Het eerste debat tussen de Democratische presidentskandidaat Barack Obama en zijn Republikeinse rivaal John McCain leverde geen duidelijke winnaar op. Toch was het een historische dag.
Het mag een wonder heten dat het eerste debat tussen de Democratische presidentskandidaat Barack Obama en zijn Republikeinse rivaal John McCain überhaupt heeft plaatsgevonden. McCain had er dagenlang mee gedreigd niet in Oxford, Mississippi, te zullen verschijnen. Hij zei dat hij in Washington DC wou meewerken aan het reddingsplan van de Amerikaanse regering voor de financiële sector. Maar bij die onderhandelingen bleek McCain vooral een stoorzender.
Het debat in Mississippi leverde geen verschuiving op in de peilingen. Aanhangers van Obama en McCain riepen hun kandidaat meteen tot winnaar uit, maar dat was voorbarig. Na het debat in het Ford Center van de Universiteit van Mississippi werd er een spinroom georganiseerd, waar journalisten konden praten met pleitbezorgers van beide kandidaten. McCain had zijn campagneleider, Steve Schmidt, gestuurd. De 37-jarige Schmidt is een opvallende verschijning, hij lijkt op Kojak met de blik van een pitbull. Eerder dit jaar redde hij de campagne van McCain van de ondergang, en voerde discipline in. ‘McCain straalde de houding van een leider uit. Obama heeft dat niet. Hij is niet klaar om dit land te regeren’, zei Schmidt. Hij vond Obama ‘onduidelijk en ontwijkend’. Schmidt spreekt op een consistente, indringende toon en hij is duidelijk geen figuur met wie je ruzie wilt krijgen. Schmidt had ook de vroegere burgemeester van New York, Rudy Giuliani, gestuurd om de media te vertellen hoe goed McCain het had gedaan.
Obama stuurde zijn campagneleider, David Axelrodt, die zei dat Obama op het buitenlandse terrein opgewassen was tegen zijn rivaal. ‘McCain beschuldigt Obama ervan dat hij wil praten met leiders van landen die de VS niet goedgezind zijn. Maar McCain wil niet spreken met Spanje, omdat dat land Amerika onvoldoende heeft geholpen in Irak. Terwijl Spanje een bondgenoot in de NAVO is.’ Axelrodt vond dat Obama bij economische thema’s overtuigend toesloeg. ‘Hij maakte duidelijk dat de Republikeinse ideologie van een vrije markt zonder toezicht failliet is.’ Obama had nog een andere ster de mediatent ingestuurd: Susan Rice. Zij is Obama’s adviseur op het stuk van buitenlandse politiek, en krijgt ongetwijfeld een belangrijke functie in het Witte Huis als Obama wordt verkozen. ‘Henry Kissinger adviseert McCain, en hij is een voorstander van directe gesprekken met Iran’, zei Rice – geen familie van Condoleezza, overigens. Obama zei dit tijdens het debat, maar een uur later was er al een verklaring van Kissinger met de mededeling dat Obama zijn woorden had verdraaid. Ook Madeleine Albright, ex-minister van buitenlandse Zaken, en Bill Richardson, gouverneur van New Mexico, prezen Obama aan in de spinroom.
Voor de Universiteit van Mississippi was het debat een symbool. In 1962 werd de zwarte student James Meredith zwaar belaagd door blanke studenten en de Ku Klux Klan toen hij in Oxford wou studeren. President Kennedy stuurde 20.000 militairen om hem te beschermen en de orde te handhaven. Uiteindelijk werd in Mississippi een einde gemaakt aan de rassenscheiding, maar de naam van de universiteit was zwaar beschadigd. Meredith was een symbool, maar werd nooit een icoon. Hij werd Republikein, kwam later in opspraak als huisjesmelker in New York en werkte voor de uiterst conservatieve senator Jesse Helms uit North Carolina. Meredith leeft in Mississippi’s hoofdstad Jackson, en stuurde zijn vrouw en zoon vorige week naar Oxford voor een hulde-evenement. Uiteindelijk debatteerde Obama in Oxford als de eerste zwarte kanshebber op het Amerikaanse presidentschap. Dat was 46 jaar na de komst van de eerste zwarte student, Meredith. Daarmee was de cirkel rond en was Mississippi’s eer hersteld.
DOOR DERK JAN EPPINK
