Auteur en Joegoslavië-kenner Robert Stallaerts vindt dat Milosevic voor zijn rol in Bosnië en de verdrijving van de Albanezen uit Kosovo moet terechtstaan in Den Haag.

Robert Stallaerts

‘Ik wil een genuanceerd standpunt innemen. Milosevic is natuurlijk verantwoordelijk voor een aantal grote conflicten in de Balkan, hij heeft ze uitgelokt. Maar het huidige onderzoek naar de economische ‘misbruiken’ lijkt mij onvruchtbaar. Er wordt te veel hooi op de vork genomen. Men zal niet alles zwart op wit kunnen bewijzen en veel geld zal er ook al niet gerecupereerd worden. Men zou beter naar de toekomst kijken.

In Bosnië is Milosevic zeker te ver gegaan, en hij verdient daarvoor veroordeeld te worden. Als hij inderdaad Servische milities heeft gefinancierd – en dat lijkt wel zo te zijn alhoewel harde bewijzen nog ontbreken -, dan moet hij aan het Internationaal Gerechtshof worden uitgeleverd. Ook omdat anderen, die veel minder boter op het hoofd hadden, reeds voor het tribunaal zijn verschenen. Milosevic moet verantwoording afleggen over de etnische zuiveringen in Bosnië. Het Gerechtshof moet zeker onderzoeken welk aandeel hij daarin heeft gehad.

Het belangrijkste argument om Milosevic nu reeds schuldig te verklaren, is voor mij het feit dat hij Vojislav Seselj, een extreem-rechtse nationalist, de hand boven het hoofd heeft gehouden en hem zijn gang heeft laten gaan in Kosovo. Daar is Milosevic volledig de misdadige toer opgegaan. De helft van de Albenezen is, opgejaagd door de troepen van Seselj, uit de streek moeten vluchten.

Verder zijn er natuurlijk alle mogelijke financiële schandalen waarvan hij in eigen land wordt beschuldigd. Milosevic heeft zijn macht gebruikt om allerlei zaken te financieren, maar welke politicus doet dat niet? Dat verdient dus eveneens een genuanceerde benadering.

In eigen land riskeert Milosevic tien tot vijftien jaar, zeker niet de doodstraf. In Den Haag kan hij levenslang krijgen. Het zit mij een beetje dwars dat de hele situatie, met die deadline van 31 maart, door de Verenigde Staten is georchestreerd. Zij willen het vel van Milosevic, en dat stoort mij. Objectief gezien moet hij natuurlijk berecht worden. Ik ben dus voorstander van uitlevering aan Den Haag, maar ik zeg dat met enige omzichtigheid.’

Djordje Jovanovic

Milosevic kan maar beter in Servië berecht worden. Zeker zolang er geen onafhankelijk internationaal gerechtshof is. Dat zegt Djordje Jovanovic, voorzitter van het Servisch Wereldcongres in de diaspora.

‘Nee, Milosevic mag niet aan het Internationaal Gerechtshof in Den Haag worden uitgeleverd. Dat is geen principiële weigering. Uitlevering kan, maar alleen aan een onafhankelijke internationale rechtbank. Anderhalf jaar geleden in Rome ging iedereen overigens akkoord met de oprichting van zo’n rechtbank, behalve de Verenigde Staten.

Maar Den Haag is niet onafhankelijk. De eerste twee jaar van zijn bestaan werd het Gerechtshof via schenkingen van de moslimlanden en met centen van de FBI gefinancierd. Zo kwamen onderzoeken van misdaden tegen moslims op de bovenste plank terecht. Het Servisch Wereldcongres heeft nochtans een hele reeks dossiers over misdaden, begaan tegen Serviërs, doorgespeeld aan Den Haag. Misdaden begaan in Kroatië, waar de eerste vluchtelingen Serviërs waren, en daarna ook in Bosnië. Beweren dat Milosevic de enige is die misdaden op zijn kerfstok heeft, is dus zeker niet juist. Maar een Servisch slachtoffer legt voor Den Haag blijkbaar niet hetzelfde gewicht in de schaal, het gerechtshof werkt met twee maten.

De Verenigde Staten zijn de grote verdedigers van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag, maar weigeren een internationale jurisdictie te aanvaarden over hun eigen staatsburgers, net zoals Jemen, China, Noord-Korea, Libië en andere democratische landen.

Ik zou wel perfect een internationaal gerechtshof kunnen aanvaarden, dat opereert onder de vleugels van de Verenigde Naties, maar zeker geen rechtbank voor oorlogsmisdadigers ‘à géometrie variable’. Er moet op een serieuze manier onderzocht worden of Milosevic schuldig is.

Servisch premier Zoran Djindjic zegt dat een eventuele uitlevering van Milosevic indruist tegen de Servische wetten. Zelf ben ik geen jurist, maar Kroatië heeft bijvoorbeeld alle tijd gekregen om zijn grondwet aan te passen. Ik zie niet in waarom dat ook niet voor Servië zou gelden. Een Kroatische generaal, Mirko Norac, beschuldigd van massamoord in Gospic in 1991, is in Kroatië zelf berecht onder toezicht van vertegenwoordigers van het Gerechtshof in Den Haag. Ik zie niet in waarom dat ook niet voor Servië zou kunnen.’

Opgetekend door Eric Adams