Luc Baltussen
Luc Baltussen Luc Baltussen is redacteur bij Knack.

‘De politieke klasse doet alsof de problemen vanzelf zullen verdwijnen. Maar intussen worden ze alleen maar erger.’ Dat zegt Ivan Van de Cloot van de economische denktank Itinera in een reactie op een discussie tussen Luc Cortebeeck (ACV) en econoom Geert Noels over de belastingen.

Luc Cortebeeck, voorzitter van de christelijke vakbond ACV, vindt dat de belastingen omhoog moeten. Wie dat betwist, ontkent volgens hem de strategische uitdagingen en maatschappelijke keuzes waarvoor ons land staat. Er moet vooral extra geld vrijgemaakt worden voor de sociale zekerheid. Ten koste, bijvoorbeeld, van de fiscale steun aan het pensioensparen of die aan de dienstencheques, want het zijn toch vooral de hogere inkomens die van die maatregelen profiteren. In één moeite door kunnen de belastingtarieven van die hogere inkomens misschien ook weer omhoog, want het principe dat de sterkste schouders de grootste lasten moeten dragen, is in ons land dringend aan herwaardering toe.

Niet onverwacht lokken de stellingen van de vakbondsman hevige reacties uit. De meeste reacties erkennen de ernst van de problemen die de regering op korte en lange termijn moet oplossen, maar noemen de recepten en beweringen van de vakbond fantasieloos en ouderwets. En zelfs, zoals in de blog van econoom Geert Noels, ronduit fout. Noels neemt met name Cortebeecks bewering op de korrel als zouden de belastingen in België niet langer progressief zijn. Volgens Noels verkijkt Cortebeeck zich op de (theoretische) belastingschalen, waarvan de progressiviteit de voorbije jaren inderdaad wat afnam. In werkelijkheid is de progressiviteit van de Belgische belastingen de voorbije jaren echter tot onhoudbare hoogten opgeklommen: aan de onderkant van de tabellen draagt de helft van de belastbare inkomens nagenoeg niets bij aan de belastingen, terwijl de 10 procent hoogste inkomens instaan voor 45,8 procent van de geïnde belastingen – een cijfer dat sinds 2000 alleen maar toenam. (zie grafiek) In Nederland, qua economie en sociale status toch niet zo verschillend van ons land, dragen de 10 procent sterkste schouders 28 procent van de belastingen aan.

Noels legt ook uit waar die paradox (meer belastingen ondanks verlaagde schalen) vandaan komt. Hij heeft te maken met de ontstellend lage activiteitsgraad van de Belgen: heel weinig mensen genereren een inkomen, waardoor de relatief kleine groep die wel een arbeids-inkomen heeft voor alle belastingen moet instaan.

Bij de economische denktank Itinera is Ivan Van de Cloot het er met Noels over eens dat ons land wel degelijk een progressief belastingstelsel heeft. En hij vindt het een zeer ongelukkig moment om te pleiten voor een verhoging van de belastingen. ‘Zelfs als je structurele redenen hebt om je belastingsysteem te willen herbekijken, moet je dat onderwerp niet aansnijden op het ogenblik dat je je economie nieuw leven probeert in te blazen’, zegt hij. Waar Noels benadrukt dat er meer schouders nodig zijn waar-over de lasten verdeeld kunnen worden, kijkt Van de Cloot vooral graag naar de efficiëntie van de overheidsuitgaven. De economie stimuleren vanuit de begroting kan volgens Van de Cloot ook zonder de kosten daarvoor door te schuiven naar volgende generaties.

In een open brief hebben ook de CD&V-Jongeren intussen stelling genomen tegen Cortebeeck en voor een verhoging van de arbeidsparticipatiegraad. Te beginnen met de afschaffing van het brugpensioen onder de 58 jaar.

Luc Baltussen

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content