VERA DUA

Het Mestactieplan (Map) is een dode letter. Dat stelt Vlaams volksvertegenwoordiger Vera Dua (Agalev). Volgens haar stijgt de mestproductie in de plaats van te dalen, terwijl dit toch de bedoeling van het plan was.

?De bedoeling van het Mestactieplan was om de productie van fosfaat, een van de schadelijke stoffen in mest, terug te dringen naar 75 miljoen kilo. Dat komt overeen met het niveau van 1992. Maar we zijn nu een jaar verder, en ondertussen blijken we al aan 83 miljoen kilo te zitten. Onlangs toonden statistieken in het Staatsblad aan dat de fosfaatproductie de jongste zes maanden zelfs met vijf miljoen kilo is toegenomen. Dat is het equivalent van een miljoen varkens.

Het decreet bepaalde dat tussen 1 januari en 31 december 1996 geen nieuwe vergunningen voor de veehouders zouden worden afgegeven. Maar juist voor die datum vroegen veel veehouders nog snel een vergunning aan en is hen die ook toegezegd door gemeente of provincie. Dat is natuurlijk allesbehalve bevorderlijk voor het terugdringen van een overschot. Fosfor en stikstof zijn slecht voor de diversiteit aan planten in de natuur, het tast het oppervlaktewater én het drinkwater aan. De wettelijk vastgestelde maxima van de hoeveelheden fosfaat en stikstof die per jaar mogen vrijkomen, worden nu al elk jaar overschreden.

Daarnaast kunnen er vanaf begin dit jaar weer gewoon vergunningen uitgegeven worden aan zogenaamde ?gezinsbedrijven?. Maar de definitie van een ?gezinsbedrijf? werd zeer ruim genomen. Zeventig procent van alle bedrijven valt daar onder. Voor die overige dertig procent voornamelijk grote bedrijven , geldt dat ze een hernieuwing van de vergunning moeten aanvragen zodra de oude verloopt, en dat ze op dat moment hun veestapel met 25 procent inkrimpen. Het probleem hierbij is echter, dat deze bedrijven slechts dertig procent van het totaal uitmaken. Bovendien zijn de meeste bedrijven pas in 2010 aan hernieuwing toe.

Agalev gaat deze kwestie aankaarten tijdens de parlementsdiscussie, eind deze maand. Spectaculaire dingen zullen we daar niet bereiken, ik ben al blij als we een tussentijdse inkrimping van de veestapel gedaan kunnen krijgen.?

BERT BOHNEN

De veehouders leveren grote inspanningen om het mestoverschot terug te dringen en het Map te doen slagen, vindt Bert Bohnen van de Boerenbond. Maar zowel de overheid als de milieubewegingen miskennen dat.

?Het is makkelijk om conclusies te trekken uit een cijfer van vijf miljoen kilo. Maar de mestbank, dat dit cijfer opgeeft, gaat bij de berekeningen uit van ?vergunde dieren?, het aantal dieren waar een vergunning voor afgegeven is. Dat wil niet zeggen dat die dieren ook echt bestaan. Ik kan met zekerheid stellen dat de veestapel in 1996 niet is toegenomen. Met het wérkelijke aantal dieren kom je op 72 miljoen kilo fosfaat. Dat is minder dan het Map toestaat.

Daarnaast is vòòr 1 januari 1996 slechts een beperkt aantal vergunningen aangevraagd, die bovendien lang niet allemaal goedgekeurd zijn. Ook komen de landbouwers die stoppen omdat het ze te moeilijk wordt gemaakt, niet in dat cijfer voor.

Ondanks veel praktische en technische problemen die niet zomaar op te lossen zijn, is er door inspanningen van de veehouders wel degelijk succes geboekt. Zo wordt bijvoorbeeld het totaal van de mestproductie veel beter verspreid. Nog nooit is er zo veel getransporteerd van overschot- naar tekortgebieden, zodat akkerbouwers van kunstmest overschakelen naar dierlijke mest. Ook zijn er enorme inspanningen gedaan om op de boerderij zelf voor mestopslag te zorgen. Daarnaast bleek dat elke varkenshoeder die fosfaatarm voer kòn gebruiken, dat ook deed, hoewel fosfaatvrij voer duurder is. Dat stukje goodwill mag niet over het hoofd worden gezien, vooral omdat het gebruik van dit voer voor een vermindering van vier miljoen kilo fosfaat heeft gezorgd.

Mijn voornaamste klacht is dat de wetgeving voor zowel de veehouder als de overheid te ingewikkeld is om ze efficiënt uit te voeren. Mijn tweede klacht is dat de moeite die gedaan wordt, niet beloond wordt. Milieubewegingen zwijgen over het positieve dat we bereiken, maar gaan wel bovenop onze vermeende tekortkomingen zitten, of verspreiden foutieve informatie. En de overheid had vorig jaar een kostencompensatie beloofd. Wel, de meeste boeren moeten de eerste frank nog zien. De veehouders worden, met andere woorden, niet erg gemotiveerd om hun best te doen.?

Opgetekend door Jan Hazevoet