‘Mijn liefdadigheid wordt bestraft’

'Volgens de Rijksdienst voor Pensioenen ben ik nu samenwonend. "Je kunt die vluchteling beter uitschrijven", zeiden ze.' © Franky Verdickt

U bent alleenstaand, geniet van een minimumpensioen en haalt een vluchteling in huis? Door een vreemde kronkel in de wet zou u zomaar een deel van uw inkomen kunnen verliezen. Het overkwam Robert Mariën.

Een klein maar net appartement vlak bij het station Heide in Kalmthout. In een hoek van de kamer zit Darji uit Bangladesh op een stoel. Hij kijkt schichtig. Darji hoopt erkend te worden als asielzoeker en woont sinds enkele maanden bij Robert Mariën, een gepensioneerde Antwerpenaar van 72.

‘Een kennis vertelde mij over Darji, en dat hij op de dool was’, zegt Mariën. ‘Toen ik later las dat onder meer de katholieke kerk opriep om een vluchteling in huis te nemen, heb ik dat gedaan. Ik ben nogal sociaal ingesteld. Misschien heb ik niet veel, maar toch nog veel meer dan hij. En alleen is ook maar alleen.’ Robert Mariën wist toen nog niet dat het hem een aardige duit zou kosten.

Zijn loopbaan is zowat het schoolvoorbeeld van ’twaalf stielen en dertien ongelukken’. Hij werkte onder meer als fotograaf in de reclamesector en had een autohandel in Mallorca. Als gevolg van die grillige carrière moet hij vandaag rondkomen met een minimumpensioen. Hij toont de afrekening van februari 2016 die de Rijksdienst voor Pensioenen hem opstuurde. Daaruit blijkt dat hij recht heeft op een werknemerspensioen van 598,67 euro en een zelfstandigenpensioen van welgeteld 21,55 euro per maand. ‘Maar omdat ik daarmee onder de armoedegrens blijf steken, krijg ik al enkele jaren een inkomensgarantie voor ouderen, goed voor 473,97 euro. Alles samengeteld bedraagt mijn inkomen 1093,95 euro.’

Dat is niet veel, maar Robert kon ervan leven. ‘Ik betaal maar 250 euro huur voor dit appartement. In ruil daarvoor maak ik als conciërge de gang schoon en houd ik alles een beetje in de gaten. Mijn kinderen geven me soms een duwtje in de rug want mijn spaargeld is al een tijdje op.’

Groot was zijn verbazing toen de mensen in de ‘Pensioentoren’ in Brussel hem een nieuwe afrekening stuurden. ‘Omdat ik Darji had ingeschreven, verloor ik een groot deel van de inkomensgarantie voor ouderen.’ Een brief van de pensioendienst maakte hem duidelijk dat die garantie enkel geldt voor mensen die alleen wonen. Een citaat: ‘Een inkomensgarantie is geen pensioen, maar een bijstandsregeling waarvoor u geen bijdragen hebt betaald. Die inkomensgarantie geldt enkel voor personen die dezelfde woonplaats niet delen met een of meerdere andere personen.’

Pure kafka

Sindsdien moet Robert het rooien met een pensioen van 749,97 euro. ‘Daar moeten wij met ons tweeën van leven, want Darji heeft op dit moment geen enkel inkomen. Als ik wil rondkomen, mag ik per dag niet meer dan 15 euro uitgeven. Dat is financieel bijna niet te doen. Het is een absurde situatie. Als Darji nergens is ingeschreven, kan hij geen verblijfsvergunning aanvragen en zonder verblijfsvergunning kan hij geen werk vinden, tenzij ergens in het zwart.’

Mariën vindt dat zijn liefdadigheid wordt bestraft. ‘Ik probeer iemand te helpen en bespaar tegelijk de overheid geld. Zonder mijn geste zou de maatschappij voor Darji moeten zorgen. Ik help hem om te integreren, stuurde hem naar school om lessen Nederlands te volgen en zodra hij zijn arbeidsvergunning heeft, kan hij in de horeca gaan werken. Dat zal lukken, hij kreeg zelfs al enkele aanbiedingen.’

Hij vroeg tekst en uitleg bij de Rijksdienst voor Pensioenen, maar daar verscholen ze zich achter de wet. ‘Je kunt die vluchteling maar beter uitschrijven’, was het enige advies dat ze hem konden verstrekken. ‘Ook het OCMW liet weten dat het niet tussenbeide kan komen zolang Darji niet erkend is als vluchteling. Wat moet ik doen? Hem op straat gooien? Dat kan toch niet?’

DOOR MICHEL VANDERSMISSEN

‘Ik kan Darji toch niet op straat gooien?’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content