‘Is de man in crisis geen verzonnen personage uit de krantenbijlagen, zoals de hipster en de millennial?’

Eindelijk, ik heb een man in crisis gevonden.

Debatten over de crisis van de man kan ik van een comfortabele afstand volgen. Homo’s beweren wel graag dat ze echte mannen zijn, maar als het over de kleine kantjes als toxic masculinity begint te gaan, trekken ze er toch snel hun handen van af. Een andere reden is ook dat ik geen enkele man ken die echt worstelt met zijn mannelijkheid, laat staan een exemplaar dat zich daarover werkelijk in crisis bevindt. Is de man in crisis geen verzonnen personage uit de weekendbijlagen van kranten, zoals de hipster en de millennial?

Natuurlijk, in de Verenigde Staten, het Midden-Oosten en ook wel Vlaanderen lopen genoeg mannen rond die nog even conservatief denken als hun overgrootvaders. Maar dat is geen crisis van de man, dat is de voortzetting van eeuwenoude gewoonten.

Is de man in crisis geen verzonnen personage uit de krantenbijlagen, zoals de hipster en de millennial?

Het enige tastbare bewijs is misschien het succes van Jordan Peterson, de Canadese psycholoog die zich heeft opgeworpen als motivational speaker van het mannelijke geslacht. Net zoals er vrouwen zijn die wegdromen bij Vijftig tinten grijs, zijn er mannen die rode oortjes krijgen van Petersons’ 12 regels voor het leven. Voorts moeten we ons tevredenstellen met mannen die al eens verzuchten dat de slinger van #MeToo wel wat is doorgeslagen – denk Alain Grootaers.

Dat was het wel zo’n beetje. Tot deze maand.

Naar aanleiding van een nieuwe documentaire van Sunny Bergman over mannelijkheid vroeg de Volkskrant aan Theo Maassen, een intelligente cabaretier, om met Bergman in gesprek te gaan. Heel inhoudelijk wordt het gesprek tussen de twee niet echt: zonder allebei erg diep in het wetenschappelijk onderzoek te staan, verdedigt Bergman de stelling dat de verschillen tussen mannen en vrouwen sociale constructen zijn en beweert Maassen het omgekeerde. ‘Op sommige vlakken lijk ik meer op een mannetjesneushoorn dan op een vrouwtjesmens’, zegt hij daarover.

Daklozen, dat zijn toch allemaal mannen? Alcoholisten? Mannen! Zelfmoorden? Veel vaker mannen!

‘De teneur is nu dat man-zijn niet oké is’, vindt Theo Maassen, jammerlijk genoeg, ook. Het was al inzichtelijk genoeg geweest om eindelijk eens een man te horen die dat hardop zegt. Maar het werd nog véél beter. Om u maar gelijk het hoogtepunt te geven: ‘Wat ik kwalijk vind, is dat er altijd wordt gezegd dat er te weinig vrouwen aan de top zijn. Kijk godverdomme eens naar al die daklozen! Dat zijn toch allemaal mannen? Alcoholisten? Mannen! Zelfmoorden? Veel vaker mannen! Al deze stenen hier op straat, allemaal neergelegd door mannen, die hier op hun knieën hebben gezeten! En nóg is het niet goed! […] Wees dankbaar dat mannen dit allemaal hebben neergelegd, zodat jullie er met jullie fiets of kinderwagen overheen kunnen!’ Dit is geen crisis meer, dit is de kladderadatsch van de man. Of toch van Theo Maassen.