Tony Blair moet bij de verkiezingen van 5 mei ook zijn erfenis veilig stellen.

Tot voor kort waren alle Britten het alvast hierover eens: op economisch vlak kan Tony Blair een uitstekende balans voorleggen. Het faillissement van de traditierijke autoconstructeur MG Rover kwam de regering goed drie weken voor de verkiezingen dan ook niet goed uit. De premier haastte zich naar de fabriek in Birmingham en beloofde een smak geld om de pil voor de arbeiders te verzachten. En ze tegelijk misschien te laten vergeten dat hij er vijf jaar geleden, bij de vorige Rovercrisis, toch maar een potje van maakte.

Tony Blair voert zijn laatste campagne als leider van Labour. Hij wil de eerste politicus van zijn partij worden, die erin slaagt om drie verkiezingen op rij te winnen. Maar hij trekt nu al het land door met zijn minister van Financiën en gedoodverfde opvolger Gordon Brown nadrukkelijk aan zijn zijde. Brown is zijn rivaal sinds vele jaren. Onderzoek wijst uit dat hij de Britten nu al meer vertrouwen inboezemt dan de man die nu nog zijn baas is.

Deze verkiezingen gaan in die zin ook over de erfenis van Tony Blair. Hij verdient krediet omdat hij de Britse welvaartsstaat hervormde en weer op de sporen zette. Maar de kans is groot dat het Verenigd Koninkrijk hem over enkele jaren alleen nog herinnert als de man die een leugen over massavernietigingswapens nodig had om samen met de Amerikanen een oorlog in Irak te beginnen.

Peilingen in de zondagskranten van vorig weekend geven Labour een voorsprong die schommelt tussen een schamel procentje en een riante tien procent van de stemmen. Blair heeft geluk dat zijn Conservatieve rivaal Michael Howard de brede onvrede over de oorlog in Irak in de campagne niet kan bespelen. Die oorlog was zo ongeveer het enige punt waarop de Conservatieven het de voorbije jaren met Blair eens waren. Howard koos dan maar voor een rechtse, demagogische strategie die helemaal inspeelt op de gevoelens van angst onder de mensen. Hij plaatste zich daarmee buiten het normale politieke debat. ‘Wat de Conservatieven vertellen, lijkt meer op een handleiding voor een guerrillaoorlog dan op een politiek programma’, schreef The Economist vorige week – en dat blad kan bezwaarlijk van linkse sympathieën worden verdacht.

De campagne ging totnogtoe overigens op geen enkel moment over Europa – een heikel onderwerp voor elke Britse regering. Blair beloofde een referendum over de Europese grondwet, maar verschoof dat tegelijk naar eind 2006 – lang na de parlementsverkiezingen die hem aan een derde mandaat moeten helpen. Die gok pakt dus goed uit en laat zien dat hij de meester blijft van het politieke manoeuvre.

Hubert van Humbeeck

‘De Conservatieve campagne lijkt op de handleiding voor een guerrillaoorlog.’