recent nog, na 11 september, heeft doorgemaakt. Het is tijd dat Europa het Amerikaanse voorbeeld volgt.’

Opgetekend door Michel Van Hoof

‘Er is geen bestaansreden meer.’

‘Jobbehoud is het belangrijkste.’